Presentator Tim Hofman over de (on)zin van religie: "Ik voelde mij belazerd"
Theoloog Stefan Paas en Tim Hofman kruisden onlangs de degens in de 'ongelooflijke podcast' van David Boogerd. Ze spraken daar over de zin en onzin van religie. Aanleiding voor het gesprek was de bevoorrechte positie van kerken om open te mogen blijven terwijl voetbalstadions zich lange tijd aan de coronamaatregelen moesten houden. Uiteindelijk bleken de twee andersdenkenden opvallend gelijk gestemd. "Jij en ik zijn misschien niet zo heel anders", aldus Hofman.
Presentator Tim Hofman genoot een christelijke opvoeding en liet zich zelfs dopen op jonge leeftijd. "Ik had iedere woensdag bijbelclubjes en ging iedere zondag naar de kerk. Ik heb daar eigenlijk een heel warm gevoel aan over gehouden. De predikant was een ontzettend fijne man en vanaf mijn elfde twijfelde ik al en als ik dan weer eens langskwam zei hij: 'Als je niet in God gelooft, geloof dan in je zelf.' Die dominee is nu gepensioneerd en hij helpt mensen op straat, daklozen enzo. Daar heb ik mij toen niet per se in vergist."
Puberaal
Tim Hofman wordt nog altijd meer dan eens in verband gebracht met religie valt podcasthost David Boogerd op. "Het heeft een positieve rol gespeeld maar ik voelde mij ook een beetje belazerd. Ik dacht: Dit is gewoon niet waar. De rekensom klopt niet. Er was een docent die iedere dag voorlas dat je geschapen was door God. De bubbel barstte gewoon. Ik werd op mijn 14e aangereden door een auto, ik lag op het asfalt en lag daar in shock. Ik vroeg me af of ik dood was. Eén van de eerste dingen die ik dacht was: 'God bestaat niet anders flik je mij dit niet.' Een hele puberale reactie. Terwijl een ambulancebroeder later zei: 'Als iemand een engeltje op zijn schouder heeft gehad dan ben jij het.' Maar voor mij was het zo dat ik er eindelijk een punt achter kon zetten."
Stefan Paas merkt op dat het bijna een soort omgekeerde bekeringservaring is en niet een heel rationeel proces. "Het kan betekenen dat het geloof van je afvalt zoals Sinterklaas maar het kan ook betekenen dat je je opnieuw gaat verdiepen, andere leefwijzen ontwikkelt en je op meer volwassen manieren gaat verhouden tot het geloof, terwijl je wel gelovig blijft."
Hofman is verbaasd dat een belezen iemand als Stefan Paas toch kan geloven. Paas: "Ik snap dat dit fascinatie opwekt, zeker als voor jezelf glashelder is dat iets niet zo is." Hofman: "Nou, ik weet het niet. De kans dat het is zoals het in de Bijbel staat, neemt voor mij de kans al weg. Het is te willekeurig. Het is met logica niet te verklaren, ik kom daar niet uit. Ik ben geen atheïst, daarmee zet je jullie God teveel in het centrum. Het is voor mij helemaal niet relevant, het is geen centre-point. Elke claim op de waarheid vind ik ontzettend grotesk. Ik heb geen idee."
Liefde
Paas snapt goed wat de presentator bedoelt. "Ergens herken ik daar wel veel in. Jouw beeld van iemand die gelovig is en die werkt met hele massieve concepten van waarheid, is misschien meer een kwestie van karakter en opvoeding. Ikzelf ben gegrepen door het geloof en het is voor mij een existentiële zaak, een soort diepere wereldbeschouwing. Uiteindelijk kan ik denk ik niet zo goed uitleggen hoe dat precies komt. Ik kan er wel intelligent over praten. Maar ik denk dat het diepste geheim van ons mensen misschien meer te maken heeft met waar je uiteindelijk door gegrepen bent, wat je drijft, de liefde. Ik geloof niet in de mens als een logisch wezen. Ik geloof dat de logica een goed instrument is waar je heel veel dingen mee kan doen: je kunt er je gedachten mee opschonen en jezelf kritisch mee bevragen. Maar dat je je hele wereld kan bouwen op logica..."
Paas vervolgt: "Ja, sorry, Tim, maar ik geloof er geen snars van als mensen zeggen: 'Ik ben op basis van argumenten tot mijn levensbeschouwing gekomen'. Ik heb nog nooit iemand onmoet bij wie dat zo is. Ik ken wel heel veel mensen die achteraf heel goed kunnen uitleggen waarom ze denken zoals ze denken. Maar dat is achteraf. Het is net zoiets als dat je verliefd wordt op je vrouw en achteraf heel goed kan uitleggen waarom ze de beste van de wereld is. Ik geloof niet dat je elkaar het geloof in of uit kunt redeneren. Het geloof is uiteindelijk niet op rationaliteit gestoeld. Ik heb periodes gehad in mijn leven dat ik het bijna kwijt was maar ik heb altijd weer mijzelf gevonden als een gelovige. Iemand die vertrouwt op God."
Jezus
Tim vindt ondanks dat hij niet gelooft Jezus "de leukste man ooit". Hofman: "Jezus als personage voelt nog steeds warm, maar meer als een personage in de geschiedenis. Of die man nou bestaan heeft of niet. Ik snap ook niet helemaal waar het is misgegaan met de mensen die zijn woord verkondigen of geloven. Misschien is het makkelijker om je aan de religieuze dogmatiek te houden dan aan de compassievolle leer van Jezus Christus. Het moet wel leuk blijven is vaak een credo waar we bij leven. Compassie en empathie vereisen ook iets van jezelf en kosten heel veel moeite. Ik denk dat in de voetsporen van Jezus leven gewoon heel veel moeilijker is in zo'n snelle maatschappij."
Praatmee