Waarom jij je niet schuldig hoeft te voelen als iemand vloekt en je er niets van zegt: "Jezus heeft de wet vervuld"
Waar de Bond tegen Vloeken in het verleden gericht was op het vloeken in de hele Nederlandse samenleving, wil het met de training 'Vrijmoedig Spreken' de achterban trainen om zélf in gesprek te gaan, betoogt Rens Bravenboer van deze stichting. In een tweeluik kijken we naar de theorie en de praktijk achter de training. Waarom moeten we leren met onze medemens te praten over het verkeerd aanspreken van God?
''Christenen vinden het vaak lastig om te reageren op de medemens die vloekt'', vertelt Bravenboer. ''Veel christenen vinden dat ze er iets van moeten zeggen en voelen zich er vervolgens schuldig over als ze dat niet doen. Maar dat schuldgevoel zou niet het uitgangspunt moeten zijn.'' Om een goed inzicht te geven over het nemen van je verantwoordelijkheid in dit opzicht, is de training ontwikkeld. ''Zodat we christenen kunnen helpen en er samen over na kunnen denken. Deelnemers aan de training opener maken en tips geven, zodat ze meer moed hebben om een gesprek aan te knopen.''
De Bond tegen Vloeken bestaat al lang, in 2019 al weer 102 jaar. Al die tijd droeg 'de Bond' het geluid van de achterban uit. ''We waren een spreekbuis. Maar het trainen en mobiliseren van onze achterban hebben we die jaren minder gedaan. Terwijl iedereen in zijn eigen situatie en omgeving een signaal kan geven.'' Bravenboer vindt dat iedereen de verantwoordelijkheid heeft om zelf het christendom uit te dragen. ''Wat doe ik voor de eerbied van de naam van God?''
Terug naar het schuldgevoel over het niet aanspreken van de vloekende medemens. ''Die schuldvraag is gebaseerd op het Oude Testament. Als iemand vloekte moest je het vertellen aan de oudsten van het volk. Als je dat niet deed, was je even schuldig als de persoon die het had gedaan. Nu zijn er geen oudsten meer en heeft Jezus de wet vervuld. Toch laat het wel treffend zien hoe ernstig God het meent met het misbruiken van Zijn Naam.'' We mogen leven vanuit dankbaarheid en niet vanuit schuld, stelt Bravenboer. ''Maar die schuld leeft bij veel mensen nog en het is niet de oplossing om je schuldig te voelen. Dat verkrampt.''
De oplossing is, zo zegt de medewerker van de Bond, om open in gesprek te gaan. ''In Nederland zijn er veel mensen die niet weten wat vloeken is. Je kan dan niet zeggen: 'Je weet dat dat niet mag'. Bij vloekende christenen is dat anders. We vinden dat je dan de verantwoordelijkheid en plicht hebt om je oren niet te sluiten. Maar op straat moet je openheid uitstralen.'' Hoe dat moet? ''Uitleggen wat het betekent als iemand vloekt. En wat het voor jou betekent. Dat is uiteindelijk de basis voor een goed gesprek waarin je niet terechtwijst en met de vinger wijst. Maar daarvoor moet je wel durven jezelf kwetsbaar op te stellen.''
''Niet-christenen zijn zich er vaak niet bewust van dat ze vloeken. Die betekenis hebben ze niet scherp. Zo denken ze al dat ze vloeken op het moment dat ze grove taalgebruik hanteren. Maar het oorspronkelijke begrip is het misbruiken van de naam van God. Deze begrippen lichten we in de training ook toe. Ook halen we in de training de kramp van af van het aanspreken van vloekende mensen. Zodat mensen anderen niet uit schuld hoeven aan te spreken, maar omdat je wil vertellen wat God voor je betekent. Dat waarderen deelnemers van de trainingen ook heel erg: dat geeft ruimte en vrijheid om er zelfverzekerder mee om te gaan.''
Na het stukje praktijk oefenen de deelnemers van de training ook. ''Al is het moeilijk om een gesprek waarin gevloekt wordt na te bootsen. Maar we halen er aspecten uit. We leren mensen anderen uit te laten praten en andere gesprekstechnieken. In een gesprek hoef je namelijk niet alleen gefocust te zijn op je eigen reactie, maar je moet proberen vooral goed te luisteren en echt op iemand te reageren. Dat is belangrijk voor een goed gesprek.''
De training en de missie van de Bond tegen Vloeken is niet bedoeld om heel Nederland 'vloekvrij' te maken. ''Ik denk dat het helaas bij mensen hoort om grove taal te gebruiken en bij situaties waar je de controle niet over hebt de goden erbij te betrekken. Maar we willen een stuk bewustwording meegeven en zorgen dat mensen weten dat ze aan het vloeken zijn. Zodat mensen ervoor kiezen minder te vloeken en minder grove taal te gebruiken. Onze successen zijn niet af te meten aan het aantal mensen dat niet meer vloekt, maar aan de individuele verhalen van mensen die minder proberen te vloeken en een goed gesprek hebben gehad. Dat is minstens zoveel waard.''
Praatmee