Marjoke Knoop: "Duurzaam leven wordt gezien als hobby van een paar linkse christenen"

Dagelijks leven
Marjoke Knoop

“Binnen de christelijke wereld is er weinig te vinden over duurzaam leven. Het speelt niet zo en dat vind ik gek”, zegt Marjoke Knoop, in antwoord op de vraag waarom ze heeft meegewerkt aan het boek Groen op hakken. Ze is getrouwd, heeft twee kinderen en werkt ook als grafisch ontwerper. 

Marjoke komt op mij over als een echte gezinsvrouw. Haar twee kinderen vragen tijdens het interview af en toe om haar aandacht. “Mama, wat is onbeleefd?” vraagt de oudste bijvoorbeeld tusendoor, hij komt vervolgens met twee creatieve voorbeelden van wat hij denkt dat het is: een kaarsenhouder of een plank die op een stuk hout is getimmerd. Marjoke spreekt hem liefdevol en geruststellend toe.

“Ik denk dat heel veel christenen gewoon met andere dingen bezig zijn. Evangeliseren vinden mensen vooral belangrijk. Ik kom vaak mensen tegen die zeggen: ‘Uiteindelijk zal God de aarde toch herscheppen dus waarom zou ik mijn best doen om het goed te houden?’ Maar volgens mij heeft God nooit de opdracht ingetrokken om goed voor de aarde te zorgen”, vertelt Marjoke.

"Het heeft mij tien tot vijftien documentaires gekost tot het doordrong: Dit wil ik echt niet meer."

“Duurzaam leven is meer dan zorgen dat de natuur een beetje oké blijft. Het sociale aspect vind ik ook heel belangrijk. Dat de kleren die we aan hebben tegen een eerlijk loon en onder goede omstandigheden gemaakt zijn. Dat kost ons meer geld, maar eigenlijk is fast fashion veel te goedkoop: de boer en de naaister betalen dan de prijs. Overigens heeft het echt wel even geduurd voor we alleen eerlijke kleding kochten."

“Dan hoor je dat de werkomstandigheden bij een bepaalde modeketen niet in de haak is, maar loop je vervolgens door de winkelstraat en zie je een leuk dingetje in de uitverkoop en dan vergeet je dat weer. Het heeft mij 10 tot 15 documentaires gekost voordat het zo diep doordrong: ‘dit wil ik echt niet meer, het is nu gewoon klaar.’ Het is iets dat tijd kost en bewustwording nodig heeft. Als je voor het eerst hoort dat vlees eten niet zo goed voor het milieu is, dan is het nogal een grote stap om het gelijk te laten staan,” zegt de schrijfster nuchter.

“Wij eten nu twee a drie keer vlees per week. Ik zou het prima vinden om over te stappen naar alleen vegetarisch eten maar voor mijn man is dat lastig. Dit is een soort compromis. Het is voor ons een stapsgewijs proces. Overigens kun je in veel gevallen natuurlijk zelf wel vegetarisch eten, zonder dat je partner daar in mee hoeft te gaan. Misschien dat ik over een jaar zeg: ‘dit wil ik echt niet, ik eet geen hap meer’. Er zijn veel mensen die groener leven dan ik. Door het schrijven van het boek ben ik ook weer een stuk wijzer geworden,” is Marjoke bescheiden.

Ik vraag Marjoke waarom het boek specifiek voor vrouwen geschreven is. “Vanuit mijn grafisch werk heb ik veel contact metuitgeverij Sestra, die zich richt op christelijke vrouwen. We zagen allebei dat veel christelijke vrouwen wel duurzamer willen leven, maar niet zo goed weten hoe. Daaruit is dit boek onstaan. Maar het is zeker geschikt voor mannen. Ook mannen doen boodschappen, reizen, shoppen, verbouwen een huis, geven cadeaus en staan onder de douche. Allemaal gebieden waarin je duurzame keuzes kunt maken.

"Binnen de christelijke wereld is er weinig te vinden over duurzaam leven. Het speelt niet zo en dat vind ik gek."

“Duurzaam leven zit ook vooral in het iets meer nadenken over dingen. Een tijd terug was ik met de kinderen naar een museum. Mijn oudste werd ziek en spuugde alles onder. Dus liep ik de Hema in om een nieuw setje kleren te kopen. Normaal gesproken koop ik geen kleren bij de Hema, maar op dat moment denk ik: ‘ja, is een beetje sneu als hij nou in die vieze kleren moet rondlopen’. Aan duurzame keuzes zitten dus ook grenzen. Maar de volgende keer denk ik eraan om een extra setje kleren mee te nemen. Net als dat je naar de winkel gaat en je eigen zakjes meeneemt om aardappels in te doen,' benadrukt de moeder van twee nog maar eens dat duurzaamheid bewustwording en een nieuwe manier van denken betreft.

“Duurzamer leven heeft ook te maken met beter omgaan met de spullen die je al hebt. We leven in zo’n wegwerpcultuur dat de prijs van iets nieuws over het algemeen vrij laag is en je dus in de verleiding komt om minder zuinig met je spullen om te gaan. Je koopt toch zo een nieuwe? Maar de impact van het maken en vervoeren van spullen is enorm. Als je dus beter zorgt voor wat je hebt, hoef je minder snel iets nieuws te kopen. En als je dan toch iets nodig hebt, koop dan als het kan tweedehands. Dubbele winst", zegt de moeder van twee kinderen.

“Duurzaam leven is ouderwets gezegd ‘goed rentmeesterschap’: goed zorgen voor datgene wat jou is toevertrouwd. Ik geloof dat dat heel Bijbels is. Inhoudelijk is het op de Bijbel geïnspireerd en er staan kleine preekjes in. Het raakt me dat christenen hier zo weinig mee bezig zijn. Als je van God houdt, dan hou je toch ook van zijn schepping? Er wordt zelden in kerken over gesproken, al zijn er een heel aantal duurzame christelijke instanties als Micha Nederland en Groene Kerken die zich hier hard voor maken. Maar het wordt vaak nog gezien als een hobby van een paar linkse christenen. Ik hoop dat dit boek veel christenen zal inspireren. Het zou, denk ik, goed zijn als deze boodschap bijvoorbeeld van een podium op Opwekking zou klinken", zegt Marjoke Knoop tot slot.

Bovenstaand artikel kwam in 2019 tot stand en wordt ter inspiratie van lezers af en toe gedeeld op de sociale mediakanalen van Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#322 Patrick & Jeffrey over David de Vos, de Trump-bijbel en een opvallende arrestatie
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Nigeriaanse vrouwen/Gerhard
Opinie

Ontvoeringsindustrie in Nigeria moet stoppen: tien jaar wegkijken is niet te verteren

Tien jaar geleden reageerde de wereld geschokt op de ontvoering van 276 meisjes van een school in Chibok, in het noorden van Nigeria. De geruchtmakende kinderroof werd de opmaat voor een bizar verdienmodel. Eerst even het geheugen opfrissen. Op 14 ap

nigeria
Nieuws

Tientallen christenen gedood bij driedaagse islamitische aanval in Nigeria

In het bisdom Pakshin in Nigeria hebben islamitische Fulani-herders drie dagen lang een bloedbad aangericht. Daarbij zijn minstens 29 christenen om het leven gekomen. Daarnaast raakten er twee christenen gewond en werden er kerken en huizen van chris

Engelse leerlingen
Nieuws

Rapport toont aan dat Engelse scholen hevig tekortschieten in godsdienstonderwijs

Op veel Engelse scholen ligt de kwaliteit van godsdienstonderwijs te laag. Dat is de conclusie uit een rapport dat deze week door onderzoeksbureau Ofsted gepubliceerd werd. In het rapport staat onder meer dat scholen hun godsdienstonderwijs veel meer

Myanmar
Nieuws

Predikant en christelijk leider in Myanmar kort na vrijlating opnieuw gearresteerd

De prominente christelijke leider en voorvechter van mensenrechten dominee Hkalam Samson is in Myanmar kort na zijn vrijlating opnieuw gearresteerd. Hij was nog maar enkele uren uit de gevangenis toen hij opnieuw werd opgepakt. Dat meldt een familiel

Miss Amie
Nieuws

Dragqueen cancelt voorleesbeurt in Amerikaanse kerk na aanhoudende kritiek en bedreigingen

Een Amerikaanse dragqueen ziet af van haar voorleesbeurt die ze volgende week zou verzorgen in een kerk in Pennsylvania. Dat meldt The Christian Post. Aanvankelijk zou de dragqueen haar voorleesbeurt houden in een bibliotheek maar na aanhoudende krit

Manchester
Nieuws

Politiebegeleiding voor pro-life spreker Manchester na scheldpartijen en bedreigingen

In het Engelse Manchester heeft de politie moeten ingrijpen om een jonge pro-life spreker te beschermen tegen een schreeuwende menigte pro-abortus demonstranten. De spreker, Madeline Page, CEO van de Alliance of Pro-life Students (APS), moest onder p

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant waarschuwt voor valse nederigheid: "Dat is een christen op zijn slechtst"

"Het leek zo nederig, alsof het haar om de eer van God te doen was en dat ze dat wilde beschermen. Maar in feite zette ze zichzelf in de laagte neer om er de hoogte voor terug te krijgen. Dat is een christen op zijn slechtst", aldus ds G. van Zanden.

Anja Haga
Nieuws

ChristenUnie: BBB verkoopt Europese luchtkastelen

Europarlementariër Anja Haga (ChristenUnie) is verbijsterd na uitspraken van BBB over de inzet van Nederland in Europa wat betreft de mestderogatie: ‘Als je weet hoe het werkt in Brussel weet je ook dat duurzame afspraken voor boeren en natuur baat h

Meerartikelen

opperrabbijn
Column

Een moment verdwaald in Friesland

In zijn nieuwe dagboek vertelt opperrabbijn Jacobs hoe hij moest spreken in Friesland en plotseling alleen in de regen stond. Verder deelt hij een verdrietig verhaal van een oud-leerling die op 52-jarige leeftijd overleed en vertelt Jacobs uit te kij

Nigeriaanse Bethany dankbaar voor hulp Open Doors
Video

Nigeriaanse christen werd ontvoerd nadat haar dochter overleed

De Nigeriaanse Bethany heeft veel meegemaakt. Nadat haar dochter ontvoerd werd en later overleed, viel zij zelf in handen van diezelfde ontvoerders. Open Doors hielp haar door middel van traumazorg en de bouw van een huis. Bethany’s dochter, Mary, we

Een sterke kerk op een kwetsbare plek
Video

Ontdek in deze video het bijzondere werk van christenen in Ghana

In Noord-Ghana wonen veel moslims en zijn christenen in de minderheid. Naast dominees zijn vrijwillige voorgangers van grote betekenis voor de kleine dorpskerken in dit extreem arme gebied. De Presbyteriaanse Kerk van Ghana traint catechisten. Een ca

evangelisten
Nieuws

Straatevangelisten organiseren tweedaags event in Amsterdam

Op donderdag 9 mei (Hemelvaart) en vrijdag 10 mei organiseert Evangelist.Network het tweedaagse event ‘Take The City Amsterdam’. Dit initiatief is eerder geboren uit een enthousiaste groep straatevangelisten, die het verlangen hebben om met vele gelo

Elbert Smet en Kinga Bán
Video

Nog steeds indrukwekkend: Kinga Bán en Elbert Smelt zingen 'Leef met volle teugen'

Het is bijna vijf jaar geleden dat de bekende en geliefde christelijke zangeres Kinga Bán op 37-jarige leeftijd overleed. Kinga, onder meer bekend van haar jarenlange deelname aan Sela, nam tijdens haar ziek-zijn de single 'Leef met volle teugen' op.

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe Jezus door te sterven de angel uit de dood heeft gehaald

“Paulus noemt de zonde ‘de angel van de dood’ die de hand van Jezus zou doorboren. Maar niemand wist dat daardoor de dood zijn macht over ons zou verliezen. Door Jezus met onze zonden tot zonden te maken, drong de angel van de dood Zijn ziel, geest e

Giovanca Ostiana
Video

Giovanca Ostiana is komende zondag te gast in Hour of Power

Komende zondag is zangeres en presentatrice Giovanca Ostiana te gast in Hour of Power. In een persoonlijk gesprek met Jan van den Bosch vertelt Giovanca welke impact het overlijden van haar tante op haar gelooft heeft.  Je zou Giovanca gerust een all

Arie-Jan Mulder
Column

Wat heeft het avondmaal te maken met de komst van Gods koninkrijk?

Als het koninkrijk komt, zal Jezus met ons de wijn nieuw drinken, zegt Hij bij de instelling van het avondmaal. Het koninkrijk van God heeft dus ook alles met het avondmaal te maken. Het Bijbelboek dat ons de meest indringende beelden geeft van de ko

Vluchtelingen in Soedan
Dagelijks leven

ZOA: vergeet miljoenen vluchtelingen in Soedan niet in gebed

Christenen moeten rampen als die in Soedan niet vergeten in hun gebed. Dat is de stelling van KlaasJan Baas, woordvoerder van ZOA. Daarom roept hij namens de noodhulporganisatie Nederlandse christenen ertoe op te bidden voor miljoenen mensen die op d

Dit is onze God
Video

Luister naar het nieuwe 'Dit is onze God' van Stichting Opwekking

'Dit is onze God. Dit is wie Hij is: Hij houdt van ons. Dit is onze God. Dit is wat Hij doet: Hij redt ons. Hij droeg het kruis, versloeg het graf. Laat de schepping vol ontzag zingen voor Hem, Koning Jezus.' Deze zijn woorden zijn afkomstig uit het

Bisschop
Nieuws

Neergestoken bisschop vergeeft dader: "Moge de Heer Jezus je zegenen en de weg wijzen"

Bisschop Mar Mari Emmanuel heeft gereageerd op de terroristische aanslag waar hij slachtoffer van werd. Tijdens zijn preek in de Christ The Good Shepherd Church in Sydney werd hij maandagavond neergestoken door een 16-jarige moslim. Dezelfde avond on

Kevin R. Johnson
Nieuws

Amerikaanse kerk kiest ondanks aanklacht voor 'genderdiscriminatie' opnieuw mannelijke pastor

Een baptistenkerk in New York, die eerder dit jaar werd aangeklaagd wegens ‘genderdiscriminatie’, kiest opnieuw voor een mannelijke pastor. Dat meldt The Christian Post. De kerk in kwestie, de Abyssinian Baptist Church, heeft pastor Kevin R. Johnson