Eén van de ‘profeten’ die hadden aangekondigd dat Trump zou worden herkozen, was Jeremiah Johnson (33). Hij was verbijsterd en vol ongeloof toen de uitslag bekend werd. Hij stuurde een profetische waarschuwing uit, waarin hij aangaf dat een groep ‘volwassen en beproefde profeten’ ervan overtuigd was dat Trump toch had gewonnen.

‘Ofwel een leugengeest heeft de monden van talloze vertrouwde profetische stemmen in Amerika gevuld, of Donald J. Trump heeft echt het presidentschap gewonnen en we zijn getuige van een duivels en kwaadaardig plan dat zich ontvouwt om de verkiezingen te stelen’, aldus Johnson aan zijn volgelingen. ‘Ik geloof met heel mijn hart dat het laatste waar is.’

Nu, ruim een half jaar later, krimpt Johnson ineen als hij deze woorden weer leest. Terwijl sommige ‘profeten’ blijven volhouden dat hun profetieën waar waren en dat de verkiezingen gestolen zijn, kwam hij tot berouw en verootmoediging: ‘God gebruikte genadig de gevolgen van deze gefaalde profetieën om een dramatische verandering in mijn leven te beginnen. Ik zat zo vast in mijn eigen overtuiging’, vertelde hij onlangs aan Christianity Today.

Afgelopen maart stopte hij met zijn gelijknamige bediening, ‘Jeremiah Johnson Ministries’. Hij verloor daardoor honderden sponsors.
‘Ik vertel nu aan iedereen dat het nu voelt alsof ik gered ben. Ik ervaar de goedheid van God, ik merk Zijn tucht over mijn leven. Ik heb zoveel tranen gehuild en de Heere gedankt voor deze wake-up call.’

Jeremiah Johnson was de zoon van een charismatische voorganger een groeide op in een omgeving waar wordt geloofd dat de Heilige Geest ook vandaag nog werkt door bovennatuurlijke tekenen en wonderen, zoals genoemd in 1 Korinthe 12. Johnson werd een rondreizend prediker, die, zoals hijzelf en zijn volgelingen geloofden, een ‘geest van openbaring’ had ontvangen.

Hij was predikant en kerkstichter bij ‘Heart of the Father Ministry’ in Florida, en profeteerde in 2015 dat Trump het volgende jaar de verkiezingen zou winnen en dat hij als ‘een stier in de Chinese kast’ zou zijn. Hij zei dat hij dat van God had gehoord. Zijn visie trok de aandacht en de jonge predikant kreeg landelijke bekendheid.

Vanaf 2018 zei Johnson dat God opnieuw tot hem begon te spreken over Trump. God zou uit zijn op het hart van de president, niet op zijn geld of zijn nacht. In oktober vorig jaar wist hij het zeker, door een droom die God hem gaf, dat Trump de verkiezingen zou winnen. Dat deelde hij ook met zijn volgelingen, die dit graag wilden horen.

Kort nadat Trump de verkiezingen had verloren, meende Johnson opnieuw een woord van God te horen: ‘Je hebt het verkeerd, Ik ga dit gebruiken om je te vernederen.’
Dat was een pijnlijke weg voor hem. Hij verontschuldigde zich tegenover de buitenwereld en trok zich drie maanden terug om te bidden en te vasten. ‘God haalde mij uit die kamer “vol valstrikken”, waar geestelijke zaken zich vermengden met politieke.’

Eén van Johnsons oude mentoren, voorganger Loren Sandford uit Denver, had ook een tweede termijn van Trump voorspeld. Nadat de verkiezingsuitslag was bekendgemaakt, boden ze op dezelfde dag hun excuses aan voor hun foute voorspellingen. Het tonen van berouw riep echter hevige tegenreacties op uit hun ‘eigen kringen.’

Andere zogenaamde profeten verkondigden nog krachtiger dat Trump wel degelijk de winnaar van de verkiezingen was. Rick Joyner van MorningStar Ministries voorspelde samen met televisiedominee Jim Bakker dat er een burgeroorlog zou uitbreken.
Maar toen Biden president werd, vroegen steeds meer charismatische christenen zich af waarom Trump geen president was geworden. ‘De charismatische beweging kwam in “absolute chaos en conflict” terecht’, aldus Sandford.

‘Zovelen van Gods volk hebben pijn hierover, de wereld bespot ons en denkt dat ons geloof in Jezus net zo vals is als deze mislukte profetieën over Trump’, klonk de berisping van Michael Brown, een gerespecteerde charismatische leider. ‘Ze vragen zich af: hoe kunnen alle profeten het bij het verkeerde eind hebben?’

Nu willen Brown, Sandford en Johnson graag uitleggen wat geleid heeft tot de verkeerde verkiezingsvoorspellingen. Ze geloven dat God deze geruchtmakende mislukkingen gebruikt als een gelegenheid om de richtlijnen voor het benaderen van profetie en het verantwoordelijk houden van profeten opnieuw te bekijken.
‘Ik geloof dat God op dit moment iets wil doen in de charismatische beweging, in de profetische beweging’, zei Johnson in februari. ‘Ik geloof dat God wil dat we onszelf vernederen.’

We hebben het hier over de neo-charismatische wereld, afwisselend aangeduid als onder meer de Derde Golf, Nieuwe Apostolische Reformatie en ook wel als Kingdom Now. Het is één van de snelst groeiende geloofsgroepen in Amerika, maar ook breder, wereldwijd.
Een ideologisch kenmerk van de beweging is haar focus op het Zeven Bergen Mandaat (Seven Mountains Mandate), waarbij christenen op een missie zijn om zeven cruciale gebieden van de cultuur te bezetten – media, overheid, onderwijs, economie, gezin, religie en entertainment – als een belangrijke manier om naties te winnen voor de wederkomst van de Heere.

Dit een volstrekt onbijbels denken, alsof wij de macht hebben om de aarde steeds beter te maken, als het ware te veranderen in Gods Koninkrijk, om daarna Christus uit te nodigen om op Zijn troon plaats te nemen. Dit is een grenzeloze overschatting van waartoe de mens in staat is, alsof wij kleine ‘godjes’ zouden zijn. Niet wij, maar Hij zal Zijn Koninkrijk vestigen.

De Zeven Bergen Ideologie bestaat al tientallen jaren en is afkomstig van populaire evangelische figuren als Bill Bright, Loren Cunningham en Francis Schaeffer. Aanvankelijk was het een antwoord op de separatistische mentaliteit die sommige gelovigen in die tijd hadden, en spoorde hen aan om in plaats daarvan het Evangelie invloed te geven over de gebieden van de cultuur heen.

‘Het probleem ontstaat’, merkt Brown op, ‘wanneer je dit koppelt aan een dominionistische (=geestelijke heerschappij) mentaliteit, waarin we geestelijk de overhand nemen en het combineert met een theologie, waarin gelovigen geroepen zijn om God te dienen op/in elke berg van cultuur die ze bewonen. En om leiding te geven vanuit machtsposities als voorbereiding op de aardse heerschappij van Christus in het duizendjarig koninkrijk.’

In zogenaamde apostolisch charismatische kringen wordt Trump als de ideale figuur gezien om christenen te helpen hun cultuur terug te winnen en macht te krijgen over de Zeven Bergen. Bekende namen hier zijn onder meer Lance Wallnau en Johnny Enlow.
Zelfs nadat Biden was beëdigd, hield Enlow vast aan de overwinning van Trump en verklaarde: ‘Als je kunt zien wat er in de hemel is, wie er op de troon zit – ga omhoog en kijk naar de stoel van het presidentschap in de hemel, kijk wie daar zit. Het is niet Biden, het is Trump.’
Andere bekende leiders in deze netwerken zijn onder meer Steve Shultz van de profetische website Elijah List en Bill en Beni Johnson van de Bethel Church.

Brown geeft aan dat niet heel veel ‘profeten’ aangaven een woord van de Heere te hebben over de herverkiezing van Trump. ‘Maar deze minderheid, die allemaal hetzelfde zeiden, was effectief in het bereiken van de meerderheid van de charismatische beweging, dankzij hun sterke online aanwezigheid.’
De grote vraag is waarom zo weinig zogenaamde profeten hebben toegegeven dat hun profetie onjuist was. Michael Brown noemt onverantwoordelijke profetie een vloek voor de moderne pinkster- en charismatische beweging.

Profetieën moeten worden getoetst, geeft het Nieuwe Testament helder aan op verschillende plaatsen (1 Johannes 4:1 en 1 Thessalonicenzen 5:20 en 21). Helaas gebeurt dat vaak niet.
‘Elk echt profetisch woord heeft een realiteitscheck nodig’, zegt Sandford, die zich de millenniumwisseling nog herinnert, het aanbreken van het jaar 2000, ‘toen grote profeten voorspelden dat de hele wereld zou vergaan, dat alle computers zouden crashen. Tot op de dag van vandaag heb ik nog geen enkele verontschuldiging gehoord van iemand die dat voorspeld had.
Dan waren er nog al die voorspellingen die werden gedaan rond Pesach een jaar geleden’, gaat hij verder. ‘De voorspellingen die beweerden dat het coronavirus zou beginnen te verdwijnen voordat het ooit de Amerikaanse kust zou bereiken. Dat is ook niet gebeurd.’

En terwijl Sandford en Brown pessimistisch blijven over een aantal profeten die nog publiekelijk berouw moeten tonen voor hun mislukte Trump-profetieën, beginnen ze optimistisch te worden over het traject van de beweging als geheel.
Sandford, opgeleid aan het Fuller Theological Seminary, keerde terug naar een aantal Bijbelse principes voor openbare profetie die hij jaren geleden heeft ontwikkeld. Uitspraken als: ‘Hoewel ik geestelijke ervaringen van de Heilige Geest koester, zal ik subjectieve ervaringen niet boven de Bijbel plaatsen,’ en een gelofte om een volledige bekentenis, berouw en verontschuldiging uit te geven voor eventuele valse profetieën. Hij is van plan na de zomer met een aantal anderen bijeen te komen om een ‘profetische hervorming’ te bespreken.

In februari kwam Brown met soortgelijke principes toen hij maandelijkse Zoom-bijeenkomsten organiseerde met Joseph Mattera, het hoofd van de Amerikaanse Coalitie van Apostolische leiders, en een diverse groep van twintig tot dertig mensen uit de wereld van het apostolaat, onder wie Johnson, om richtlijnen op te stellen voor profetische verantwoording in hun gemeenschappen.

De nieuwe verklaring, die wijst op wat zij zegt ‘een tijd waarin er veel vragen zijn in het Lichaam betreffende de gave van profetie en de bediening van de profeet’, bracht tientallen mensen bijeen, onder wie Randy Clark, Daniel Kolenda, Craig Keener, R.T. Kendall, Mark Driscoll, en Wayne Grudem.
Grudem was een van de meest prominente nieuwe evangelicalen die Trump in 2016 steunden, maar zijn steun introk na het vrijgeven van tapes waarop Trump verwees naar het betasten van vrouwen.
Een andere ondertekenaar was Bethel senior leider Kris Vallotton, die de herverkiezing voorspelde en zich later verontschuldigde. Hij schreef dat hij een jaar geleden een woord over nederigheid ontving. ‘Elke keer als ik verdwaald raak of niet weet wat te doen in dit vreemde seizoen zegt God me: “Nederigheid is de weg vooruit”.’

Ook Shawn Bolz uit Californië voorspelde de overwinning van Trump. Nu hij terugkijkt, ziet hij een ‘Messiascomplex’ bij sommige christelijke volgelingen van de voormalige president. Ze hechtten zoveel geloof aan Trump, dat toen ik berouw toonde voor mijn foute profetie, ik doodsbedreigingen kreeg.’ Een handgeschreven brief waarschuwde hem dat ‘als Trump weer wordt herkozen, hij zal worden opgehangen voor het Witte Huis, gedood als een valse profeet’.

‘De mensen vestigden hun hoop niet op God, maar op Trump,’ stelt Jennifer Toledo, die samen met haar man Shawn Bolz een charismatische kerk in Los Angeles oprichtte, Expression 58.
Of Trump in 2024 nu wel of niet in de race zal zijn voor president, Bolz en Toledo bidden dat de kerken, gemeenten en christelijke organisaties in gesprek zullen gaan om geestelijk blinde vlekken aan te pakken en de focus op Christus te richten.

In 2016 werd het Bijbelvers 2 Kronieken 7:14 vaak in verband gebracht met de verkiezingscampagne van Trump. Veel charismatische leiders vergeleken Trump met de Perzische koning Cyrus, die Gods volk uit de ballingschap weer terug liet keren naar het Beloofde Land.
Bolz en Toledo laten zich liever leiden door Jesaja 58, waar God Israël berispt omdat het niet inziet dat opwekking en herstel niet alleen voortkomen uit een verlangen naar een rechtvaardige reformatie, maar dat ook berouw en verzoening noodzakelijk zijn.

‘De profeten moeten op God gericht blijven’, benadrukt Brown, ‘in afhankelijkheid van de Heilige Geest voor leiding, openbaring, inzicht en inspiratie, zodat zij kunnen spreken en prediken.’
Jeremiah Johnson zag dat veel profeten afgeleid werden door andere dingen. ‘Ze werden een struikelblok voor Gods volk, want als profeten worden afgeleid, wordt Gods volk afgeleid.’
‘Er is ook afgoderij van profeten,’ stelt Johnson. ‘Niemand praat daarover, maar profeten kunnen een afgod worden in het lichaam van Christus. Het is belangrijk dat mensen zich bekeren van het aanbidden van profeten.’

Johnson stelt verder: ‘De primaire rol van de profetische bediening is niet het voorspellen van de toekomst of de uitkomst van de verkiezingen, maar om mensen op Christus te wijzen.’
Tijdens zijn drie maanden van bidden en vasten aan het begin van 2021 werd het voor Johnson duidelijk: Hij moest sterven, zijn bediening moest sterven en hij werd geroepen om de bruid van Christus voor te bereiden op de wederkomst van onze glorieuze Bruidegom, Koning Jezus.

Johnson startte met een nieuwe bediening: The Altar Global. Tijdens aanbiddingsdiensten die live worden uitgezonden vanuit zijn kerk in Charlotte, Noord-Caroline, predikt hij een hernieuwde focus op Christus. ‘Heere, zet vanavond onze motieven en intenties op een rij’, bad hij in één van de diensten. ‘Schenk ons eenvoudige en pure toewijding aan Jezus.’
Naarmate meer leiders zich aansluiten bij dit groeiende overblijfsel, gelooft Johnson dat de charismatische gemeenschap haar visie zal hervinden. ‘De Geest van God vernedert de profetische beweging over de hele linie. Het is duidelijk dat God Zijn volk oproept om zich weer tot Hem te keren.’