Roofdieren in christelijk Nederland
In het Nederlands Dagblad (ND) van 4 juli, wordt een misselijkmakend seksueel misbruikschandaal uit de doeken gedaan. Een zelfbenoemde christelijke hulpverlener misbruikt vrouwen en wordt vervolgens oudste in verschillende gemeenten. Het heeft alle klassieke kenmerken van misbruik in een ‘geestelijke’ setting. Inclusief het afschuiven van de verantwoordelijkheid door de meeste betrokkenen.
De volledige naam van ‘V’ wordt niet genoemd. Een redactionele keuze die begrijpelijk, maar toch jammer is. De zaak is voor de rechter geweest, en de feiten zijn erkend. De krant zou dus geen geruchten verspreiden die iemands reputatie ten onrechte kunnen schaden.
Een naam kan eventuele toekomstige slachtoffers beschermen en eerdere slachtoffers de moed geven hulp te zoeken. Want dat ‘V’ meer slachtoffers heeft en nog steeds slachtoffers maakt, dat is zeer waarschijnlijk. Ik heb de afgelopen jaren tientallen van dit soort zaken gevolgd en het is altijd hetzelfde. Voor elk bekend slachtoffer zijn er meestal meerdere onbekende. Het vergt namelijk zeer veel moed om je verhaal te doen. En het misbruik stopt nooit op initiatief van de misbruiker. Hij moet worden gestopt.
De manier waarop de twee vrouwen die in het stuk genoemd worden zijn misbruikt, getuigt van een zeer doordachte en opzettelijke manier van zoeken en maken van slachtoffers. We noemen zo iemand een roofdier. Hij weet waar zijn potentiële slachtoffers te vinden zijn, volgt ze, besluipt ze en bespringt ze om ze te vernietigen.
Het gaat hier niet om een broeder die vergeving moet krijgen. Het gaat hier om iemand die heel doelbewust, onbeschaamd en jarenlang de heiligste dingen uit het christelijk geloof heeft misbruikt om kwetsbare vrouwen te manipuleren om seksuele handelingen uit te voeren. Zo iemand moet niet alleen toegang tot de ouderlingenbank geweigerd worden, maar ook toegang tot de kerk. Hij is een groot gevaar, waartegen de kudde beschermd moet worden. Totdat er een onmiskenbaar proces van bekering heeft plaatsgevonden. En ook dan moet hij nooit meer in de buurt van zijn slachtoffers gelaten worden.
Als deze ‘V’ ook maar 10% beseft van wat hij misdaan heeft, zal hij nooit meer een positie van leiderschap in een kerk zoeken. Het feit dat hij dat blijft doen, bewijst dat hij nog steeds op de oude weg zit. Evenals het feit dat hij het misbruik als affaire afschildert. Dat kerkleiders hierin meegaan, getuigt op zijn minst van ontstellende naïviteit. Dom is misschien een beter woord.
De reactie van Arjan Baan van Heart Cry stelt me zeer teleur. Als je zoiets hoort, dan zou je hart moeten breken over de ernst van dit misbruik en de rol die jouw organisatie daarin heeft gehad, en zou je onmiddellijk excuses maken aan de bestaande slachtoffers. Vervolgens doe je grondig onderzoek en probeer je eventuele andere slachtoffers te vinden en hulp te bieden. Dan doe je alles om te voorkomen dat dit zich kan herhalen. Eerst zeggen dat hij niet ‘officieel’ aan jouw organisatie verbonden was en er dan achter komen dat het ‘oeps’ toch wel zo was, is een zeer onwaardige reactie en ondermijnt het vertrouwen.
Als laatste zou ik een kanttekening willen plaatsen bij de conclusie van de ND-redactie; ‘De vrije groep is een systemische gevarenzone voor de kwetsbare gelovige’. Het is waar, maar de traditionele kerken zijn dat net zo goed, alleen op een andere manier. Het is een bekende valkuil om de oorzaken van misbruik vooral buiten je eigen systeem te herkennen. Een ‘los’ en een ‘vast’ systeem, hebben allebei hun zwakten. Roofdieren vinden de zwakten van het systeem en buiten dat uit. Je bent in een traditionele kerk niet veiliger voor hen dan in een vrije groep. We moeten waken.
Bovenstaand artikel verscheen eerder op Zaut.org, een initiatief om een christelijk, actueel, profetisch en nuchter geluid te laten horen in Nederland. Klik hier om de website te bezoeken.
Praatmee