Joukje en Romy: “Moeilijke periodes kunnen gebruikt worden als kracht”

Gesponsord3 april 2021 De Hoop
Joukje Romy

Als je de polikliniek van De Hoop in Veenendaal binnenstapt, word je verwelkomd door warme, groene kleuren op de muur en posters met korte, herkenbare gedichtjes. Achter de kleuren en posters schuilt een verhaal van twee vrouwen, die elkaar nodig hadden in hun herstel. Oud-cliënt Joukje van Esch en medewerker Romy Gaasbeek leiden me rond.

Joukje is degene die de gedichtjes schreef, Romy koos ervoor om ze te gebruiken bij de herinrichting en uitbreiding van de polikliniek. De vrouwen hebben dezelfde missie: schaamte over psychische problemen doorbreken en moeilijke onderwerpen bespreekbaar maken. Romy wijst naar een poster aan het eind van de gang, in een rustige hoek. “Soms neemt een behandelaar een cliënt mee naar deze poster.” We blijven even in stilte staan bij het kleine gedichtje ‘Mis’, dat de emoties rond een miskraam samenvat met een paar kernachtige woorden. Joukje praat als eerst. “Dit gedichtje heeft zóveel mensen geraakt. Je merkt dan dat er nog een groot taboe rust op dit thema en dat er weinig over gesproken wordt. Deze gedichtjes over verdriet, angst of dwang geven veel herkenning en openheid. Juist doordat ze kort en krachtig geschreven zijn, blijven ze hangen. Zo worden psychische problemen bespreekbaar.”

Veiligheid en herkenning
Joukje schreef de gedichtjes in eerste instantie voor zichzelf. Het schrijven hielp haar om tot rust te komen en te verwoorden hoe ze zich voelt. Het was een grote stap voor haar om de gedichtjes publiekelijk te delen: eerst in de polikliniek en na aanmoediging van Romy ook via een eigen Facebookpagina. Romy: “Ik was de eerste, ná je man, aan wie je jouw gedichtjes liet lezen. Je voelde je veilig bij mij. Dat kon ik nóg meer geven, nadat ik zelf had ervaren hoe het is om in een dal te zitten.” Joukje: “Ik voelde liefde, veiligheid en vertrouwen. Bij psychische problemen hoort een bepaald gevoel. Je kan je ervoor schamen en het maakt je kwetsbaar. Zo benaderen mensen je soms ook. Ik was dan ook erg verrast door jouw reactie toen ik mijn gedichtjes liet lezen. Je was zo enthousiast. ‘Dit is prachtig, Joukje!’ riep je. Je was echt geraakt. En die reactie was zó oprecht, zo puur.” Romy glimlacht en valt stil, met tranen in haar ogen. Het is niet zonder reden dat Joukje zich veilig voelt bij Romy. Ook Romy maakte een heftige tijd mee, toen haar werk bij Horeb, een woon- en leefgemeenschap van De Hoop in Beekbergen, moest stoppen. Het leidde uiteindelijk wel tot de samenwerking met Joukje.


De kaarten (die je gratis kan aanvragen) van Joukje en Romy

"Ik zag ze binnenkomen, opbloeien en herstellen”

Levenswerk bij Horeb
Romy praat nog steeds vol vuur over het werk bij Horeb, dat haar zo vormde. “Op Horeb woonden (ex-)verslaafde mannen die elkaar hielpen met afkicken en herstellen. Ik zat daar achter de balie en ontving de aanmeldtelefoontjes. Je kreeg mannen aan de lijn die hun hele levensverhaal vertelden. Kom morgen maar, zei ik dan. De volgende dag stonden ze op de stoep, soms met niet meer dan twee plastic tasjes. Ik mocht ze verwelkomen, omarmen in Gods liefde. Ik kon hen zien zonder oordeel, als gelijke. Wachtlijsten hadden we toen niet. De mannen woonden in barakken en hielpen elke nieuwkomer met afkicken. Ze zetten een emmer naast je bed of smeerden zestien boterhammen als je een hongerkick had… Ik zag ze binnenkomen, opbloeien en herstellen.”

Te veel verdriet
Aan het werk bij Horeb kwam een abrupt einde toen het overheidsbeleid veranderde. Cliënten moesten in hun eigen woonplaats geholpen worden en in de regio Apeldoorn was meer dan genoeg hulpverlening. Horeb kon niet langer bestaan. Romy: “Dat heeft me ontzettend veel gedaan. We moesten voor alle cliënten een andere plek regelen, maar overal waren lange wachtlijsten. Sommige mannen woonden al jaren op Horeb en moesten ook verhuizen. We hebben zó hard gewerkt om iedereen een plek te geven. Daarnaast organiseerde ik het afscheid en de reünie en waren er veel emotionele spanningen van bewoners en collega’s die hun baan verloren. Ook ik moest die geweldige werkplek voortaan gaan missen. Toen het afgerond was en Horeb de deuren sloot, stortte ik in.” Romy kreeg een baan bij de Polikliniek van De Hoop in Veenendaal, maar had een burn-out. Het inrichten van de locatie en het samenwerken met Joukje werd haar reïntegratieproject.

Vleugels
Het heeft Romy én Joukje verder gebracht. Romy: “Samen hebben we er wat moois van gemaakt, hè! De eerste keer dat we bij elkaar kwamen, lag de tafel bezaaid met kladjes en krabbels. Met jouw gedichtjes, mijn creativiteit en met de contacten die ik had met een fotograaf en vormgever, konden we dit samen maken.” Romy aarzelt even. “Ik mis soms wel het directe contact met cliënten, zoals ik dat bij Horeb had. Maar inmiddels heb ik ervaren dat God nog steeds mensen op mijn pad brengt, zoals Joukje.” Joukje: “Ik weet nog dat je dat een keer tegen me zei. Ik was toen zo verbaasd. Ik?” –  Joukje houdt haar duim en wijsvinger dicht bij elkaar – “Zo’n klein mensje, door God op jouw pad gebracht?” Romy knikt. “Dat was precies wat Hij deed. Ik mocht jou vleugels geven en zeggen: ‘Sta op, ga ervoor!’”

"We vergeten weleens dat God zegt: ‘Heb uw naaste lief als UZELF’"

Streng zijn voor jezelf
Joukje: “Ik noem Romy weleens het ‘motortje’ achter mijn werk. Het is zo makkelijk om die stem in je hoofd te horen die zegt dat je het allemaal niet goed doet. Vooral aan het eind van de dag kan ik die last voelen. Ik denk dan veel na over al mijn fouten en gebreken. Ik kan zo streng zijn voor mezelf, maar het beperkt me zo.” Romy: “Dat streng zijn herken ik ook wel. Ik beeld het altijd zo uit.” Romy trekt een verbeten gezicht en kromt haar vingers. “Ik was altijd zo krampachtig. Ik moest echt leren loslaten. Dat heb ik wel geleerd na de situatie met Horeb. En ik ben niet de enige: dit komt vaak voor bij mensen die in de zorg werken. We willen zó graag mensen helpen. We voelen die verantwoordelijkheid en als christen willen we ons ook nog dienstbaar opstellen. Maar we vergeten weleens dat God zegt: ‘Heb uw naaste lief als uzélf’. Je moet eerst goed voor jezelf zorgen, om voor die ander te kunnen zorgen. Ik denk dat iedereen kan leren om minder streng voor zichzelf te zijn, maar soms moet je daarvoor wel door een heel diep dal. En soms zijn daar ook echt professionele gesprekken voor nodig, om te begrijpen waaróm je zo met dingen omgaat. Waar komt die krampachtigheid vandaan? Pas als je dat begrijpt, kan je eraan werken.” Romy: “Het geeft zoveel lucht om therapie te hebben. Ik denk dat iedereen het wel een keer kan gebruiken in zijn leven.”

Joukje is het daarmee eens. “We mogen vieren dat God in zwakheid sterk kan maken. Dat moeilijke perioden gebruikt kunnen worden als kracht. Dat we ons niet hoeven te schamen, maar mogen uitdelen in wat we meemaken. Met mijn gedichtjes wil ik doorgeven wat God aan mij geeft. Het is zo moeilijk om hoop te hebben als je in een dal zit. Vanuit mijn eigen ervaring kan ik anderen nu nieuwe moed geven. De schaamte voorbij!”

Beluister onze podcast

#319 Jeffrey & dr. Wim Dekker over welvaartsevangelist Tom de Wal, anti-Joodse protesten en de NGK
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Wie is de Heilige Geest? Aad van de Sande legt uit
Video

Wie is de Heilige Geest? Aad van de Sande legt uit

Op zijn YouTube-kanaal deelt Aad van de Sande video’s met overdenkingen. Zo ook over de vraag: wie is de Heilige Geest? In zijn video legt Van de Sande uit dat de Heilige Geest door Jezus de Geest der waarheid wordt genoemd. Jezus doet dit in Johanne

Ds. W.J. Westland over God met ons
Video

Ds. W.J. Westland over God met ons

“Straks is het over met al het geweld, met alle pijn, met alle gebrokenheid." Ds. W.J. Westland vertelt in zijn meditatie over Psalm 46: 9-12 meer over deze hoopvolle boodschap. “Psalm 46 is een loflied en een danklied dat vol is van het vertrouwen o

ds. R. de Jong
Nieuws

CGK Elburg ziet ds. R. de Jong graag komen

De christelijke gereformeerde kerk in Elburg heeft een beroep uitgebracht op ds. R. de Jong (foto). De Urker predikant is bij de Elburgers in beeld als opvolger van de vorig jaar naar Rotterdam-Kralingen verhuisde ds. J. de Bruin. Tijdens een ledenve

Toscane
Column

Italiaanse regio Toscane heeft behoefte aan kerkplanters

Recent kwamen we in Italië in contact met een wel erg energieke dame. Ze is een gepensioneerd advocate, 67 jaar en gewend de hele wereld rond te reizen. Ze heeft een huis in een stadje in het zuidoosten van Toscane, met de bedoeling hier in de toekom

Matthijs Voskuil
Nieuws

Christenen vragen aandacht voor verslavingsproblematiek tijdens Week van Verslaving

De Vluchtheuvel en Stichting Chris & Voorkom vragen in de Week van Verslaving aandacht voor verslavingsproblematiek onder (kerkelijke) jongeren. In de jongerencommunity BasiC vertellen deze week diverse jongeren over hun gok- eet of pornoverslaving.

dr. Christine Boshuijzen-van Burken
Nieuws

Technische Universiteit Eindhoven verwelkomt nieuwe hoofddocent Christelijke Filosofie

Stichting voor Christelijke Filosofie heeft met ingang van 1 maart 2024 dr. Christine Boshuijzen-van Burken als universitair hoofddocent Christelijke Filosofie benoemd aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). In de aanstelling zal Boshuijzen-

Ds. Kees Kant
Verdieping

Is de strijd tussen Israël en Hamas werkelijk een 'Bijbelse' broedertwist?

In tal van Bijbelstudies, artikelen en preken is in de afgelopen decennia het conflict tussen Israël en de omliggende Arabische volken uitgelegd als een eeuwenoude broedertwist. Een conflict dat teruggaat tot Izaäk en Ismaël. Hagar wordt met haar zoo

Paul en Sophie van Dormael
Levensverhaal

Paul en Sophie van Dormael moesten binnen twee jaar twee kinderen begraven

Het is onnatuurlijk om als ouder je kind te overleven. Toch overkwam het Sophie en Paul van Dormael. Ze verloren in twee jaar twee van hun vier kinderen. In oktober 2021 overleed hun zoon Dick aan een spierziekte en vorig jaar januari overleed hun do

Meerartikelen

Christelijk Koor Jigdaljahu
Video

Christelijk koor Jigdaljahu zingt Psalm 136: 'Looft de Heer, want Hij is goed'

'Looft de Heer’ want Hij is goed, trouw in alles wat Hij doet. Want Zijn goedertierenheid, Zal bestaan in eeuwigheid.' Dit zijn de woorden van het eerste vers van de bekende Psalm 136. De Psalm werd vorige maand door Christelijk koor Jigdaljahu op sc

Dr. C. A. van der Sluijs
Opinie

Waar is ons kerkelijk besef gebleven in deze tijd?!

Behoudende predikanten zien de huidige afbrokkeling van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) met pijn, verdriet en grote zorg aan. Zo laten de mannenbroeders van de stichting Bewaar het Pand weten. Deze ontwikkeling mag ons allen met zorg vervu

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha en Tenira Sturm zingen het schitterende 'Hard geslagen, vastgenageld'

'Hier vindt ons geloof een bedding, onze hoop een vaste grond. Christus rots van onze redding die verloren zondaars vond. Alle lof, eer en aanbidding voor zijn nooit volprezen naam. Wie zijn hoop op Jezus vestigt leeft in hoop die nooit beschaamt', d

Mirjam Bikker
Nieuws

CU-leider Bikker buigt niet voor 'wokisme' en rechtspopulisme: 'Christelijke idealen niet onderhandelbaar'

'Ik wil hier met nadruk zeggen dat christelijk-sociale politiek niet buigt voor links-elitair ‘wokisme’ en ook niet buigt voor rechts-populisme waar telkens maar weer de meerderheid alles zou moeten bepalen', zo stelde ChristenUnie-leider Mirjam Bikk

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: ware essentie verloren gegaan
Nieuws

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: "Ware essentie verloren gegaan"

17 maart was het St. Patrick’s Day in Ierland. Op deze feestdag wordt de komst van het christendom naar het land herdacht. Auteur Aaron Burns verdiepte zich in het onbekende verhaal van de heilige Saint Patrick. "De ware essentie van Patricius is ver

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt waarom het beter is om in een hospice te zijn dan op een feest

"We komen niet heel graag in een sterfhuis of op een sterfkamer. Het is zo'n ruimte waar je de dood bijna voelt. Maar tegelijkertijd is het ook zo slecht nog niet om in een sterfkamer te zijn. De Bijbel zegt zelfs dat je daar beter kunt zijn dan op e

Seyi Omooba
Nieuws

Christelijke actrice moet 350.000 dollar betalen na ontslag om ‘homofobe opmerkingen’

De christelijke actrice Seyi Omooba dacht een prominente rol te vervullen in de toneelbewerking van 'The Color Purple', maar zover zou het niet komen. Omooba werd in 2019 vanwege 'homofobe opmerkingen' die zij vijf jaar eerder op Facebook geuit zou h

Ds. A. van Lingen
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormd Bodegraven: ds. A. van Lingen

De hervormde gemeente (PKN) in Bodegraven verwelkomt een nieuwe predikant. Ds. A. van Lingen (foto) heeft het beroep aanvaard en neemt afscheid van Kinderdijk. Bodegraven was sinds vorig jaar vacant in verband met het emeritaat van ds. A. Baas. Van L

Woorden van leven
Column

Zaaien en oogsten: de kracht van bemoedigende woorden

‘Elk woord dat wij spreken kan een baksteen zijn om mee te bouwen, maar ook een bulldozer om mee te slopen.’ Dit is een uitspraak van Joyce Meyer die mij aanspoort om te gaan onderzoeken wat de kracht van woorden kunnen zijn. OntdekkenIn deze reis me

Rik Op den Brouw
Verdieping

Hoe ontdekken we de waarheid in een wereld vol leugens?

Het lijkt steeds moeilijker te worden om vast te stellen wat waar is. Hoe weet je of iets echt is of ‘fake’ (nep)? De voortdurende stroom aan informatie maakt het onmogelijk om vast te stellen of iets objectief, wat dat ook precies mag betekenen, of

Jeremia
Verdieping

Jeremia: de profeet die werd genegeerd maar niet kon zwijgen

De profeet Jeremia leefde in een tijd die in zekere zin op de onze leek. Het was de achtste eeuw vóór Christus en de ene grote crisis volgde op de andere. Jeremia maakte mee hoe Israël zich losmaakte uit de macht van Assyrië, daarna hoe het slachtoff

Het verhaal van Amadou: “Ik kan niet iemand zien lijden en hem niet helpen, maar ik kan mijzelf niet behandelen.”
Video

Dokter Amadou deelt in videoboodschap heftig en inspirerend verhaal

Dokter Amadou zet zich vol passie in voor zijn patiënten. Zelf heeft hij een goedaardige tumor in zijn hals die niet in het ziekenhuis geopereerd kan worden. Dankzij de schepen van Mercy Ships is de tumor alsnog verwijderd. Twintig jaar lang werkte A