Door individualisering is de woningmarkt overspannen
Al maandenlang schrijven kranten en tijdschriften over de schrijnende gevolgen van de wooncrisis. Zo schreef de Volkskrant over een moeder die een abortus pleegde omdat zij haar kind geen dak boven het hoofd kon bieden. In de Grondwet staat dat het bevorderen van voldoende woongelegenheid een taak van de overheid is. In de praktijk slaagt de overheid daar helaas niet in: de woningmarkt is overspannen. Nederland komt zo’n 300.000 huizen tekort.
Je kunt allerlei oorzaken van dit woningtekort aanwijzen. Sommigen leggen nadruk op de ‘huisjesmelkers’. Deze beleggers zijn vaak op zoek naar een manier om hun spaargeld veilig te stellen in verband met de lage rente. Migratie speelt ook een rol: afgelopen jaar lag het migratiesaldo in Nederland rond de 68.000. Deze mensen hebben allemaal een woning nodig. En dan spelen nog andere oorzaken, zoals fiscale regels en de stikstofproblematiek. Deze oorzaken maken de problemen op de woningmarkt complex.
Een deel van het probleem is de individualisering van de woningmarkt. Waar we een eeuw geleden nog 10 vierkante meter ruimte per persoon tot onze beschikking hadden, is dat nu 65 vierkante meter. Als deze trend zich doorzet, blijft dat niet zonder gevolgen. Cultuurpsycholoog Jos van der Lans schrijft hierover: “Zelfs als we alle plannen voor pakhuizen met eenpersoonsstudiootjes van nog geen 40 vierkante meter vervijfvoudigen, is de behoefte aan woningen niet verzadigd. Sterker, de individualisering van huishoudens zal daardoor eerder naar een hogere versnelling gaan.”
Vrijwel niemand lijkt de rol van echtscheidingen hierin te zien. Per jaar scheiden zo’n dertigduizend mensen. Zij hebben allemaal een eigen huis nodig. Uit verschillende berichten blijkt dat dat makkelijker gezegd is dan gedaan. Bovendien doet scheiden scheiden, zoals het CBS stelt. Kinderen nemen het slechte voorbeeld van hun ouders over.
Soms kan de huisvesting na een echtscheiding merkwaardige vormen aannemen. Welvarende ouders kunnen bijvoorbeeld besluiten om een huis voor elke ouder te betrekken, en één huis voor de kinderen te laten, ook wel bird nesting genoemd. Dan zijn er dus drie huizen voor één gezin. Zulke extreme situaties zijn verre van ideaal. Ondertussen zijn het vooral ouderen en starters die geen woning kunnen vinden. Terwijl er veel koppels scheiden - en dus meerdere woningen bezetten - komen jonge gezinnen in de problemen. Ruim baan voor echtscheiding, maar niet voor het gezin.
De oorzaken van de wooncrisis zijn dus complex en divers. De individualisering van de woningmarkt is een deel van het probleem. Echtscheidingen spelen hierin ook een rol. Problemen moet je bij de wortel aanpakken. Daarom moet er meer aandacht komen voor echtscheidingen als oorzaak van de tekorten op de woningmarkt.
Bovenstaand artikel is geschreven door Mathijs van der Tang (commissie Binnenland SGPJ) en Erik de Knegt (commissie sociaal economische zaken SGPJ) namens SGP-jongeren.
Praatmee