Bent u met de Bijbel opgegroeid?
"Nee, helemaal niet. Mijn moeder was gereformeerd, maar mijn vader moest niets van de kerk hebben. Hij kwam uit een hervormd gezin, maar na een onhandige uitspraak van de dominee toen er een zusje was verdronken, wilde hij er niets meer mee te maken hebben. Als ik nu terugkijk, waren er wel hints: ik had een lieve tante die me soms meenam naar de kerk. Ik vond dat fijn, maar zonder uitleg begreep ik er niet veel van. Vlak bij mijn huis was een klein, wit kerkje, daar ging ik soms alleen naar binnen. Later in mijn leven deed ik er niets meer mee.”

Hoe kwam het geloof dan toch in uw leven?
"Toen ik achter in de vijftig was, ging het niet zo goed met me. Ik voelde me alleen en wanhopig. Ik ben toen in mijn kamer op mijn knieën gegaan om tot God te bidden. Ik realiseerde me dat God er, door alles heen, altijd geweest was. Zo ben ik tot geloof gekomen. Ik ging toen bij mijn tante op bezoek om daarover te vertellen. Ze was blij en zei: ‘Als je leeft met God, ga je grote blijdschap ervaren.’ Dat was natuurlijk niet meteen zo. Ik was nog steeds eenzaam en ik twijfelde of dit wél het goede pad was. Soms dacht ik weleens: als ik maar niet in het gekkenhuis eindig.

Ik ben toen met mijn tante mee naar de baptisten gegaan. Ik werd lid van een christelijke vrouwenvereniging, die mijn overgrootmoeder nog had opgericht. Na een jaar ben ik gaan kerken waar mijn voetstapjes liggen: ik werd lid van de Hervormde Kerk. Ik voelde me er meteen thuis. Ik ben onder andere bij het koor gegaan en heb uiteindelijk op mijn zestigste belijdenis gedaan. Ik heb niet alleen God gevonden, maar ook een zinvol bestaan – en dat brengt de blijdschap die mijn tante me beloofde.”

U hebt in vijftien maanden de hele Bijbel overgeschreven, hoe kwam u daar zo bij?
"De dominee preekte over goede voornemens. We zouden meer in de Bijbel moeten lezen. En hij vertelde dat je de Bijbel zou kunnen overschrijven. Ik ben diezelfde middag begonnen.”

Dan denk ik nog steeds: hoe kwam u daarbij?
"Ik heb altijd van schrijven gehouden. Als kind schreef ik al eens een liedjesboekje over. In de periode dat ik in het buitenland woonde, schreef ik dagelijks lange brieven. Toen mijn leven vastliep, schreef ik alle ellende van me af. En toen de dominee over ‘overschrijven’ begon, dacht ik: dat is een manier om mijn achterstand in te halen. Ik kende de Bijbel niet goed. Ik vond het meteen fijn om te doen. Ik stapte geregeld midden in de nacht uit bed om verder te schrijven.”

Het moet gek zijn geweest toen het af was.
"Heel gek. Ik was er zo lang mee bezig geweest. Het was wel leuk dat er ook echt aandacht voor was. Ik heb er interviews over gegeven en heb uitleg over het project gegeven in de gemeente. Voor een gemeentedag heb ik een tentoonstelling gemaakt over hoe de Bijbel door de eeuwen heen is overgeschreven. Eigenlijk ben ik ook niet echt gestopt met schrijven. Nu ben ik bezig om de teksten onderling te verbinden met behulp van een Thompson-bijbel. Was mijn vorige project bedoeld om me de Bijbel meer eigen te maken, nu wil ik erin groeien.
Het bracht me allerlei onverwachte dingen. Zo hoorde ik ineens van een familielid, dat op de grond van het huis waarin ik nu woon een kerkje stond, dat door mijn familie is gesticht. Later is het verhuisd, op een praam. Dat had ik nooit geweten als ik niet tot geloof gekomen was. Aan de andere kant had het me dan waarschijnlijk niets gezegd.”

Is er een bijbelverhaal dat u dierbaar is geworden tijdens het schrijven?
"Ik ben ontroerd door verhalen over mensen die niet zo erg deugen, maar met wie God toch verder wil. Jozef en zijn broers bijvoorbeeld. Jozef is een beetje een verwend joch, en die broers moeten er meteen spijt van gehad hebben dat ze hem verkocht hadden. Jacob die zijn broer Ezau beduvelde. Dat zijn echte mensen, die verkeerde keuzes maken – en toch maakt God ze de helden van het verhaal. Ik heb ook dingen gedaan in mijn leven waarvan ik wilde dat ze anders gelopen waren, en deze bijbelverhalen vertellen me dat God van alle mensen houdt.”

Foto: Kees Muizelaar