Ana doet in Amsterdam betaald sekswerk vanwege geldgebrek
De Roemeense Ana is een alleenstaande moeder van een dochtertje. Het valt niet mee om in het onderhoud van hen beiden te voorzien, daarom heeft Ana soms tegen betaling seks met mannen.
Op een dag zegt een klant tegen haar: een mooie vrouw zoals jij kan in Amsterdam met hetzelfde werk veel meer verdienen. Ana wil dit aanvankelijk niet, maar vanwege het voortdurende geldgebrek besluit zij toch te gaan, terwijl haar moeder in Roemenië voor haar dochtertje zorgt.
Ondanks het feit dat er overal beveiligingscamera’s hangen en de alarm knop binnen handbereik is, voelt Ana zich vaak onveilig. Er zijn klanten die seks zonder condoom willen en agressief worden als zij weigert. Het gebeurt soms dat een condoom stuk gaat. Ana leeft voortdurend met de angst om een soa of een zwangerschap op te lopen. Beide blijven niet uit; zij loopt een aantal keer een soa op, maar nog ingrijpender: op een bepaald moment blijkt ze zwanger te zijn.
Ongeveer de helft van de vrouwen die in de prostitutie werken raakt één of meer keren zwanger van een klant of pooier. Het is gebruikelijk dat er dan zo snel mogelijk tot abortus wordt overgegaan. Zwangerschap is een beroepsrisico en met de morning-afterpil of abortus is dat ‘ongemak’ snel te verhelpen, zo wordt geredeneerd.
De reacties die Ana op haar zwangerschap krijgt zijn vrijwel unaniem: het zijn voornamelijk tips waar ze heen kan om de zwangerschap af te breken. Dat lijkt zo vanzelfsprekend dat Ana meegaat in die flow. Ze realiseert zich dat een kind krijgen betekent dat ze moet stoppen met het werk, terwijl ze nog lang niet genoeg geld heeft om haar toekomst en die van haar dochtertje in Roemenië veilig te stellen. Ze besluit tot de abortus, ondanks het nare, zeurende gevoel dat ze daarover heeft.
Al snel daarna staat Ana weer achter het raam. Ze voelt zich opgelucht, maar is ook in de war. Het was toch een verstandige keuze om abortus te laten doen. Waarom voelt ze zich dan zo rot? En die andere vrouwen dan? Die doen net of het een kleine ingreep is. Maar goed, er is nu niets meer aan te doen. Ana besluit haar verstand op nul te zetten, veel te werken en haar nare gedachten uit te schakelen. Op sommige dagen lijkt dat aardig te lukken.
Jaren gaan voorbij. Ana’s dochter is ondertussen twaalf jaar. Ana zelf begint inmiddels wanhopig te worden. Zelfs na al de jaren in de prostitutie heeft ze nog geen enkele financiële buffer opgebouwd. Regelmatig is ze meer geld kwijt aan de huur van haar raam dan wat ze verdient. Ze mist haar dochter, ze walgt van het werk, drinkt veel wijn en blowt dagelijks.
Op een dag opent ze haar deur voor straatwerkers van stichting Bright Fame, een organisatie die vrouwen in de prostitutie helpt. Samen met hen lukt het Ana om uit het vak te stappen, een opleiding tot barista te volgen en zelfs een baan te vinden. Ze stopt met overmatig drinken en blowen, want dat valt niet te combineren met haar nieuwe baan. Eindelijk krijgt ze haar leven op orde en ziet ze weer toekomst voor zichzelf en haar dochter. Het kan alleen maar beter gaan!
De eerste maanden gaat het daadwerkelijk beter met Ana. Ze heeft plezier in haar werk en geniet van de vriendschap met een paar vrijwilligers van Bright Fame. Maar Ana voelt zich vaak neerslachtig. Een gevoel dat alleen maar erger lijkt te worden. Als ze een moeder tegenkomt met een kleuter, moet ze denken aan het kindje dat zij heeft laten aborteren. Zou het een jongetje of een meisje geweest zijn? Hoe zou het eruit hebben gezien? Ze realiseert zich: ik heb een kind gedood, en voelt zich intens schuldig en onwaardig om zelf te leven. Wat als haar dochter hoort dat ze eigenlijk een broertje of zusje gehad zou hebben?
Het duurt maanden voordat Ana aan een medewerker van Bright Fame durft te vertellen over haar abortus. Omdat zij het grootste deel van de nachten wakker ligt en piekert, raakt ze oververmoeid, en komt ze in de ziektewet terecht. Er wordt PTSS vastgesteld, en zij start een traject van traumaverwerking.
Vrouwen die in de prostitutie werken, zwanger raken en een abortus laten uitvoeren, voelen zich in het begin vaak opgelucht. Het werken in de prostitutie is voor de meesten weerzinwekkend en te zwaar om bij het volle bewustzijn te doen. Daarom verdoven zij hun gevoel vaak met alcohol, drugs en medicijnen. Hierdoor vlakken zij hun gevoelens af en kunnen ze blijven werken. Ook verdriet en zorgen duwen ze op deze manier naar de achtergrond. Pas wanneer zij uit de prostitutie zijn en er wat rust en stabiliteit in hun leven komt, als zij minderen of stoppen met middelengebruik, komen de trauma’s naar boven. Opvallend genoeg ervaren de vrouwen die een abortus hebben ondergaan dit als het meest intense trauma.
Bedenk dat de keuze van de meeste vrouwen om in de prostitutie te gaan is gemaakt onder invloed van factoren als dwang, armoede en misbruik. Zwanger zijn van een klant is niet wat zij wensen. Een abortus ondergaan evenmin. Zowel in de politiek als in de maatschappij klinkt vaak de uitspraak: het is je eigen keuze om in de prostitutie te gaan. En: abortus moet de eigen vrije keuze van een vrouw zijn. Uitspraken die meestal worden gedaan door de spreekwoordelijke stuurlui aan de wal. Wie echter de moeite neemt om naar het echte verhaal, zoals dat van Ana, te luisteren, ontdekt een geheel andere waarheid over die zogenaamde ‘eigen vrije wil’. Wat kunnen wij betekenen voor vrouwen als Ana?
Bovenstaand verhaal verscheen onlangs in het magazine Leef van stichting Schreeuw om Leven.
Praatmee