Gebeurtenissen die groter zijn dan onze veilige cirkel, dan ons land, en ons continent, maken ons niet alleen kwetsbaar, maar geven ons ook het gevoel van machteloosheid. In de afgelopen maanden ben ik dan ook gaan kijken naar welke reacties er vanuit de christelijke hoek zouden gaan komen. Naast de grote meerderheid die de gebeurtenissen over zich heen laat komen en de richtlijnen van de overheid zo goed mogelijk probeert te volgen, zie ik ook de steeds groter wordende groep van tegenstanders. Tegenstanders van deze regels, van de overheid, maar vooral van elke georganiseerde autoriteit. Theorieën over Bill Gates, 5G, Soros, vaccins, microchips, en ga zo maar door, worden gelinkt aan Bijbelse voorspellingen over het merkteken, de antichrist, en de eindtijd.

Veel verschillende meningen over de eindtijd komen langs, maar tegelijkertijd kan ‘niemand weten wanneer deze is’ (Matt. 24:36). Deze paradox kwam steeds terug, totdat ik mij afvroeg: wat zei Jezus eigenlijk over het einde der tijden? In Mattheüs 23 en 24 zegt Hij hier veel over en vooral de tekenen/weeën vóór de eindtijd.

Mattheüs 23 & 24
In Mattheüs 23 is Jezus in een vurig debat met de Farizeeën en de Schriftgeleerden. Net als een social media-gesprek opeens harder en harder kan worden, is ook Jezus hier niet zachtzinnig met Zijn mening: ‘huichelaars, vol roofzucht, witgepleisterde graven, slangen, addergebroed, etc.’ En dan spreekt Hij een profetie uit: de tempel en Jeruzalem zullen worden vernietigd.

Het gesprek, net als die op sociale media kan ik me zo voorstellen, was daarna vrij snel voorbij en Mattheüs 24 vertelt ons dat Jezus met Zijn discipelen naar de Olijfberg ging. De discipelen vroegen toen aan Hem: ‘maar wanneer gaat dat allemaal gebeuren?!’ (vs. 3). En Jezus geeft daar antwoord op: “Jezus antwoordde hun: ‘Pas op dat niemand jullie misleidt. Want er zullen velen komen die Mijn naam gebruiken en zeggen: “Ik ben de messias,” en ze zullen veel mensen misleiden. Jullie zullen berichten horen over oorlogen en oorlogsdreiging. Laat dat je dan niet verontrusten, die dingen moeten namelijk gebeuren, al is daarmee het einde nog niet gekomen. Het ene volk zal tegen het andere ten strijde trekken en het ene koninkrijk tegen het andere, en overal zullen er hongersnoden uitbreken en zal de aarde beven: dat alles is het begin van de weeën. Dan zal men jullie onderdrukken en doden, en jullie zullen door alle volken worden gehaat omwille van mijn naam. Velen zullen dan ten val komen, ze zullen elkaar verraden en elkaar haten. Er zullen talrijke valse profeten komen die velen zullen misleiden. En doordat de wetteloosheid toeneemt, zal bij velen de liefde bekoelen. Maar wie standhoudt tot het einde, zal worden gered. Pas als het goede nieuws over het koninkrijk in de hele wereld wordt verkondigd als getuigenis voor alle volken, zal het einde komen.’” (Matt. 24:4-14, NBV). Dus oorlogen, geruchten van oorlogen, hongersnoden, en aardbevingen zullen dus ‘de weeën van de eindtijd’ zijn. De vóórtekenen ervan.

De (voor)tekenen van de eindtijd
Dit gaf mij twee vragen: ‘Hoe onderzoek ik dit?’ en ‘Wat moet ik dan precies zoeken?’
Allereerst zegt Jezus hier dus niet ‘ergens in de toekomst’, nee, Hij belooft heel duidelijke voortekenen voor de eindtijd. Zaken die wij kunnen toetsen en onderzoeken. Zoals Jezus vaak tegen het Joodse volk zei: ‘als jullie Mij niet geloven, geloof dan op z’n minst de tekenen die Ik doe’ (bijv. in Joh. 10:31-39). In mijn zoektocht naar de onderbouwing voor deze tekenen kreeg ik vaak te horen ‘je moet niet willen onderbouwen, je moet geloven.’ Terwijl, als Jezus iets belooft dan geloof ik dat dat uitkomt, en juist daarom wil ik het onderzoeken. Het moment dat Hij zegt ‘dit is het teken/de karakteristieken voor A’, dan moet ik dat dus kunnen testen. Zeker als anderen tegen mij zeggen ‘dit is A’, dan heb ik van Jezus de karakteristieken van het teken van A gekregen om dat te kunnen onderzoeken. Klopt het teken niet met wat anderen zeggen, al is de theorie nog zo mooi, dan is het dus niet A.

De tweede vraag is een lastigere. Oorlogen, aardbevingen, en hongersnoden zijn er altijd al geweest. Er is niet een periode sinds Jezus geweest dat deze zaken ophielden te bestaan en ‘opeens’ allemaal tegelijkertijd kwamen. Jezus had dan dus net zo goed kunnen zeggen ‘het is wanneer er bladeren aan de bomen zitten’ of ‘als er mensen ademen, dan komt het.’ Echter, in al Zijn onderwijs was Hij veel bezig met de komst van het Koninkrijk, de tekenen, en het einde. Nietszeggende voortekenen passen niet in dat plaatje. Een tweede optie is dus dat we zullen moeten gaan kijken naar een significante toename van deze voortekenen. Deze optie is interessant, want we kunnen de weeën dan waarnemen en het zijn dan daadwerkelijk ook tekenen.
Hoewel ik vaak te horen krijg dat er meer oorlogen, aardbevingen, en hongersnoden zouden zijn, is dit niet terug te vinden in de statistieken. Statistieken die wij nu meer dan ooit hebben. Deze zaken zijn juist over het algemeen afgenomen in de laatste tweehonderd jaar (met een piek ten tijde van beide wereldoorlogen). Hoewel Mattheüs 24 (enkel de Textus Receptus) niet spreekt over pestilentiën, spreekt Lukas 21:11 daar wel over. Echter ook hier zien we dat alleen al tussen 1900-2000 de afname in dergelijke ziekten significant is. Kortom: de voortekenen van de eindtijd zijn (nog) niet zichtbaar.

Er is nu geen eindtijd
We moeten iets met de voortekenen/beloften die Jezus geeft om de eindtijd mee aan te duiden. We kunnen niet zeggen ‘kijk eens hoe slecht het in de wereld gaat, de eindtijd is nabij.’ Hoewel er veel nare dingen in de wereld gebeuren, hebben wij het als mensheid zoveel beter dan honderd, duizend, en tweeduizend jaar geleden. En of je nu een preteristische uitleg van de eindtijd hebt, of een futuristische, of een historistische, één ding is duidelijk: het moment dat de voortekenen niet waarneembaar zijn, kun je enkel twee zaken concluderen. Óf de eindtijd is er (nog) niet óf Jezus heeft vals geprofeteerd. Persoonlijk kan ik dus maar één conclusie trekken: de eindtijd is er nu niet.

Mijn oproep is dan ook om onze verantwoordelijkheid te nemen als christenen en te geloven wat Jezus ons belooft, maar vooral om theorieën te toetsen. Zeker als Hij ons de mogelijkheid heeft gegeven dat te doen.

Steven Poot (28) volgde de master Religie & Conflict en is gespecialiseerd in de eindtijd. Als eindtijdtheoloog is hij afgestudeerd op zowel de Joodse als christelijke toepassing van de profetieën van Daniël in de eeuwen voor en na Christus, en met name in de gebeurtenissen rondom de vernietiging van de Joodse Tempel in AD 70.