Lang leven we in ons land al met cijfers die raken: een derde van de huwelijken eindigt in een echtscheiding. Voor 2020 kwamen 28.965 huwelijken in ons land op deze wijze tot een einde. We scoren met elkaar zo’n 34 procent. Tachtig procent van de scheidingen gaat uit van de vrouw – een opvallend gegeven. Cijfers die nooit kunnen uitdrukken welk persoonlijk verdriet, welke gekwetstheid of rouw hiermee gepaard gaan. Scheiden kan niet zonder littekens. Ook al spreken we over een maatschappelijk aanvaard verschijnsel, je partner verlaten blijft een pijnlijke realiteit.

Gebrek aan aandacht en liefde, niet met elkaar kunnen praten en ontrouw, ze vormen in volgorde de meest voorkomende reden om het huwelijk te beeindigen.

Regenboog
Ondertussen zijn we binnen de Protestantse Kerk ver verwijderd van de hervormde kerkorde die tot 2004 gold en waarin gesproken werd over het huwelijk als een inzetting van God, die heilig gehouden moet worden. Over de ruimte voor de zegening van relaties van mensen van hetzelfde geslacht werd rond de vorming van de Protestantse Kerk diepgaand nagedacht, niet zonder emoties ook.

Inmiddels zijn we zeventien jaar later nog verder verwijderd van het bijbelse spreken over huwelijk, seksualiteit en relaties, woorden die je niet zonder geschoktheid en verdriet over de weg van de kerk opschrijft. Nu las ik in de tweede oktoberweek dat een gemeente in de classis Delta de expositie ‘God van de regenboog’ organiseert. Binnen de kerk wordt het symbool van Gods onwankelbare trouw aan Zijn verbond meer en meer ingewisseld voor de emancipatie van de LHBTI-gemeenschap. Een week lang wordt het christelijk geloof in verbinding gebracht met de LHBTI-gemeenschap, een week die eindigt met een roze kerkdienst, waarin ‘een transvrouw een zegen over haar nieuwe naam ontvangt en zij en haar vrouw een zegen over hun huwelijksbelofte vragen’. Op de site van de classis is het zelfs te lezen. Wie zegt vandaag nog dat hier de ordeningen en geboden van God buitenspel gezet worden?

Het goede stimuleren
Wat er ook kantelt, in de gemeente van Christus blijft gehoorzaamheid aan Hem tellen. Aan het zegenrijke geschenk van het huwelijk tussen man en vrouw doen we niets af, al kent de gemeente in haar midden de gebrokenheid, weet ze van eenzaamheid, ziet ze teleurstellingen. Naast het afwijzen van het verkeerde stimuleren we het goede. Dan komt het functioneren van de huwelijken hoger op de agenda.

Tijdens het huisbezoek – met name waar de ouderling alleen het bezoek doet – is er de veilige setting om te informeren naar het leven als man en vrouw. Mensen waarderen het als dit thema concreet op tafel komt, er een plaats is om eerlijk te delen wat ervaren wordt. Zelfs in het eerste of tweede jaar van het huwelijk zeggen jonge mensen dat het in onze prestatiesamenleving niet meevalt tijd voor de ander te vinden, activiteiten voor samen. In praktische zin mogen we jonggehuwden leren wanneer en hoe er aandacht voor de meest nabije in het leven kan zijn, hoe je leert elkaar te zien, naar elkaar te luisteren, met elkaar te praten. Wie komt er na de podcast ‘Scheiden met Stine’ eens met de podcast ‘Tijd voor Theo/a’?

Luisteren
Kan de predikant de tijd die hij aan huwelijkscrises moet besteden, niet beter inzetten om zijn ambtsdragers toe te rusten voor een gesprek over het leven als man en vrouw? Meedenken aan het begin van het huwelijk voorkomt dan wellicht het noodzakelijke meedogen bij het einde. Ten dienste van het pastoraat verscheen er een boekje met de treffende titel Anderen tevoorschijn luisteren. Dat geldt zeker de pastorale ontmoeting tussen ambtsdrager en gemeentelid, maar dat is voor de huwelijksband niet minder waardevol.

In toenemende mate lijkt er in onze maatschappij behoefte aan mensen die luisteren. Meer is dat dan je oren laten functioneren. Het gaat om oprechte interesse in de ander, met wie je daardoor op dat moment je leven deelt, met wie je je vereenzelvigt. Dát moet elke man leren die zijn vrouw het jawoord geeft – en omgekeerd. Luisteren als teken van liefde, aandacht als bewijs van genegenheid. Ooit was ik bij een man die een ingrijpend verlies leed en na anderhalf uur waarin ik nauwelijks iets gezegd had, tot m’n verbazing bedankte voor het beste gesprek dat hij in jaren had.

Niet veroordelen
Luisteren betekent niet direct jouw ervaringen willen inbrengen, jouw mening verwoorden. Tijdens luisteren werkt het niet als je je opgejaagd voelt, moe bent, zelf dingen wilt gaan doen, in je hart de ander veroordeelt. Veel te vaak heb ik jonge stellen horen zeggen dat hun werk (en sport) zoveel vraagt dat het nauwelijks lukt om één doordeweekse avond samen te zijn. Funest voor een gezonde ontwikkeling van hun huwelijksband is dat. Omdat er de rust niet is om te luisteren naar de ander. Toch zullen ze beiden hiervoor moeten kiezen. Ik las ergens: ‘Luisteren is een prachtige manier om de ander te laten merken dat hij of zij belangrijk voor je is.’

Tijdens het huisbezoek van de ambtsdrager is het spreken over ‘luisteren’ een mooie invalshoek om het open over de relatie te hebben. Het kost dan minimale moeite om het gesprek op de relatie met de Heere te brengen, in elke ontmoeting voor de ouderling een must-do. Luisterend leven typeert immers het omgaan van de gelovige met God, luisteren naar Zijn stem. Die hoor je niet tijdens de drukte die voortduurt, die verneem je in de afzondering, de concentratie.

Piet Vergunst is hoofdredacteur van De Waarheidsvriend. Neem een jaarabonnement (€ 49,00). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!