Amerikaanse pastor is klaar met hippe kerkcultuur: "Cool christendom verkopen werkt niet"
Brett McCracken schreef tien jaar geleden het boek: 'Hipster Christianity: When Church and Cool Collide', over de gevaren van een (té) hippe kerk. Hij blikt bij de Gospel Coalition terug op het afgelopen decennium waarin hij zijn angst voor de veroudering van het concept 'hipsterkerk' bewaarheid heeft zien worden.
"Aan het begin van de twingste eeuw werd 'relevantie' het meest gebruikte woordje in het Westers evangelisch christendom. Een nieuw gevoel van urgentie om manieren te vinden die het evangelie aantrekkelijker zouden maken voor de nieuwe generatie. Veel jongeren stroomden de kerk uit en pastors, kerkleiders en christelijke 'influencers' probeerden het geloof opnieuw vorm te geven. Het was het begin van een tijdperk waarin Relevant magazine het levenslicht zag en mannen als Donald Miller en Rob Bell zich presenteerden als een soort evangelische Steve Jobs. Het was het moment waarop skinny jeans, baarden en tattoo's het officieuze uniform van een voorganger werden. Het was een op menselijke relaties gerichte poging om een minder streng, cultuurvriendelijk, geloof te promoten dat ver van de stoffige oude religie van je grootouders afstond.
Mijn boek van tien jaar geleden bewijst nu het punt dat ik wilde maken. Een kerk die gefocust is op relevantie zaait het zaad voor zijn eigen veroudering. In plaats van het geloof te redden of te doen herleven zorgt hipstergeloof ervoor dat het zich verlaagt tot het niveau van consumentisme, zo vergankelijk als de laatste mode. Ik zal je vertellen waarom. Relevantie nastreven is vermoeiend en niet duurzaam. Deze gedachtegang gaat ervanuit dat niemand naar ons zal luisteren als we niet luid en scherp zijn. Niemand neemt ons serieus als we niet mee kunnen praten in de huidige cultuur. Maar dit gaat voorbij aan waar het christendom juist zo mee afrekend: vergankelijkheid. De zaken van christendom zijn van eeuwigheidswaarde. Echte relevantie blijft.
Een kerk die vandaag hip is voor twintigers blijkt volgend jaar oud nieuws. Veel bekende namen van tien jaar geleden die grote megakerken stichten zijn inmiddels weer vergeten. Van de vele mensen die ik ken die in hippe kerken verbleven zijn er nu velen die terug zijn bij een liturgisch en verfrissend saaie kerk. Het blijkt dat een kerk die erg aantrekkelijk is voor 23-jarigen niet zo aantrekkelijk is voor 33-jarigen met kinderen. Het blijkt dat een God zoals je die kent van films niet aantrekkelijk is op lange termijn. Dat een pastor waar je mee kan roken en drinken, of breaking bad mee kan kijken, niet zo belangrijk is als een voorganger die je in zijn niet-coole heiligheid misschien toch tot groei in Christus kan bewegen.
Achter trends aan hollen is vaak heel vermoeiend. Het haalt energie weg bij de meer belangrijke taken die minder sexy zijn zoals de juiste leer verkondigen en het maken van discipelen. Daarnaast worden we vaak gevormd door de cultuur die we proberen te bereiken. Dat krijg je als de acceptatie door die cultuur teveel aandacht krijgt. Vriendelijkheid richting de zoekende leidt bijna altijd tot het afzwakken van moeilijke doctrines of het negeren ervan. Preken vanwege het applaus of kliks leidt bijna altijd tot theologische teloorgang. In plaats van het beïnvloeden en veranderen van de cultuur waarin de jonge pastor zich begeeft, wordt hij zelf beïnvloed door die cultuur. Natuurlijk is het belangrijk om je te verdiepen in een cultuur. Je moet die cultuur begrijpen, diagnosticeren en bepaalde aspecten ervan waarderen. Maar wees niet naïef voor de risico's die zo'n cultuur met zich meebrengt (ik spreek vanuit ervaring). De vormende kracht van onze meer en meer gesculariseerde en digitale cultuur moet je niet onderschatten.
'Cool christendom' verkopen werkt niet. Het kan verleidelijk zijn voor voorgangers om nieuwigheden en trucs toe te passen om de aandacht van potentiële kerkgangers te trekken. Maar vergeet niet dat dit niet het geloof dat Jezus ons gegeven heeft weerspiegelt, het niet transformerend of duurzaam zal zijn. Misschien moeten we terug naar de basis, naar de stille kracht van standvastig christendom. Aantrekkelijker dan welke bekende hippe pastor dan ook is een kerk die stabiel, toegewijd en met de voeten in de klei staat."
Praatmee