Een Bijbelboek speciaal voor ultraorthodoxe Joden: “Het Nieuwe Testament is niet zo anti-Joods als ze dachten”

God22 mei 2019
Pieter Siebesma

De Hebreeënbrief is gericht aan Joodse gelovigen, maar wordt vaak niet geaccepteerd door de ultraorthodoxe groep van Gods volk. Stichting Israël en de Bijbel maakte een speciale uitgave van deze brief in het Hebreeuws en Jiddisch; talen die de behoudende Joden kennen, ook bekend onder de term ‘Charediem’. Het doel is om hen bekend te maken met het door en door Joodse karakter van het evangelie. Hoe verloopt zo’n project en hoe moeilijk is het om deze gesloten groep Joden te bereiken? We vroegen het dr. Pieter Siebesma.

Siebesma: “We hebben bij het vertalingswerk gekozen voor dit Bijbelboek, omdat het speciaal gericht is aan Joodse gelovigen en in het Jiddisch ‘De brief aan de Joden’ heet. Hebreeën gaat over de tempeldienst en de plek van de Messias daarin. Het is onze ervaring dat ultraorthodoxe Joden deze inhoud vaak beter begrijpen dan wij. Zij hebben in hun eigen rabbijnse geschriften altijd de vraag neergelegd: Hoe kan een hogepriester, die zondig is, offers brengen ten behoeve van het volk? Hier geeft de Hebreeënbrief een antwoord op: De Hogepriester is de Messias die het offer heeft gebracht in het hemelse heiligdom. We willen daarnaast ook laten zien dat het Nieuwe Testament, waar zij niets van moeten hebben, niet zo anti-Joods is als ze misschien dachten."

Leerling van Gamaliël
Deze bijna tweeduizend jaar oude brief is gericht aan Joden in de verstrooiing en de schrijver is mogelijk Paulus. Dit is volgens Siebesma een groot voordeel: “Paulus was leerling van Rabbi Gamaliël de Oudere, kleinzoon van Hillel de Oudere; twee rabbijnen die bij orthodoxe Joden heel hoog in het vaandel staan. Het feit dat Paulus aan de voeten van Gamaliël heeft gezeten; dat geeft hem een streepje voor. Wanneer we de boekjes aanbieden en uitdelen zeggen we: “U moet eerst het voorwoord even lezen”. We krijgen dan direct reacties als: “Oh, geschreven door een leerling van Gamaliël; wat interessant!” En ze zien dat het gaat over de tempel en de Messias gaat. Hierdoor nemen ze het boekje sneller aan en wij geloven dat God vervolgens met Zijn Geest werkt, als ze dit deel van de Bijbel gaan lezen. Dat hoeven wij niet te doen.”

Gesloten groep
Makkelijk bereikbaar is deze groep orthodoxe Joden niet: “Je kunt zeggen dat de meerderheid van de Joden wereldwijd wel iets weet van het christelijk geloof en van de Bijbel. In Nederland weten veel seculiere mensen ook wel iets van het geloof af. Maar de groepen waar deze ultraorthodoxe Joden zich in bevinden zijn zeer gesloten. In New York heb je grote groepen in de wijk Brooklyn, maar het is een wereld waar je als buitenstaander, zelfs als Joodse buitenstaander, niet gemakkelijk inkomt. Je ziet ook dat mensen die ‘eruit stappen’, doordat ze niet meer gelovig zijn, hele grote problemen ervaren. Ze hebben nooit een seculier boek gelezen, ze zijn nog nooit naar de bioscoop geweest, ze weten niets over het moderne leven. Ze moeten een hele nieuwe cultuur zich eigen maken. Daarnaast is er ook vaak een verwrongen beeld van christenen. Een jongen die deze achtergrond had, vertelde mij dat hij als klein jongetje met zijn vader wandelde. Als ze een kerk in het vizier kregen, liepen ze er met een zo’n groot mogelijke boog omheen, omdat ze dachten dat ze besprongen zouden worden door demonen die uit de kerk kwamen. Ze worden vaak opgevoed met het idee dat christenen fout zijn; ‘dat zijn de ergste mensen die er zijn’. Zo wordt er dus ook over het Nieuwe Testament gesproken; dat het anti-Joods is, terwijl het nota bene door Joden is geschreven. Je zit wel met de vraag: “Kan evangelisatie onder Joden, als je bijvoorbeeld kijkt naar de holocaust, waarin vreselijke dingen gebeurd zijn?” Maar als het Nieuwe Testament een Joods boek is, waarom zou je hen dan niet een deel ervan mogen geven, zodat ze het zelf kunnen lezen?"

Tot geloof komen
"Naar de mens gesproken kunnen we ze niet bereiken. We kunnen wel voor ze bidden en degenen die openstaan het Woord geven. Je ziet dat God van tevoren al werkt in de harten van mensen. Dat kan gebeuren door ontmoetingen of dromen. Je bereikt maar enkelen. Als er een ultraorthodoxe Jood tot geloof komt, staat hem ook lijden en vervolging te wachten. Het betekent een totale breuk met je familie. Dit kan heel ver gaan door bijvoorbeeld een symbolische begrafenis. Dat is erg moeilijk; niets is erger dan dat je familie niets meer met je te maken wil hebben."

"Een roeping is misschien een groot woord, wel heb ik bewogenheid voor ze. Soms wordt dit op je weg geplaatst. Ik heb in het verleden contact met iemand contact gehad en deed Bijbelstudie in een combinatie van Engels, Hebreeuws en Jiddisch. Het is überhaupt heel indrukwekkend om een boek uit het Nieuwe Testament met iemand te lezen die dat nog nooit gedaan heeft. Daar word ik heel blij van; dat er een wereld voor ze opengaat. Onze getuigenis is wel besmet geraakt door het verleden. Het mooiste is als je iemand kunt bereiken met het Woord van God zelf. Ik heb niet de waarheid, maar het Woord van God is de waarheid. Je ziet het werk van God erin terug. En ze komen tot geloof, niet omdat ik zo welbespraakt ben, maar door God Die in mensen werkt."

Op de komende ontmoetingsdag staat Stichting Israël en de Bijbel stil bij het ultraorthodoxe Jodendom.

Praatmee

Beluister onze podcast

#319 Jeffrey & dr. Wim Dekker over welvaartsevangelist Tom de Wal, anti-Joodse protesten en de NGK
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

drs. Marianne Visser
Verdieping

In het begin van Exodus lijkt God afwezig, totdat je beter kijkt

De naam van God wordt in de eerste twaalf verzen van Exodus niet genoemd en lijkt daarmee afwezig, schrijft docent Oude Testament Marianne Visser. Totdat we beter gaan kijken: Hij is wel degelijk aanwezig. In de 50 dagen tussen Pasen en Pinksteren bi

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha en Tenira Sturm zingen het schitterende 'Hard geslagen, vastgenageld'

'Hier vindt ons geloof een bedding, onze hoop een vaste grond. Christus rots van onze redding die verloren zondaars vond. Alle lof, eer en aanbidding voor zijn nooit volprezen naam. Wie zijn hoop op Jezus vestigt leeft in hoop die nooit beschaamt', d

Mirjam Bikker
Nieuws

CU-leider Bikker buigt niet voor 'wokisme' en rechtspopulisme: 'Christelijke idealen niet onderhandelbaar'

'Ik wil hier met nadruk zeggen dat christelijk-sociale politiek niet buigt voor links-elitair ‘wokisme’ en ook niet buigt voor rechts-populisme waar telkens maar weer de meerderheid alles zou moeten bepalen', zo stelde ChristenUnie-leider Mirjam Bikk

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: ware essentie verloren gegaan
Nieuws

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: "Ware essentie verloren gegaan"

17 maart was het St. Patrick’s Day in Ierland. Op deze feestdag wordt de komst van het christendom naar het land herdacht. Auteur Aaron Burns verdiepte zich in het onbekende verhaal van de heilige Saint Patrick. "De ware essentie van Patricius is ver

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt waarom het beter is om in een hospice te zijn dan op een feest

"We komen niet heel graag in een sterfhuis of op een sterfkamer. Het is zo'n ruimte waar je de dood bijna voelt. Maar tegelijkertijd is het ook zo slecht nog niet om in een sterfkamer te zijn. De Bijbel zegt zelfs dat je daar beter kunt zijn dan op e

Seyi Omooba
Nieuws

Christelijke actrice moet 350.000 dollar betalen na ontslag om ‘homofobe opmerkingen’

De christelijke actrice Seyi Omooba dacht een prominente rol te vervullen in de toneelbewerking van 'The Color Purple', maar zover zou het niet komen. Omooba werd in 2019 vanwege 'homofobe opmerkingen' die zij vijf jaar eerder op Facebook geuit zou h

Ds. A. van Lingen
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormd Bodegraven: ds. A. van Lingen

De hervormde gemeente (PKN) in Bodegraven verwelkomt een nieuwe predikant. Ds. A. van Lingen (foto) heeft het beroep aanvaard en neemt afscheid van Kinderdijk. Bodegraven was sinds vorig jaar vacant in verband met het emeritaat van ds. A. Baas. Van L

Woorden van leven
Column

Zaaien en oogsten: de kracht van bemoedigende woorden

‘Elk woord dat wij spreken kan een baksteen zijn om mee te bouwen, maar ook een bulldozer om mee te slopen.’ Dit is een uitspraak van Joyce Meyer die mij aanspoort om te gaan onderzoeken wat de kracht van woorden kunnen zijn. OntdekkenIn deze reis me

Meerartikelen

Rik Op den Brouw
Verdieping

Hoe ontdekken we de waarheid in een wereld vol leugens?

Het lijkt steeds moeilijker te worden om vast te stellen wat waar is. Hoe weet je of iets echt is of ‘fake’ (nep)? De voortdurende stroom aan informatie maakt het onmogelijk om vast te stellen of iets objectief, wat dat ook precies mag betekenen, of

Jeremia
Verdieping

Jeremia: de profeet die werd genegeerd maar niet kon zwijgen

De profeet Jeremia leefde in een tijd die in zekere zin op de onze leek. Het was de achtste eeuw vóór Christus en de ene grote crisis volgde op de andere. Jeremia maakte mee hoe Israël zich losmaakte uit de macht van Assyrië, daarna hoe het slachtoff

Het verhaal van Amadou: “Ik kan niet iemand zien lijden en hem niet helpen, maar ik kan mijzelf niet behandelen.”
Video

Dokter Amadou deelt in videoboodschap heftig en inspirerend verhaal

Dokter Amadou zet zich vol passie in voor zijn patiënten. Zelf heeft hij een goedaardige tumor in zijn hals die niet in het ziekenhuis geopereerd kan worden. Dankzij de schepen van Mercy Ships is de tumor alsnog verwijderd. Twintig jaar lang werkte A

Alexander Noordijk en Joël Boertjens
Video

Terugkijken: een goed gesprek over LHBTI en geloof met Alexander Noordijk

Onlangs vond de derde ochtend plaats van de serie van vijf in de jonge Amsterdamse kerk Mozaiek020. In een volle zaal met belangstellenden ging voorganger Joël Boertjens in gesprek met dominee Alexander Noordijk over het actuele thema 'LHBTI en geloo

Evangelische Hogeschool
Nieuws

Studenten Evangelische Hogeschool aan de slag met hulpvragen

Studenten van het Basisjaar van de Evangelische Hogeschool zetten zich donderdag 21 maart 2024 in voor de kwetsbare naasten in de samenleving. Dit doen ze door met diverse hulpvragen aan de slag te gaan: opruimen, schilderen, tuinieren, ontmoetingsac

Dringende oproep uit Granada, Spanje
Video

Video: Oproep van Nederlands voorgangersechtpaar vanuit Spanje

Maarten en Nelleke zijn voorgangers van een kerk in Granada, in het zuiden van Spanje. Zij hebben de opdracht gekregen om het pand te kopen of te verlaten, maar beschikken niet over voldoende geld. Daarom doen zij een oproep tot investeren in het twi

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

De doornenkroon van Jezus: een verwijzing naar de gevolgen van de zonde

De doornenkroon was waarschijnlijk vervaardigd uit gedroogde takken van de Zizyphus spina, een boom die vlijmscherpe dorens heeft van wel 2,5 centimeter lang, die gemakkelijk de schedelhuid kunnen doorboren. Door op de doornenkroon te slaan drongen d

Dineke van Kooten
Column

Relatieproblemen? Als coach zeg ik: 'de fik erin'

Nog niet zolang geleden verscheen mijn tweede boek, met de uitdagende titel: ‘De fik erin. Op weg naar een vurige relatie’, bedoeld voor mannen en vrouwen in een liefdesrelatie. Noem het ordinair of ongepast taalgebruik, maar de fik erin is precies w

Ds. D.J. Diepenbroek
Video

HHK-predikant over roken: "Dat is jezelf moedwillig in gevaar brengen"

We mogen onszelf niet moedwillig in gevaar begeven, zo zegt zondag 40 van de Heidelbergse Catechismus. Wanneer we roken, grote hoeveelheden drank drinken of veelvuldig ongezond eten, doen we dat wél. Zo betuigde ds. D.J. Diepenbroek onlangs in een pr

Social media en jeugdwerk: hoe ga je ermee om?
Video

Social media en jeugdwerk: hoe ga je ermee om?

Niek Bakker vertelt over de invloed van social media op het leven van jongeren. Hoe is dat terug te zien in het jeugdwerk? En hoe ga je daar als jeugdleider mee om? “Veel mensen hebben online een andere identiteit of soms een veelheid aan verschillen

Waarom stierf Elisa aan een ziekte? Henk van Zon geeft antwoord
Video

Waarom stierf Elisa aan een ziekte? Henk van Zon geeft antwoord

De machtige profeet Elisa overleed aan een onbekende ziekte. Hoe kan het dat een gezalfde dienaar van God ziek was, terwijl hij kon bidden en zulke machtige wonderen kon verrichten? In deze Bijbelstudie geeft Henk de Zon antwoord op die vraag. Elisa

Marcus1:30-31
Verdieping

Eenvoudig geloven kan heel moeilijk zijn

Sommige Bijbelse verhalen zijn zo eenvoudig dat wij het moeilijk vinden om ze echt te geloven. Dat geldt niet alleen voor verhalen van heel, heel lang geleden, maar ook voor verhalen over Jezus. Verhalen over wat Hij gezegd en gedaan heeft. Neem nou