Onze beleving van God: bemoeit Hij zich met ons?
De beleving van God kan heel divers zijn. Dat heeft te maken met een aantal factoren: opvoeding, kerkelijke achtergrond, karakter en psychische gezondheid. Mensen kunnen het maar wat moeilijk hebben met God zoals zij zich Hem voorstellen, stelt ds. J. Belder in De Waarheidsvriend.
Onze biografie
Hoe ontstaat ons godsbeeld? Allereerst in de godsdienstige opvoeding thuis, op school en in de kerk. Onze biografie legt ook gewicht in de schaal. Welke ervaringen deden wij op weg naar volwassenheid op met mensen om ons heen? Hoe was de band met onze ouders, de sfeer binnen het gezin? Heerste er een warm en veilig klimaat? Of hadden we eerder het gevoel van te worden afgewezen? Moest liefde verdiend worden? Was er sprake van mishandeling? Van miskenning? Van kleineren? Allemaal ‘prima’ ingrediënten voor een negatieve zelfbeleving. Esther is gaan geloven dat zij niet de moeite waard is, er niet toe doet. Het leven is vreugdeloos voor haar geworden. Soms dringen suïcidale gedachten zich aan haar op.
Slechte hechting in de jeugd, veelvuldige afwijzing, liefde en waardering die verdiend moeten worden, dragen bij aan onze beeldvorming omtrent God. Esther hoorde bij herhaling dat zij de sfeer thuis verziekte en nergens voor deugde. Zoals mijn vader mij ziet, zo zal God mij ook wel zien, ging ze denken. Zij projecteerde het beeld van haar vader op God als Vader. Wordt dat ‘angstbeeld’ van God ook nog eens aangewakkerd op school en in de kerk, dan kan grote verwarring ons overmeesteren. Komt het beeld dat Esther van God heeft overeen met dat van de Vader in de gelijkenis van Lukas 15? De verloren zoon meende te moeten werken voor herstel, maar hoe anders pakte dat uit.
Genezing
Ons beeld van God kan ook vertekend raken door zonde. Judas en Kaïn zijn klassieke voorbeelden. Zij denken groter van hun zonde dan van God en Zijn vergevingsbereidheid. Ook David had een vertekend beeld van God na het overspel met Bathseba en de moord op Uria. Besefte hij de ernst van wat gebeurd was? Waarom zo lange tijd zijn schuld verborgen houden voor de heilige God? Nathan moest er aan te pas komen om hem tot schulderkentenis te bewegen. Zo heeft ook het pastoraat een taak en roeping om blokkades op te sporen en te benoemen. Daarmee helpen we de ander daadwerkelijk verder. Zolang David zijn zonden verzweeg en de toorn van de heilige God kennelijk onvoldoende besefte, bleef de weg tot herstel (vergeving) gesloten.
Een verkeerd zelfbeeld is reparabel, zo ook ons godsbeeld. Allereerst moet duidelijk zijn wat iemands beeld van God is en welke problemen voor vertekening verantwoordelijk zijn. Serieuze bijbelstudie leert je anders, evenwichtiger naar de Heere kijken en over Hem denken. We bidden de Heilige Geest om licht en leiding, maar van binnen kan een negatief – impliciet – beeld van God zich ondertussen hardnekkig handhaven. Wie een verkeerd beeld van God heeft, kent Hem niet (goed). Daardoor missen we veel vreugde die de omgang met Hem geeft. Een onjuist beeld van God kan ons op afstand van Hem houden en wanhopig maken.
Jezus, Gods beeld
Iemand beweerde: ‘Omdat er zoveel leed is, kan God niet bestaan.’ Daarop antwoordde een zwaar beproefd christen: ‘Alleen omdat God bestaat, kan ik zo veel leed verdragen.’ Alle bijbelse beelden van God samen geven ons het juiste beeld van Wie Hij is. Uiteindelijk toont Christus ons hoe Zijn Vader echt is. Hij kent de Vader als geen ander. De erfenis van een moeilijke jeugd kan lang doorsudderen. Daarom is pastoraat bedoeld om verkeerde beelden te repareren een kwestie van geduld. Pas aan de voet van het kruis krijg ik (weer) perspectief. Ik weet dat eenmaal het licht zal triomferen en de duisternis voor altijd wijkt.
Ds. J. Belderuit Harskamp is emerituspredikant. Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 9 september 2021 of download de gratis pdf. Neem een jaarabonnement (€ 49,00). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!
Praatmee