Is bidden vragen aan of kijken naar God?

God20 januari 2020 Jan Wolsheimer
Jan Wolfsheimer

Het is deze week de Week van Gebed, een gebedstraditie die is ontstaan in 1846 en waar jaarlijks zo’n honderd landen aan deelnemen. Het is mooi om te zien hoe christenen elkaar opzoeken om samen te bidden, over de grenzen van hun eigen stijl, traditie en denominatie heen. Maar: hóé bidden we? Zo’n week van gebed staat voornamelijk in het teken van voorbede. Het zogenaamde ‘vragend bidden’: voor vervolgde christenen, voor eenheid, voor recht…. Maar is voorbede wel de beste gebedshouding?

De gelovige vraagt iets aan God, in de verwachting dat het gebed verhoord wordt. Voor we het in de gaten hebben, wordt ons gebed een transactie: ons gebed beweegt God. Als ons gebed vooral uit voorbede bestaat, kan dat eenvoudig leiden tot economisch denken. Wat levert het me op? Waarom krijg ik niet wat ik vraag? Bidden blijkt dan vaak zeer inefficiënt. Mijn boodschappenlijstje bij Albert Heijn is sneller afgevinkt dan mijn gebedsverzoeken.

Relationeel
In de evangeliën ontdekte ik dat bidden iets anders is dan we vaak denken. Jezus doet erg weinig aan voorbede. Lettend op hoe Hij zijn leven inricht, kwam ik tot de conclusie dat bidden vooral kijken is. In Johannes 5 vers 19 zegt Hij: ‘Waarachtig, ik verzeker u: de Zoon kan niets uit zichzelf doen, hij kan alleen doen wat hij de Vader ziet doen; en wat de Vader doet, dat doet de Zoon op dezelfde manier’. Dit vers zit al maanden in mijn gedachten. Het is een bijzonder relationele tekst. Het gaat hier niet om verzoeken indienen, maar om verbonden zijn met de Vader. En in Johannes 15 zegt Jezus tegen zijn leerlingen: ‘Ik ben de wijnstok en jullie zijn de ranken. Als iemand in mij blijft en ik in hem, zal hij veel vrucht dragen. Maar zonder mij kun je niets doen’. Alweer zo’n fascinerende, relationele tekst die draait om eenvoudigweg verbonden zijn.

Verbondenheid
Naar economische maatstaven is het Jezus-gebed uit de Oosters-orthodoxe traditie een zeer inefficiënt gebed. Op vele momenten gedurende de dag bid je een eenvoudig gebed - gewoon onder je werkzaamheden door: ‘Heer Jezus Christus, Zoon van God, ontferm u over mij.’ Voor Westerse mensen is zo’n gebed vaak onbegrijpelijk. Het lijkt zo weinig concreet, is niet meetbaar en bevredigt ons denken niet. En toch heeft juist dit gebed me geleerd dat bidden allereerst kijken is. Kijken naar de aanwezige Christus en je verbonden weten. Een vriend van me adviseerde me, toen ik aangaf op zoek te zijn naar de aanwezigheid van Jezus in mijn leven, het gebed iets aan te passen: ‘Heer Jezus Christus, Zoon van God, ik hou van U.’ En hij voegde daaraan toe: ‘Dat vindt de Heer vast fijn om van je te horen.’ Wat er toen gebeurde kan ik niet eens in woorden uitdrukken. Ik voelde me diep verbonden met Jezus door deze eenvoudige woorden. Ze gaven een nieuwe invulling aan mijn geestelijke leven.

Kijken om te horen
Je zou kunnen zeggen dat ik leerde ‘verblijven in Christus’. Kijken naar Hem, wachten en zelfs met Hem spreken. Er kwam een mystieke dialoog op gang en ik oefende mij in mijn vriendschap met Jezus. De behoefte om te pas en te onpas allerlei wensen aan Hem voor te leggen verdween naar de achtergrond. De nabijheid van Jezus werd groter en ik besefte dat ik niets kon doen zonder Hem. In technische zin kon ik dat natuurlijk wel, maar het zou toch geen vrucht dragen, dus waarom zou ik niet meer tijd nemen voor mijn vriendschapsontwikkeling? Het mooie is dat Jezus in Johannes 15 er een belofte bij geeft: ‘Als jullie in mij blijven en mijn woorden in jullie, kun je vragen wat je wilt en het zal gebeuren.’ Dat heeft niet zo veel te maken met onze verlanglijstjes, maar veel meer met het leren kennen van de wil van God, waardoor we vragen wat in lijn met die wil is.

Mijn bidden is vooral kijken geworden. En dat kost veel meer moeite dan ik dacht! Ik wil van nature dingen ontwikkelen, activiteiten ontplooien, de mouwen opstropen! Stil worden, kijken en verbonden zijn totdat ik echt hoor wat ik moet doen, is ongelofelijk moeilijk. Ik begin te begrijpen wat Jezus over zichzelf zegt: ‘Ik kan niets doen voordat ik het de Vader zie doen.’ Zou het kunnen dat ons gebrek aan gebedsverhoring het gevolg is van het gebrek aan échte verbondenheid? Als ik voor mezelf spreek, is mijn antwoord zondermeer ‘ja!’.

De Oosters-orthodoxe bisschop Kallistos Ware vertelde eens: ‘Er was eens een oude man die de gewoonte had uren in de kerk door te brengen. Op een gegeven moment vroegen zijn vrienden hem wat hij daar al die tijd aan het doen was. “Ik ben aan het bidden,” antwoordde hij. “O,” zeiden zijn vrienden, “dan heb je vast heel veel aan God te vragen!” Enigszins verbaasd zei de oude man, “Ik vraag God helemaal niets.” “Maar, wat doe je daar dan al die tijd?”, vroegen zij. Hij antwoordde: “Ik zit en kijk naar God en God zit en kijkt naar mij.”’

Jan Wolsheimer is directeur van Missie Nederland. De Week van Gebed is een initiatief van Missie Nederland en de Raad van Kerken en wordt gehouden van 19 t/m 26 januari 2020. Het thema is ‘Buitengewoon’.

Praatmee

Beluister onze podcast

#319 Jeffrey & dr. Wim Dekker over welvaartsevangelist Tom de Wal, anti-Joodse protesten en de NGK
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

vaccinatie
Nieuws

SGP-Kamerlid kraakt VVD-wetsvoorstel over vaccinatieplicht: 'Onverstandig plan'

De VVD komt met een wetsvoorstel om ongevaccineerde kinderen uit de kinderopvang te weren als de vaccinatiegraad te laag is. 'Onverstandig plan', zo stelt SGP-Kamerlid Diederik van Dijk via het sociale mediaplatform X. Aanleiding voor het VVD-wetsvoo

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen vertelt hoe Jezus vrucht kon dragen door te sterven

“Dat zaad moet de aarde in. En weet je wat er dan gebeurt? Dan gaat het groeien en draagt het vrucht. Dat beeld past de Heere op Zichzelf toe: ‘Als Ik vrucht wil voortbrengen, dan moet Ik net als dat tarwegraan eerst sterven’”, stelt ds. M. Klaassen.

Doopdienst Tennessee
Positief nieuws

93 mensen gedoopt tijdens spontane doopdiensten in Amerikaanse megakerk

Een megakerk in de Amerikaanse staat Tennessee heeft op één dag 93 mensen gedoopt tijdens vier kerkdiensten. De doopceremonies stonden niet op de planning, ze kwamen spontaan tot stand, zo laat de Christian Post weten. De First Baptist Church of Hend

Leerling
Nieuws

Ontslagen docent spant nieuwe rechtszaak aan na weigeren trans-voornaamwoorden

Een docent uit het Engelse Nottingham werd onlangs door haar school op straat gezet. Reden hiervoor is dat de vrouw weigerde om een achtjarige leerling voortaan met trans-voornaamwoorden aan te spreken. Haar werkgever noemde de handeling van de docen

Britse christenen bezorgd over nieuwe definitie extremisme
Nieuws

Britse christenen bezorgd over nieuwe definitie extremisme

De Britse regering bracht op 14 maart een nieuwe definitie van het woord extremisme uit, als reactie op de toenemende haatzaaiende taal in het land. Christenen zijn echter bezorgd over de definitie, zo schrijft Evangelical Focus. De nieuwe definitie

Wim Dekker
Podcast

Dr. Wim Dekker: “Essentieel dat kerken erkennen dat elkaar pijn is gedaan”

“In kerkelijke kringen en onder christenen is het zeldzaam om oprechte verontschuldigingen te horen. Dit gebrek aan erkenning van fouten is kwalijk. Daarom juich ik de schuldbelijdenis van de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK) toe”, aldus theoloo

Ds. W.J. Westland over God met ons
Video

Ds. W. J. Westland over Psalm 46: "God is een toevlucht en een veilige vesting"

“Straks is het over met al het geweld, met alle pijn, met alle gebrokenheid." Ds. W. J. Westland vertelt in zijn meditatie over Psalm 46: 9-12 meer over deze hoopvolle boodschap. “Psalm 46 is een loflied en een danklied dat vol is van het vertrouwen

ds. R. de Jong
Nieuws

CGK Elburg ziet ds. R. de Jong graag komen

De christelijke gereformeerde kerk in Elburg heeft een beroep uitgebracht op ds. R. de Jong (zie foto). De Urker predikant is bij de Elburgers in beeld als opvolger van de vorig jaar naar Rotterdam-Kralingen verhuisde ds. J. de Bruin. Tijdens een led

Meerartikelen

Toscane
Column

Italiaanse regio Toscane heeft behoefte aan kerkplanters

Recent kwamen we in Italië in contact met een wel erg energieke dame. Ze is een gepensioneerd advocate, 67 jaar en gewend de hele wereld rond te reizen. Ze heeft een huis in een stadje in het zuidoosten van Toscane, met de bedoeling hier in de toekom

Matthijs Voskuil
Nieuws

Christenen vragen aandacht voor verslavingsproblematiek tijdens Week van Verslaving

De Vluchtheuvel en Stichting Chris & Voorkom vragen in de Week van Verslaving aandacht voor verslavingsproblematiek onder (kerkelijke) jongeren. In de jongerencommunity BasiC vertellen deze week diverse jongeren over hun gok-, eet- of pornoverslaving

dr. Christine Boshuijzen-van Burken
Nieuws

Technische Universiteit Eindhoven verwelkomt nieuwe hoofddocent Christelijke Filosofie

Stichting voor Christelijke Filosofie heeft, met ingang van 1 maart 2024, dr. Christine Boshuijzen-van Burken als universitair hoofddocent Christelijke Filosofie benoemd aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). In de aanstelling zal Boshuijze

Ds. Kees Kant
Verdieping

Is de strijd tussen Israël en Hamas werkelijk een 'Bijbelse' broedertwist?

In tal van Bijbelstudies, artikelen en preken is in de afgelopen decennia het conflict tussen Israël en de omliggende Arabische volken uitgelegd als een eeuwenoude broedertwist. Een conflict dat teruggaat tot Izaäk en Ismaël. Hagar wordt met haar zoo

Paul en Sophie van Dormael
Levensverhaal

Paul en Sophie van Dormael moesten in twee jaar tijd twee kinderen begraven

Het is onnatuurlijk om als ouder je kind te overleven. Toch overkwam het Sophie en Paul van Dormael. Ze verloren in twee jaar tijd twee van hun vier kinderen. In oktober 2021 overleed hun zoon Dick aan een spierziekte en vorig jaar januari overleed h

Christelijk Koor Jigdaljahu
Video

Christelijk koor Jigdaljahu zingt Psalm 136: 'Looft de Heer, want Hij is goed'

'Looft de Heer, want Hij is goed, trouw in alles wat Hij doet. Want Zijn goedertierenheid Zal bestaan in eeuwigheid.' Dit zijn de woorden van het eerste vers van de bekende psalm 136. De psalm werd vorige maand door Christelijk koor Jigdaljahu op sch

Dr. C. A. van der Sluijs
Opinie

Waar is ons kerkelijk besef gebleven in deze tijd?!

Behoudende predikanten zien de huidige afbrokkeling van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) met pijn, verdriet en grote zorg aan. Zo laten de mannenbroeders van de stichting Bewaar het Pand weten. Deze ontwikkeling mag ons allen met zorg vervu

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha en Tenira Sturm zingen het schitterende 'Hard geslagen, vastgenageld'

'Hier vindt ons geloof een bedding, onze hoop een vaste grond. Christus rots van onze redding die verloren zondaars vond. Alle lof, eer en aanbidding voor zijn nooit volprezen naam. Wie zijn hoop op Jezus vestigt leeft in hoop die nooit beschaamt', d

Mirjam Bikker
Nieuws

CU-leider Bikker buigt niet voor 'wokisme' en rechtspopulisme: 'Christelijke idealen niet onderhandelbaar'

'Ik wil hier met nadruk zeggen dat christelijk-sociale politiek niet buigt voor links-elitair ‘wokisme’ en ook niet buigt voor rechts-populisme waar telkens maar weer de meerderheid alles zou moeten bepalen', zo stelde ChristenUnie-leider Mirjam Bikk

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: ware essentie verloren gegaan
Nieuws

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: "Ware essentie verloren gegaan"

17 maart was het St. Patrick’s Day in Ierland. Op deze feestdag wordt de komst van het christendom naar het land herdacht. Auteur Aaron Burns verdiepte zich in het onbekende verhaal van de heilige Saint Patrick. "De ware essentie van Patricius is ver

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt waarom het beter is om in een hospice te zijn dan op een feest

"We komen niet heel graag in een sterfhuis of op een sterfkamer. Het is zo'n ruimte waar je de dood bijna voelt. Maar tegelijkertijd is het ook zo slecht nog niet om in een sterfkamer te zijn. De Bijbel zegt zelfs dat je daar beter kunt zijn dan op e

Seyi Omooba
Nieuws

Christelijke actrice moet 350.000 dollar betalen na ontslag om ‘homofobe opmerkingen’

De christelijke actrice Seyi Omooba dacht een prominente rol te vervullen in de toneelbewerking van 'The Color Purple', maar zover zou het niet komen. Omooba werd in 2019 vanwege 'homofobe opmerkingen' die zij vijf jaar eerder op Facebook geuit zou h