Rianne ontdekte dat veel moslims geen christenen kennen: "Een bizarre ontdekking"
"Ik ken eigenlijk geen christenen", vertelde een moslima aan theoloog Rianne Bos-Waagmeester. Dit verbaasde haar. Hoe kan het dat moslims christenen in hun omgeving niet herkennen? En hoe wordt je als christen meer zichtbaar? Dit zijn vragen die de theologe en buurtpastor uit regio Amsterdam heeft beantwoord in haar afstudeeronderzoek voor de HBO theologie in Ede. "Ik vind het echt bizar dat sommige moslims niet weten dat er in Nederland kerken zijn met honderden bezoekers."
Waarom is het zo belangrijk om als christenen moslims te ontmoeten?
"Ik denk dat elkaar kennen de basis is van liefde. Als je elkaar niet echt kent, kan je elkaar niet echt liefhebben. Ik geloof dat ik geroepen ben om hen lief te hebben. Een theoloog zei hierover: 'Het beeld dat we van de ander hebben zal nooit voor 100 procent sporen met wie hij werkelijk is. Al onze kennis is beperkt. Toch zal ik ernaar streven dat ik het beeld dat ik van u heb, zo veel mogelijk aanpas aan hoe u werkelijk bent. Als ik om u geef, dan wil ik dat het beeld dat ik van u heb, u recht doet.'"
"Moslims kennen wel een God, maar kennen Jezus niet. Zij hebben, zo geloof ik als christen, een beperkt godsbeeld,. Zij hebben dus Jezus en het evangelie van Jezus nodig. Ik heb als christen vaak ook een beperkt beeld van God en ook steeds weer het evangelie nodig. Ik heb opnieuw ontdekt hoe belangrijk Jezus voor mij is en hoe ik tegelijkertijd naast moslims kan gaan staan omdat ik ook zelf steeds weer het evangelie nodig heb en moet ontdekken. Eerst voelde dit als een spagaat, maar tijdens mijn gesprekken met moslima’s verdween dat steeds meer.
Wat is er voor jou veranderd in je geloof door in contact te staan met moslims?
"We zijn geroepen om mensen lief te hebben, ook moslims. Ik wil heel graag mijn leven en het geloof met hen delen. Moslims die ik ken, weten van mij dat Jezus heel belangrijk voor mij is en dat steek ik niet onder stoelen of banken. Maar ik wil hen niet bekeren. Het werkt zelfs averechts, ik verlies het contact met hen. Ik heb geleerd dat het niet oprecht is om contact te zoeken met mensen als middel om een bepaald doel, bekering, te bereiken. Ik heb geleerd dat ik geroepen ben om hen lief te hebben en dat ik ook nog eens veel van anderen kan leren. Door te kijken naar het belang van je geloof praktiseren in de islam ben ik gaan kijken naar hoe ik mijn geloof als christen eigenlijk praktiseer."
"Ook heb ik geleerd om mijn geloof onder woorden te brengen in het dagelijks leven. Normaal was ik in het spreken over God met niet-christenen voorzichtig, maar wanneer ik met een moslimvrouw over het geloof praat zeg ik toch makkelijker: 'als God het wil' of 'ik ga hierover bidden'. Ik vertel vrijmoedig hoe dingen zijn in de relatie tussen mij en God."
Hoe kan het dat het voor moslims lastig is om christenen te (her)kennen?
"Uiterlijk gezien hebben veel christenen geen uiterlijk kenmerk waaraan je kan zien wie er christen is, zoals een hoofddoek. Als christenen bijvoorbeeld een hoofddoek zouden dragen, zouden ze beter herkend worden en hun gedrag misschien ook beter als 'christelijk gedrag' kunnen worden gezien. Daarnaast is er een veel diepere reden. Wij zijn als christenen vaak erg goed in het verwoorden van ons geloof en hebben hier veel over nagedacht. Als ik aan een christen vraag: 'Wat is de kern van jouw geloof?', dan gaat hij vaak vertellen over zijn overtuiging. Wanneer ik deze vraag zou stellen aan een moslim dan zou hij vertellen over de daden en wat hij allemaal doet, de praktijk van zijn geloof. Door ons geloof duidelijk te praktiseren en te benoemen dat we iets doen vanuit ons geloof kunnen moslims christenen beter herkennen."
"Hoe je kijkt naar geloof heeft alles te maken met je geloofscultuur. Sommige mensen plaatsen islam meteen in het vakje 'goede-daden-geloof' en het christendom in het vakje van de genade. Dit kan het gesprek met moslims blokkeren, je bent de verbinding dan kwijt. Als je vraagt wat gebed voor hen betekent en vertelt hoe jij dit ziet, dan is er relatie mogelijk. Dan kunnen we elkaar als moslims en christenen ontmoeten en liefhebben, ondanks de verschillen. Het gaat in het onderzoek niet over de overeenkomsten tussen het christendom en de islam, maar om mogelijkheden om elkaar te ontmoeten."
Waarom ben je onderzoek gaan doen naar contact tussen moslims en christenen?
"Het onderzoek is voortgekomen uit mijn eigen leefomgeving. Ik woon in een multiculturele wijk in regio Amsterdam. Met een moslimvrouw uit mijn buurt raakte ik bevriend. Wij gingen veel met elkaar om en zij bracht mijn kinderen naar school en ik die van haar. Zij is een van de redenen geweest dat ik in gesprek raakte over het christelijk geloof en de islam. Wanneer ik met mijn vriendin sprak die moslim was sprak zij mij soms aan op mijn geloof. Als iets in het leven mij bijvoorbeeld dwars zat dan vroeg ze aan mij: 'Heb je er eigenlijk wel voor gebeden?' Zo konden we elkaar wederzijds aanspreken op ons geloof."
"Christenen denken best vaak na over hoe ze zich kunnen onderscheiden in een seculiere maatschappij, maar er zijn ook veel anders-gelovigen in onze maatschappij. Veel christenen hebben dezelfde vragen over moslims: 'Hoe zit dat dan met de islam?' en 'Geloven we dan in dezelfde God?' Een van mijn aanbevelingen is dan ook om meer toerusting te geven over hoe je om kan gaan met andere geloven en hoe je met andere religies om gaat. Hoe belangrijk deze vragen zijn hangt natuurlijk af van waar je woont. Stel, je komt uit een dorp waar eigenlijk helemaal geen moslims zijn, dan is het goed om over deze vragen na te denken en niet te snel een mening te hebben over mensen die je niet kent."
Waarom is het belangrijk dat moslims en christenen contact hebben met elkaar?
"Er zijn best wel veel contacten tussen kerken en moslims, maar dit is, voor zover ik dat kan overzien, vooral diaconaal. Hier komen veel mensen van de eerste generatie migranten op af. Deze mensen zijn nog niet zo lang in Nederland. Ik heb mij daarom juist gefocust op een tweede generatie Marokkaanse moeders die eigenlijk nooit met kerkelijke of diaconale activiteiten te maken hebben en hier ook nooit zouden komen. Enerzijds zijn zij heel goed geïntegreerd, zij zijn in Nederland opgegroeid en zijn gewoon werkende moeders met een gezin. Anderzijds leven ze ook in hun eigen wereldje, net als christenen dat doen. Het is veel makkelijker om om te gaan met mensen met dezelfde religieuze achtergrond. Zo gaan christenen om met christenen die in geloof en levensstijl dichtbij zichzelf staan, en gaan moslims om met moslims. Vaak ben je heel hecht met je eigen groep, waardoor er minder behoefte is aan contact met anderen."
"Het raakte mij toen ik erachter kwam dat christenen zo onbekend waren onder de moslimvrouwen die ik sprak. Ik geloof vanuit mijn relatie met Jezus dat relaties tussen christenen en moslims nodig zijn om Zijn Liefde te kunnen delen. Ik vind het echt een bizarre ontdekking dat sommige van deze vrouwen niet wisten dat er kerken zijn in Nederland die met honderden tegelijk bij elkaar komen."
"In Amsterdam zie je wel een sterke secularisering en veel kerken die leeglopen. Er zijn natuurlijk veel plekken in en buiten Nederland waar veel christenen leven en kerken erg actief zijn. Daar zie je misschien het fenomeen andersom optreden, er zijn veel christenen die eigenlijk nog nooit een moslim hebben ontmoet. De enige die niet-christenen en moslims kan bereiken en kan laten zien wie Jezus is, zijn de christenen. Het is volgens mij belangrijk om ons als christenen hier bewust van te zijn en ons leven met Hem en met de mensen om ons heen te delen."