Leantine Dekker wijst voorafgaand aan Pasen op Gods genade: "God begint steeds weer opnieuw"
Theoloog Leantine Dekker beschouwt de veertig dagen voorafgaand aan Pasen als genadetijd. Tijd waarvan je dacht dat je die niet zou hebben. Anders gezegd: tijd om eens stil te staan bij wat genade is. Door middel van een tekst en korte gedachte helpen Iwan en Leantine Dekker met hun dagboekje Genadetijd je om iedere dag even op adem te komen. Aan het begin van de veertigdagentijd beantwoordt Leantine een aantal vragen over Pasen en Gods genade.
Al eeuwenlang staan christenen zo’n zeven weken voor Pasen stil bij dit feest. Hoe is deze traditie ontstaan en in hoeverre klopt mijn indruk dat de veertigdagentijd in de loop der eeuwen naar de achtergrond is verdwenen?
“Echt naar de achtergrond is de veertigdagentijd denk ik niet verdwenen. In de protestantse traditie kennen we de lijdenszondagen, die ons steeds een stap dichter bij Pasen brengen. In deze traditie staat de bezinning op het lijden van Christus centraal. Niet voor niets wordt daarom de naam lijdenstijd gebruikt. Ik denk wel dat je kunt zeggen dat de veertigdagentijd de afgelopen decennia ook buiten de zondagen meer aandacht heeft gekregen. Het is meer en meer een periode geworden waarin je niet alleen in de kerk, maar ook thuis, alleen of met je gezin, stil staat bij Jezus' lijden en de betekenis daarvan voor je eigen leven. Daarnaast is het ook een periode die steeds meer mensen gebruiken om te vasten, als steuntje in de rug om bewust door de 40 dagen heen te gaan.”
In de uitgave ‘Genadetijd’ sta je stil bij ‘genade’. Kun je ter illustratie duidelijk maken op welke manier jullie lezers bewust willen maken van een vergevende God?
“Wat we hopen is dat wie dit boekje 40 dagen gebruikt, ontdekt hoe enorm de reikwijdte van Gods genade is. Dat raakt niet alleen je eigen leven, maar alles om je heen. In die genade van God heb je ook zelf een plek. God wil je vergeven en gunt je een leven waarin je vanuit die vergeving kunt gaan leven. In het boekje nemen we je mee door zeven thema's die allemaal raken aan genade. Zo hopen we dat gaandeweg steeds meer de breedte van Gods genade zichtbaar wordt.”
Hoe ervaar jij Gods genade in je persoonlijk leven? Heb je een voorbeeld?
“Wat een goede vraag. Ja, ik ben blij dat ik Gods genade ook zelf in mijn leven ervaar. Waarbij het voor mij toch allereerst een groot cadeau is dat God in mijn leven is gekomen. Dat is niet verbonden aan een specifiek moment, maar is meer de ontdekking die je gaandeweg doet dat God er is, dat Hij om je geeft en dat Hij er van begin tot eind voor je wil zijn. Dat wil niet zeggen dat ik Hem altijd duidelijk ervaar, maar het is wel de grond waarop ik sta.
Maar genade zit ook in veel kleine dingen. Het steeds weer opnieuw kunnen beginnen bijvoorbeeld als je vastloopt in jezelf of naar een ander toe. God begint steeds weer opnieuw, het houdt niet op, en daarmee wordt genade dagelijkse realiteit. Iets om van te delen trouwens. Want ook dat is genade, dat wat je zelf hebt gekregen ook deelt met een ander. Niet door er met te makkelijke woorden over te praten, maar vooral ook door te doen, door genadig te leven. Genade betekent ook zorg dragen voor wat je is toevertrouwd: zorg voor de schepping voor zover het in je macht ligt. Recht doen door na te denken over het verhaal achter de keuzes die je maakt en je keuzes daarop aanpassen uit zorg voor een ander. Zo wordt genade ook genadig leven.”
Sommige christenen hebben geen ervaring met de veertigdagentijd. Waarom ervaar jij het bewust toeleven naar Pasen als verrijkend en wat zou je deze broeders en zusters mee willen geven?
“Het is vanzelfsprekend aan iedereen zelf om te kijken of je de veertigdagentijd wilt gebruiken als een periode van bezinning. Wat mij helpt is dat er één periode in het jaar is waarin je als het ware wordt uitgenodigd even tot stilstand te komen. Ook Advent is een bijzondere periode van ergens naartoe leven, maar dit vindt plaats in een periode van het jaar waarin het allesbehalve stil is. De veertigdagentijd heeft toch meer de stilte en inkeer om zich heen hangen.
Wat mij ook helpt is het besef dat je de veertigdagentijd niet alleen ingaat, maar dat wereldwijd en door de eeuwen heen onnoembaar veel gelovigen de weg door de 40 dagen zijn gegaan. En vanuit die traditie is het voor mij ieder jaar opnieuw een bijzonder moment om je voor te bereiden en dan de veertigdagentijd in te stappen. Het helpt mij ook om de diepte van Pasen nog meer te ervaren. In de drukte van je leven kan het zomaar Goede vrijdag en Pasen zijn. Door er bewust naar toe te leven, en stil te staan bij wat de impact van het kruis is, wordt de vreugde van Paasmorgen nog groter. Bijzonder om op die manier te beseffen en ervaren dat God er is en hoe groot Hij is.”
Praatmee