Wat de Amerikaanse stormwind tot ons te zeggen heeft
De bestorming van het Capitool lokte wereldwijd veel reacties uit. Nota bene Rusland concludeerde dat de Amerikanen democratie op de verkeerde manier gebruiken en China arresteerde de hele oppositie in Hongkong. Het werd een trieste dag voor de democratie. Het Westen kon zijn ogen niet geloven.
Toen de stofwolken waren opgetrokken gingen onze blikken van de verdeelde Verenigde Staten naar het eigen land. Nederland verschilt (gelukkig) veel van de Amerikaanse maatschappij. We zijn meer van het praten, minder van verdeeldheid. In Nederland zoeken we door met elkaar in gesprek te gaan de nuance. Met twee partijen, zoals in de VS, is het makkelijk om radicale standpunten tegenover elkaar te zetten.
Toch zijn er ook grote overeenkomsten. Sinds de uitbraak van de coronapandemie waaiden verschillende stormachtige theorieën over de Atlantische Oceaan. QAnon-aanhangers, diegeloven dat er wereldwijd een deepstate is, voegden moeiteloos belangrijke Nederlanders toe aan hun zwarte lijst.
Wantrouwen,waarheidenzekerheid
Een belangrijke overeenkomst is het wantrouwen van veel mensen in de gevestigde media. Daar komt de eenzijdige, soms onjuiste berichtgeving op social media nog bij. Vertrouwen injuiste verslaggeving is van fundamenteel belang. Als iemand voor het nieuws bijvoorbeeld alleen kijkt naar een politiek gekleurde website, zijn tunnelvisies en eenzijdige opvattingen begrijpelijk. De combinatie met social media kan mensen zo beïnvloeden dat ze een totaal verkeerd beeld krijgen van de werkelijkheid. Als een politicus de mensen eerst wijs weet te maken dat de media onzin verkondigen, kan hij ze in hun zoektocht naar zekerheid en waarheid ‘helpen’ met zijn eigen waarheid.
Vaak wordt vervolgens het vertrouwen in de democratische rechtsstaat ondermijnd. Men wantrouwt de media, de overheid en de rechtsstaat. De tientallen door Trump verloren rechtszaken werden door velen bijvoorbeeld afgedaan als onbetrouwbaar. Het vertrouwen in de democratische rechtsstaat is echter van uiterst groot belang voor haar eigen functioneren. Tijd voor actie.
Als SGP-jongeren zijn we ook niet altijd gecharmeerd van de combinatie van media en social media. De hype rond kerkgang ligt nog vers in het geheugen en reformatorische scholen werden beschuldigd van het gebruiken van antihomoverklaringen, die niet eens bleken te bestaan. Men laat zich regelmatig negatief uit rond de conservatieve (of: ouderwetse) standpunten van onze achterban.
De gevestigde media moeten hun uiterste best doen om het vertrouwen terug te winnen en te behouden. Om dat te bereiken moet ook sprake zijn van diversiteit op de redactie. Zorg dat er zeker op de gesubsidieerde NOS-redactie ook ‘rechtse’, islamitische en reformatorische mensen werken. Dat voorkomt vooringenomenheid, bijvoorbeeld tenopzichte van Israël of Trump.
De politici moeten hun uiterste best doen om de rechtsstaat en de overheid niet constant aan te vallen en te ondermijnen. Kritisch zijn is heel goed, bewust wantrouwen creëren niet.
Wij zelf moeten ons uiterste best doen om de informatie die we krijgen te wegen. Social media moeten niet te belangrijk voor ons worden. Het lezen van bijvoorbeeld achtergrondartikelen kan onze kennis en scherpte vergroten. Wat dat betreft bent u/ben jij de afgelopen 5 minuten uitstekend bezig geweest!
Evert-Jan van Veldhuizen is lid van de Commissie Binnenlandse Zaken van SGP-jongeren.
Praatmee