Extreme armoede bestrijden: hoe doe je dat?

Dagelijks leven12 juni 2019 Tiny Hoving
Afrikanen

Het gezin waaruit je komt bepaalt hoeveel kansen je krijgt in je leven. De nauwelijks afnemende armoede moet daarom bestreden worden met een gezinsaanpak in plaats van een individuele. In Malawi werpt dat al zijn vruchten af.


Wereldwijd daalt de extreme armoede. Volgens een recent rapport van de Wereldbank is het aantal mensen dat in extreme armoede leeft gedaald van vijfendertig procent naar tien procent in vijfentwintig jaar (van 1990-2015). Dit is ontzettend goed nieuws, en ook positiever dan de schattingen vijftien jaar geleden waren. Maar de afname van extreme armoede – dat wil zeggen mensen die van minder dan anderhalve euro per dag moeten rondkomen – stagneert en dat komt omdat extreme armoede een andere aanpak vraagt dan die nu geboden wordt. Armoedebestrijding moet veranderen van een individuele aanpak naar een gezinsaanpak.

Van de ongeveer 750 miljoen mensen die nu in extreme armoede leven is meer dan vijfenveertig procent jonger dan veertien jaar. Daarmee zijn buitenproportioneel veel kinderen zijn arm in de wereld. Het meest schrijnende is dat in veel gevallen extreme armoede doorgegeven worden van generatie op generatie. Dit maakt de hardnekkige armoede van nu intergenerationeel.

Uitgeput
De kansen die ouders zelf niet hebben, krijgen hun kinderen daardoor vaak ook niet. De meeste kinderen in armoede hebben wel ouders die inkomen hebben, maar vaak is dat inkomen laag en de banen zijn vaak onderbetaald, zwaar, onzeker en gevaarlijk. Dit betekent dat veel van deze kinderen een thuissituatie hebben waarin ouders moe zijn, niet genoeg inkomen hebben, of ziek, gestrest en soms uitgeput zijn. In deze gezinnen is er geen of weinig ouderlijke zorg omdat overleven een prioriteit is die vóór goede zorg komt. Als er wel inkomen is, of voedsel, gaat dat minder naar de kinderen. Uit onderzoek van de Wereldbank blijkt dat kinderen te maken hebben met grotere ondervoeding en armoede dan hun ouders.

Het is daarnaast niet alleen maar materiële armoede die zo overgedragen wordt op kinderen. Ook onwetendheid over wat kinderen precies nodig hebben creëert tradities die schadelijk zijn voor een gezonde ontwikkeling van het kind. Vaak ontbreekt bij ouders kennis over de gezonde voeding, de noodzaak om kinderen te laten spelen en de schadelijke effecten van kinderarbeid.. Veel kinderen in armoede hebben te maken met verwaarlozing, uitbuiting en zelfs mishandeling. In veel gevallen geven ze dit door aan hun eigen kinderen, waardoor generatie op generatie niet de kans krijgt zich te ontwikkelen en armoede een familietraditie wordt.

Ouderschapstraining
Oplossingen voor deze vormen van armoede kunnen niet worden geboden op individueel niveau, maar moeten zich richten op gezinnen als geheel. Net zoals in Nederland, bepaalt het gezin waaruit je komt hoeveel kansen je krijgt in je leven. Daarom is het zo essentieel om met ouders te werken aan oplossingen voor de armoede van hun kinderen, al vanaf een heel jonge leeftijd.

In Malawi bijvoorbeeld wordt ouderschapstraining (parenting) steeds belangrijker. Projecten van bijvoorbeeld Red een Kind laten zien dat waar ouders eerst geweld en overheersing gebruikten om hun kinderen op te voeden ze door middel van training begrijpen hoe goed het is voor de ontwikkeling van hun kinderen om met ze te praten en ze te stimuleren naar school te gaan. Hoewel er weinig aan materiële armoede wordt gedaan in deze trainingen (ouders krijgen geen geld of betere baan) is het effect op kinderen gigantisch. Kinderen krijgen aandacht en eten voor ze naar school gaan en hun leerprestaties, gezondheid en sociaal-emotionele ontwikkeling springt vooruit. Het is zelfs zo opvallend dat de overheid in Malawi de ouderschapstraining van Red een Kind wil meenemen in haar beleid.

Nederlands beleid
Als we het Nederlandse ontwikkelingsbeleid bekijken focust dat veel op individueel niveau. De prioriteiten van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid, werkgelegenheid, water, tegengaan van klimaatverandering of vrouwenemancipatie focussen vaak op het aantal individuen die worden geholpen en kijkt naar aantallen jongeren, vrouwen of gezinshoofden met toegang tot sanitair, voedsel of banen. Wat vaak niet wordt overwogen is welke dynamieken er zich bínnen gezinnen afspelen en of het inkomen van de ouders en de toegenomen welzijn wel bij de kinderen terecht komt. Dat tradities en culturen van verwaarlozing en gebrek aan ouderlijke zorg armoede in stand houden zou juist reden moeten zijn om hier aandacht voor te hebben.

Armoede in gezinnen aanpakken is een belangrijke stap in het oplossen van hardnekkige armoede. Tradities worden gebroken en kinderen krijgen kansen door aandacht van hun ouders die een generatie daarvoor niet had. Dit betekent dat ontwikkelingssamenwerkingsbeleid meer aandacht zou moeten hebben voor het ondersteunen van sterke gezinnen, om de hardnekkige extreme armoede het hoofd te kunnen bieden.

Tiny Hoving is politiek adviseur bij Stichting Red een Kind. Dit verhaal is eerder in het Reformatorisch Dagblad verschenen.  

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho