Graven in de Bijbel: vijf lessen van een kraanmachinist
Tijdens een training leg ik vaak uit dat je pas aan je kunt preek kunt beginnen nadat je hebt gegraven in de Bijbel. Ik hoor mezelf dan woorden gebruiken als schatzoeken, spitten en graven. Terwijl ik misschien wel op de kleuterschool voor het laatst een schep in mijn handen had. Ik besluit daarom eens in gesprek te gaan met een kraanmachinist.
‘Weet je waar ik nog het meest over twijfel in mijn preekvoorbereiding? Ik ben altijd bang dat ik te weinig van de Bijbel afweet om te kunnen preken. Verhalen vertellen en contact maken met de groep gaan me makkelijk af, maar de Bijbel uitleggen vind ik echt wel een ding,’ verzucht Dianne tijdens een pauze op een trainingsdag.
Freek kijkt haar aan en zegt: ‘Echt? Ik heb het precies andersom. Ik spit uren per week in de Bijbel en heb dan veel te veel informatie. Na afloop geeft mijn vrouw dan de feedback dat ik die niet boeiend genoeg overbreng.’
Na de pauze vraagt Dianne: ‘Hoe weet ik nou of ik de Bijbel op een goede manier uitleg? En wanneer kan ik stoppen met dingen uitpluizen? Om heel eerlijk te zijn houd ik er helemaal niet zo van om – zoals Freek zegt – in de Bijbel te spitten.’
Daniël van der Ham is deeltijdvoorganger bij LEEF Rotterdam. Hij spitte twaalf jaar in de grond, totdat hij erachter kwam dat hij dat liever in de Bijbel doet. Ik vraag hem hoe zo’n graafmachine werkt. Hij vertelt over knopjes, hendeltjes en pedalen. Hij legt uit wat de verantwoordelijkheden en vaardigheden zijn van een kraanmachinist. Eigenlijk had Dianne hierbij moeten zijn. Daniël vertelt namelijk over allerlei aspecten van het graven die je een-op-een kunt toepassen op de preekvoorbereiding!
1. Begin op tijd en maak een plan
Daniëls werkdag begon elke om 7 uur ’s morgens. Het eerste wat hij deed, was een plan maken, namelijk: waar ga ik vandaag graven? Zo is het ook met je Bijbelgedeelte. Je bakent je Bijbelgedeelte af, zodat je weet waar je de diepte zult opzoeken.
2. Weet wat er eerder is gevonden
Zodra je gaat beginnen, doe je een klicmelding bij het Kadaster. Na die melding ontvang je kabel- en leidinginformatie en informatie over wat er mogelijk in de grond zit. Zo is het met het graven in de Bijbel eigenlijk ook. Je ontdekt bijna nooit iets wat vóór jou nog niet is ontdekt. Bekijk daarom diverse handboeken en Bijbelcommentaren.
3. Graaf nooit alleen
Daniël groef nooit alleen. Vanaf zijn stoel overziet de kraanmachinist namelijk maar één deel. Er is daarom altijd een grondwerker bij die vanuit een ander perspectief kijkt. Ze houden oogcontact met elkaar, praten met elkaar door het open raampje en de machinist volgt de aanwijzingen van de grondwerker op. Tijdens je preekvoorbereiding zie je ook maar één perspectief. Het zou eigenlijk beter zijn iemand erbij te betrekken, zodat je minder snel iets over het hoofd ziet.
4. Graaf altijd!
Stel je voor dat je zonder graafwerk toch zou gaan bouwen, omdat je denkt dat later toch niemand iets meer zal terugzien van je graafwerk … Vroeg of laat zal je bouwwerk scheefzakken. Of scheuren. Je zult dus altijd moeten graven. De ene keer meer dan de andere keer. Bij zand kun je iets meer aan de oppervlakte blijven. Bij klei en veen is het vaak modderig en vies. Hoe lastiger de ondergrond, hoe mooier het is na afloop toch iets stevigs te zien staan. Er is inderdaad niks meer zichtbaar van je intensieve graafactiviteiten. Maar dankzij het graafwerk kun je genieten van een duurzaam resultaat!
Zo is het vaak ook met je preek. Hoe ongemakkelijker de tekst, hoe intensiever je voorbereiding. Je hebt uren voorbereid en het grootste deel van je vondsten komt niet eens terug in je preek. Toch kun je juist dankzij dat stevige fundament een preek maken die staat als een huis.
5. Zet iets in beweging
‘Weet je wat het hele idee is van een graafmachine? Je zet iets in beweging door een kleine actie. Je drukt op een knopje en er gaat een veel grotere kracht aan het werk. Met hydraulische kracht kun je zware dingen optillen. Het is een beetje een technisch verhaal, maar het heeft alles te maken met olie die door de leidingen stroomt. Die zorgt voor de kracht. Dat doe je niet zelf.’
Ik realiseer me dat ik niet goed genoeg heb opgelet met natuurkunde en daarom ben ik blij dat Daniël het me uitlegt. Nog blijer ben ik met de geestelijke les die hierin verborgen zit: het is onze verantwoordelijkheid als spreker te graven in de Bijbel en de tekst te laten spreken. Het is gelukkig de Heilige Geest die er vervolgens krachtig doorheen kan werken. Dat doe je niet zelf … Wat bevrijdend is dat toch altijd weer!
Paulien Vervoorn is spreker, trainer en auteur en eigenaar van Geloofwaardig Spreken.
Praatmee