Wortelen in een kerkelijke gemeenschap vraagt commitment

God13 april 2022 Johan Vink
Johan Vink

Niemand heeft niet te maken met de spanning die deze paradox oplevert. Want iedereen snakt naar verbondenheid, verbanden waarin je ervaart dat je niet alleen op de wereld bent. Tegelijkertijd hebben we een sterke behoefte aan vrijheid en autonomie waardoor we terughoudend zijn in relaties vanwege de risico’s die verbinden met zich meebrengt. Maar vrijheid zonder verbondenheid is een illusie. We komen alleen uit de verf in de context van hechte relaties en die zijn nooit vrijblijvend. Ik zou dit hier vooral willen toespitsen op onze rol in de gemeente.

Persoonlijke ervaring
Ik moet eerlijk bekennen dat de gemeente in mijn leven lange tijd een ondergeschikte rol heeft gespeeld. Ik was wel altijd deel van een kerk maar ik was actiever buiten dan binnen de kerk. Dat veranderde toen ik, eigenlijk door mijn kinderen, in een gemeente terecht kwam waar niet langer als passieve toeschouwer kon en wilde functioneren. Dat was voor mij het begin van een proces waarin ik ben gaan ontdekken wat het is om deel te zijn van het Lichaam van Christus met alles wat daarbij komt kijken.

Op het moment dat je je verbindt aan een gemeenschap kun je niet meer je eigen gang gaan, doen wat je wilt

En dat proces had twee kanten: aan de ene kant kwam ik erachter hoe kostbaar het is om deel te worden van een gemeenschap waarin de gaven van de Geest functioneren, waar transparante relaties mogelijk zijn, waar je echt op elkaar betrokken bent. Aan de andere kant merkte ik ook hoeveel daarbij komt kijken: dat je net als in een gewoon gezin elkaar tegenkomt, met elkaars zwakheden moet dealen, dat je teleurgesteld kunt raken. In de jaren dat ik voorganger ben geweest ben ik gaan beseffen dat juist al die relationele issues dé leerschool zijn om te groeien als persoon. Liefde is een werkwoord…

Vrijheid in verbondenheid is een prikkelende paradox
De kern van het Evangelie is de incarnatie: Jezus legde alles af en kwam onder ons wonen, sterker nog Hij werd dienaar, ging de onderste weg en nam vrijwillig het kruis op zich. Door zijn liefde kon Hij miskenning, onbegrip en afwijzing verdragen. De gemeente is het Lichaam van Christus en dat betekent dat wij, net als Hij, het alleen redden als liefde de bron is waaruit we putten. In liefde weten we ons verbonden met broers en zussen en waar die liefde functioneert word je vrijgezet, kom je uit de verf. Het niet-vrijblijvende karakter van verbondenheid kun je alleen opbrengen als je van elkaar houdt. Dan ontdek je wat vrijheid echt inhoudt.

Wat als verbondenheid de vrijheid verdringt?
Het luistert heel nauw dat we met respect met elkaar omgaan. Liefde, respect, vrijheid zijn niet los verkrijgbaar. Verbondenheid wordt iets beklemmends, als er geen ruimte is voor verschillen, voor echt gesprek. Het wordt beknellend als er niet integer wordt omgegaan met grenzen. Verbondenheid is mogelijk bij de gratie van een gezond geestelijk klimaat waarin dominantie, manipulatie of intimidatie uit den boze zijn, in de letterlijke zin van het woord, want door dit soort zaken raak je gebonden in plaats van verbonden.

Juist als we eerlijk onder ogen zien dat we allemaal nog voor verbetering vatbaar zijn, ontstaat de vrijheid om met vallen en opstaan de goeie kant op te groeien

Wat als vrijheid de verbondenheid verdringt?
Op het moment dat je je verbindt aan een gemeenschap kun je niet meer je eigen gang gaan, doen wat je wilt. Je hebt met elkaar rekening te houden en in zekere zin beperkt dat je opties. Als je vrijheid opvat als ruimte om zelf te bepalen wat je doet, wordt elke relatie lastig. Vrijheid zou je beter kunnen definiëren als het maken van wijze keuzes want dat impliceert dat je rekening houdt met anderen. Los van anderen kun je niet jezelf zijn. Onze identiteit is in grote mate afhankelijk van onze relaties. Zonder verbondenheid met anderen verzand je in individualisme.

Hoe leren we gezond met deze paradox omgaan?
· Een gezonde geest in een gezond lichaam is niet alleen een medische waarheid. Het geldt ook voor de gemeente. Gezonde relaties krijg je bij de gratie van genade: dat lijkt een open deur maar vergeving ontvangen en vergeving schenken zijn dé remedie voor alles wat schuurt, wat pijn doet. In een gezond klimaat durf je voor de dag te komen en kun je groeien.

· We moeten ervoor waken een gemeenschap te idealiseren: als onze verwachtingen ten opzichte van elkaar niet reëel zijn, raken we teleurgesteld, of erger misschien, verbitterd. Juist als we eerlijk onder ogen zien dat we allemaal nog voor verbetering vatbaar zijn, ontstaat de vrijheid om met vallen en opstaan de goeie kant op te groeien.

· We moeten er ook voor waken om gemeenschap te problematiseren: alsof we alles op alles moeten zetten om de boel onder controle te krijgen. Groei in verbondenheid kun je niet organiseren, je bereikt het alleen indirect. Het is een vrucht van aandacht voor het geestelijk klimaat: voldoende regen, zon, bemesting, e.d. Groei is Gods werk in het verborgene.

Conclusie: een lange adem is onmisbaar
Liefde en trouw zijn twee kanten van dezelfde medaille. Het wortelen in een gemeenschap vraagt commitment, bereidheid elkaar door dik en dun te vast te houden. Dus dwars door de weerbarstige realiteit van onze gebrokenheid en onvolwassenheid heen, het grote gebod voor ogen te houden. Met die houding zal je glimpen ontdekken van Gods bevrijdende bedoeling met ons.

Johan Vink is spreker, schrijver en initiator van het Omega Project. Deze paradox komt uit de multimediale Omega Cursus die via internet door groepen te volgen is. CIP.nl maakte eerder een videoserie met Johan Vink. Klik hier om de videoserie 'Op zoek naar het DNA van Gods koninkrijk' te bekijken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho