Nico merkte dat het idee van genade niet goed begrepen werd: "Maar nu was het ineens kraakhelder"
Dat genade gratis is, is niet voor iedereen vanzelfsprekend, zegt Nico Daams, bijbelvertaler bij Wycliffe. ‘Je moet weten: de gebeden van mijn vader eindigden altijd met “Uit genade alleen”. Ik moet eraan denken als ik dit verhaal opschrijf. Een verhaal dat begon toen mijn vrouw Pam en ik in 1996 de Kapingamarangi gingen helpen met het vertalen van de Bijbel. Daar ontdekten we al snel dat het hele idee van genade niet goed begrepen werd.
Christenen worden bij de Kapingamarangi tangada haihegau genoemd, wat letterlijk arbeider betekent. Het vertaalwerk vorderde daardoor met goede spoed: met een team van 23 vertalers maakten we in drie jaar een kleine proefoplage van het Nieuwe Testament. De avond nadat ik de kopietjes ervan had uitgedeeld aan de leden van het vertaalteam, moest een van de vertalers de Bijbellezing houden in de dagelijkse kerkdienst. Omdat hij nu een kopietje van het Nieuwe Testament in zijn eigen taal had, besloot de man de Bijbeltekst hieruit voor te lezen. Het derde hoofdstuk van de brief aan de Romeinen.
Terwijl hij het aan het lezen was, trok er een uiterst verbaasde blik over zijn gezicht. Ik was bang dat er iets mis was met de vertaling, totdat hij klaar was zich tot de gemeente richtte: “Hier staat dat onze relatie met God goed gemaakt is door wat Christus gedaan heeft, en niet door wat wij doen. Dat is niet wat de kerk ons leert!”
Daar stond een man die vloeiend Engels en Pohnpeian sprak en de Bijbel altijd in díe talen had gelezen en gehoord. Hij moet de tekst uit de Romeinenbrief al heel vaak gehoord hebben, maar nu las hij ‘m in zijn eigen taal en opeens was de betekenis kraakhelder.
Van kinds af aan hadden de normen van zijn cultuur hem verteld dat hij moest werken voor zijn behoud. Maar nu hij Gods Woord in zijn moedertaal hoorde, werd hij geconfronteerd met een andere boodschap: pure genade!
Bij de herziening van het Nieuwe Testament besloten de vertalers daarom om het woord voor genade (tumaalia) te versterken door er dehuia – gratis – aan toe te voegen. Want: Uit genade alleen.’