De coronacrisis en de christelijke boekenbranche

Nieuws8 april 2020 Gerhard Rijksen, Uitgeverij Gideon
Boeken Uitgeverij Gideon

De laatste twee weken word ik regelmatig verrast door mailtjes van mensen uit mijn netwerk, en zelfs door eigen auteurs, die mij mailen met de mededeling dat ze het zo fijn vinden dat het met het boekenvak gelukkig goed gaat. De bron van die aanname is een nieuwsbericht van een dag of tien geleden dat stelde dat er meer belangstelling voor boeken zou zijn.

In een berichtje op onze Facebookpagina heb ik daar al op gereageerd, maar het leek me goed dat nu wat breder te doen. Want… de (christelijke) boekenbranche heeft jou als lezer en koper in deze tijd gewoon keihard nodig om te kunnen overleven. En overleven zonder revalidatieproces nadat het dieptepunt van de crisis is gepasseerd, is voor elk bedrijf in het boekenvak een illusie.

Als christen-uitgever is het je primaire doel om mensen op God te wijzen. Ons gebed bij Gideon is elke week weer dat God Zichzelf aan mensen openbaart door onze boeken heen. Juist in deze tijd van grote vragen en vertwijfeling willen we door met dat werk. Ik noem dat wel eens de ‘eeuwige kant’ van ons werk.

Ons werk heeft echter ook een aardse kant. Die is simpel gesteld dat er meer geld moet binnenkomen dan eruit gaat om het werk te kunnen voortzetten, doen. De aardse werkelijkheid is dat het boekenvak het ongekend zwaar heeft nu.

In 2010 bereikte de economische crisis van 2008 ook de boekenbranche. Om even uit de school te klappen over onszelf: het heeft ons 33% omzet gekost, die nooit meer is teruggekomen. Waren er in 2010 ruim 200 christelijke boekhandels in Nederland, zijn dat er nu nog ruim 130. Ook uitgeverijen zijn verdwenen of noodgedwongen gefuseerd. Voor elke uitgever geldt dat het grootste deel van zijn omzet nog altijd wordt gerealiseerd via de boekhandel. Maar boekhandels worden bijna niet meer bezocht, sinds de regering mensen opriep om alleen nog voor ‘essentiële boodschappen’ de deur uit te gaan. Daarnaast verdienen boekhandelaren en uitgevers geld via de boekenverkoop aan kerken, organisaties, boekenmarkten, boekentafels, evenementen, conferenties, kerkelijke feestdagen. Je begrijpt het al… deze verkoopstromen zijn helemaal opgedroogd. Alleen de online verkopen gaan door, maar ook daarmee beleven boekhandels en uitgevers geen gouden tijden zoals wel wordt gedacht. Voor heel veel mensen is het uiterst onzeker of ze hun baan behouden en terecht worden mensen dan voorzichtig in waar ze hun geld aan uitgeven.

Ik ga wellicht iets raars zeggen… Wij hebben in het verleden een eigen boekwinkeltje in ons pand gehad en hebben besloten dat juist in deze crisistijd weer te openen. De enige kerk in ons dorp heeft de diensten min of meer moeten staken. Maar mensen zoeken bemoediging, zoeken het gesprek om hun verhaal kwijt te kunnen. Juist daarom willen we open zijn als boekwinkel, en juist daarvoor houden heel veel boekwinkels in ons land de deuren open. We hebben in ons eigen winkeltje ontdekt dat dat perfect coronavrij kan, klanten ontvangen. Laat één klant tegelijk toe in de winkel. Afstand houden is dan gegarandeerd. De klant hoeft niets aan te raken voordat hij of zij de keuze heeft gemaakt en kan daarin optimaal begeleid worden, doordat de winkelier alle tijd en aandacht aan hem kan bespreken en ze zo samen kunnen bespreken wat de beste aankoop zou kunnen zijn. Is de keuze gemaakt, dan pakt de klant zelf dat boek of product uit het schap en wordt er vervolgens contactloos afgerekend. Winkels hebben mooie aanbiedingen in deze tijd om jou als klant te bemoedigen, en winkels kunnen jouw bemoediging ongelooflijk goed gebruiken doordat jij als klant op deze wijze toch volledig veilig de winkel bezoekt en koopt.

En daarmee kom ik terug op de hemelse kant van ons werk. Overal om je heen zie je angst bij mensen. Terecht en begrijpelijk. Als je door de supermarkt loopt zie je mensen onrustig afstand houden en er wordt bijna niet meer met elkaar gesproken. Mensen die mét God leven maar Zijn vrede niet ervaren in deze tijd, zoeken die vrede. Mensen die God niet kennen, zoeken naar zingeving, naar antwoorden en leren soms opnieuw bidden. Juist nu en juist straks, als het leven weer wat normaliseert, willen we er als boekenvak voor mensen zijn. Hoop bieden. Ruimte bieden voor dat praatje. Bemoedigen. Een boek kan geweldig veel zegen brengen als je zelf niet op bezoek kunt. Een boek kan het antwoord brengen op de vragen die mensen hebben; vragen die ze nu soms niet aan anderen kunnen stellen. En door dat boek heen kan God Zichzelf aan mensen openbaren en dat gun je iedereen. Een boekwinkel kan een plaats van hoop en bemoediging zijn.

Kun je of durf je echt de deur niet uit, koop je boek dan online. Via de website van je eigen boekhandel of de website van de betreffende uitgever. En als je het kunt missen, informeer dan eens of ze een gift kunnen aannemen.

Tot slot… als er één tijd is waarin het Schriftwoord ‘Want wij weten dat heel de schepping gezamenlijk zucht en gezamenlijk in barensnood verkeert’ waarheid lijkt te zijn, is dat de huidige tijd. Volgens datzelfde bijbelhoofdstuk, Romeinen 8, ‘verwacht de schepping met reikhalzend verlangen het openbaar worden van de kinderen van God’. En ten slotte krijgen die kinderen van God de belofte mee dat ‘voor hen die God liefhebben, alle dingen meewerken te goede’. Laten we wijs en verstandig zijn in wat we wel en niet doen en ons aan de voorschriften van de overheid houden. En laten we daarbij ons licht niet onder de korenmaat zetten, maar laten schijnen. En laten we bidden voor elkaar, voor ons land en ons volk. Laten we beseffen welke roeping er van God voor ons ligt in Romeinen 8, en welke belofte. Stay Safe!

Gerhard Rijksen is publisher/manager bij Uitgeverij Gideon.

Praatmee

Beluister onze podcast

#322 Patrick & Jeffrey over David de Vos, de Trump-bijbel en een opvallende arrestatie
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom Pasen én lachen alles met elkaar te maken hebben

"Lachen en Pasen horen bij elkaar, want duisternis, dood en kwaad hebben niet het laatste woord. Pasen is niet alleen het feest van de opgewekte Christus, maar ook van opgewekte christenen", aldus Wilkin van de Kamp. In de 48e aflevering van de serie

Mannenzang in de Grote Kerk van Dordrecht
Video

Luister naar deze mannenzang van Psalm 121 uit de Grote Kerk van Dordrecht

''k Sla d' ogen naar 't gebergte heen. Vanwaar ik dag en nacht, des hoogsten bijstand wacht. Mijn hulp is van den HEER alleen. Die hemel, zee en aarde, eerst schiep en sinds bewaarde', het zijn de bekende woorden uit het eerste vers van Psalm 121. Ee

Willem Ouweneel
Video

Willem Ouweneel: “Geestelijke machten zijn uit op totale vernietiging Israël”

Joden over de hele wereld worden geconfronteerd met antisemitisme, oftewel Jodenhaat. Dat is niet na 7 oktober begonnen, maar speelt al duizenden jaren. Waarom zit Jodenhaat zo diep, en waarom lijkt het ingebakken in de mens? Prof. dr. Willem Ouwenee

Ds. C. Harinck
Video

Ds. Harinck vertelt dat het beste nieuws dat de wereld ooit hoorde van een begraafplaats kwam

“Het beste nieuws dat de wereld ooit hoorde kwam vanuit een begraafplaats. Hij is er niet, want Hij is opgestaan. Dat betekent dat de dood is overwonnen. Jezus heeft de deur van de dood geopend die is op slot gevallen was sinds de zonde van Adam en E

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Tamara Caceres-van Halteren

Tamara Caceres-van Halteren vertelt in de podcast van 'De Wereld Rond' hoe ze Jezus persoonlijk leerde kennen en via die ontmoeting met Hem in Zuid-Afrika belandde. Haar man Diego, die ze daar leerde kennen is evangelist en samen met hun twee kindere

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 37

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

ds. W. F. 't Hart
Video

Terugkijken: ds. W. F. 't Hart beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. W. F. 't Hart te gast om te spreken over het thema 'Word hervormd'. De predikant van de Hersteld Hervormde Gemeente Zwartebroek-Tersch

Nigeriaanse vrouwen/Gerhard
Opinie

Ontvoeringsindustrie in Nigeria moet stoppen: tien jaar wegkijken is niet te verteren

Tien jaar geleden reageerde de wereld geschokt op de ontvoering van 276 meisjes van een school in Chibok, in het noorden van Nigeria. De geruchtmakende kinderroof werd de opmaat voor een bizar verdienmodel. Eerst even het geheugen opfrissen. Op 14 ap

Meerartikelen

nigeria
Nieuws

Tientallen christenen gedood bij driedaagse islamitische aanval in Nigeria

In het bisdom Pakshin in Nigeria hebben islamitische Fulani-herders drie dagen lang een bloedbad aangericht. Daarbij zijn minstens 29 christenen om het leven gekomen. Daarnaast raakten er twee christenen gewond en werden er kerken en huizen van chris

Engelse leerlingen
Nieuws

Rapport toont aan dat Engelse scholen hevig tekortschieten in godsdienstonderwijs

Op veel Engelse scholen ligt de kwaliteit van godsdienstonderwijs te laag. Dat is de conclusie uit een rapport dat deze week door onderzoeksbureau Ofsted gepubliceerd werd. In het rapport staat onder meer dat scholen hun godsdienstonderwijs veel meer

Myanmar
Nieuws

Predikant en christelijk leider in Myanmar kort na vrijlating opnieuw gearresteerd

De prominente christelijke leider en voorvechter van mensenrechten dominee Hkalam Samson is in Myanmar kort na zijn vrijlating opnieuw gearresteerd. Hij was nog maar enkele uren uit de gevangenis toen hij opnieuw werd opgepakt. Dat meldt een familiel

Miss Amie
Nieuws

Dragqueen cancelt voorleesbeurt in Amerikaanse kerk na aanhoudende kritiek en bedreigingen

Een Amerikaanse dragqueen ziet af van haar voorleesbeurt die ze volgende week zou verzorgen in een kerk in Pennsylvania. Dat meldt The Christian Post. Aanvankelijk zou de dragqueen haar voorleesbeurt houden in een bibliotheek maar na aanhoudende krit

Manchester
Nieuws

Politiebegeleiding voor pro-life spreker Manchester na scheldpartijen en bedreigingen

In het Engelse Manchester heeft de politie moeten ingrijpen om een jonge pro-life spreker te beschermen tegen een schreeuwende menigte pro-abortus demonstranten. De spreker, Madeline Page, CEO van de Alliance of Pro-life Students (APS), moest onder p

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant waarschuwt voor valse nederigheid: "Dat is een christen op zijn slechtst"

"Het leek zo nederig, alsof het haar om de eer van God te doen was en dat ze dat wilde beschermen. Maar in feite zette ze zichzelf in de laagte neer om er de hoogte voor terug te krijgen. Dat is een christen op zijn slechtst", aldus ds G. van Zanden.

Anja Haga
Nieuws

ChristenUnie: BBB verkoopt Europese luchtkastelen

Europarlementariër Anja Haga (ChristenUnie) is verbijsterd na uitspraken van BBB over de inzet van Nederland in Europa wat betreft de mestderogatie: ‘Als je weet hoe het werkt in Brussel weet je ook dat duurzame afspraken voor boeren en natuur baat h

opperrabbijn
Column

Een moment verdwaald in Friesland

In zijn nieuwe dagboek vertelt opperrabbijn Jacobs hoe hij moest spreken in Friesland en plotseling alleen in de regen stond. Verder deelt hij een verdrietig verhaal van een oud-leerling die op 52-jarige leeftijd overleed en vertelt Jacobs uit te kij

Nigeriaanse Bethany dankbaar voor hulp Open Doors
Video

Nigeriaanse christen werd ontvoerd nadat haar dochter overleed

De Nigeriaanse Bethany heeft veel meegemaakt. Nadat haar dochter ontvoerd werd en later overleed, viel zij zelf in handen van diezelfde ontvoerders. Open Doors hielp haar door middel van traumazorg en de bouw van een huis. Bethany’s dochter, Mary, we

Een sterke kerk op een kwetsbare plek
Video

Ontdek in deze video het bijzondere werk van christenen in Ghana

In Noord-Ghana wonen veel moslims en zijn christenen in de minderheid. Naast dominees zijn vrijwillige voorgangers van grote betekenis voor de kleine dorpskerken in dit extreem arme gebied. De Presbyteriaanse Kerk van Ghana traint catechisten. Een ca

evangelisten
Nieuws

Straatevangelisten organiseren tweedaags event in Amsterdam

Op donderdag 9 mei (Hemelvaart) en vrijdag 10 mei organiseert Evangelist.Network het tweedaagse event ‘Take The City Amsterdam’. Dit initiatief is eerder geboren uit een enthousiaste groep straatevangelisten, die het verlangen hebben om met vele gelo

Elbert Smet en Kinga Bán
Video

Nog steeds indrukwekkend: Kinga Bán en Elbert Smelt zingen 'Leef met volle teugen'

Het is bijna vijf jaar geleden dat de bekende en geliefde christelijke zangeres Kinga Bán op 37-jarige leeftijd overleed. Kinga, onder meer bekend van haar jarenlange deelname aan Sela, nam tijdens haar ziek-zijn de single 'Leef met volle teugen' op.