3 trends naar aanleiding van de nieuwe Ranglijst Christenvervolging

Nieuws16 januari 2019 Open Doors
China politie

Bij het samenstellen van de nieuwste Ranglijst Christenvervolging vallen drie dingen op. Wetgeving om godsdienst strenger te controleren (1). Ultranationalistische regeringen leggen christendom aan banden (2). Radicale islam trekt vanuit het Midden-Oosten naar Afrikaanse sub-Sahara (3).

Trend 1: Wetgeving om godsdienst strenger te controleren
Voor het achttiende jaar op rij is Noord-Korea de nummer 1 in christenvervolging. Dit meest autoritaire regime in de wereld stelt dat alleen de leiders van het land vereerd mogen worden. Wie dat weigert te doen, pleegt een misdaad. De trend dat de staat de dienst uitmaakt en bepaalt hoe het aanhangen van een godsdienst er uit moet zien, zien we in meer landen opkomen.

Ondersteunend daarbij is de beschikbaarheid van technologie, waardoor overheden in toenemende mate de bevolking in de gaten kan houden, bijvoorbeeld door gezichtsherkenning of het gebruik van elektronische chips. Dat wordt het duidelijkst zichtbaar in China, een land dat stijgt van de 43e naar de 27e plek op de Ranglijst Christenvervolging.

Op 1 februari 2018 werd nieuwe wetgeving van kracht, die onder meer verbiedt dat kinderen en jongeren nog enige vorm van godsdienstonderwijs krijgen. Er mocht geen zondagsschool meer gegeven worden, zomerkampen werden geannuleerd en kerken moesten gedwongen posters ophangen waarop staat dat mensen onder de 18 niet naar binnen mogen.

In maart 2018 besloot president Xi Jinping dat hij voor onbepaalde tijd aan de macht blijft. Het is voor het eerst sinds Mao dat een leider zichzelf dit toestaat. Daarnaast is er een reglement opgesteld met daarin de visie op het Chinese christendom voor de komende vijf jaar. Ook buigt de communistische partij zich vanaf nu over godsdienstzaken, terwijl daar voorheen een aparte instantie voor was.

Andere voorbeelden van landen die, net als president Xi, religie proberen te gebruiken als een instrument voor stabiliteit in het land, zijn Rusland (nieuw binnen op plaats 41), Laos (plaats 19) en Vietnam (plaats 20). In Vietnam werd vorig jaar op 1 januari een nieuwe wet aangenomen die godsdienstvrijheid verder aan banden legt. Vietnam behandelt godsdienst als een sociaal probleem en een potentiële dreiging voor de nationale veiligheid. Ook is er een uitgebreide bureaucratie in het leven geroepen, het comité van religieuze zaken, wiens positie stevig verankerd ligt in het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Een laatste voorbeeld van toenemende staatsinmenging op het terrein van godsdienst zien we in Myanmar, dat stijgt van 24 naar 18 op de Ranglijst Christenvervolging. De eerste rooms-katholieke kardinaal in het land stelt dat ‘het leger gedurende de decennia van gewapende conflicten religie heeft gemaakt tot een middel van [etnische] onderdrukking’. Meer dan 100.000 leden die behoren tot de overwegend christelijke Karen-stam verblijven in vluchtelingenkampen net over de grens met Thailand. Duizenden zijn gedood en ten minste 120.000 mensen zijn ontheemd in de staat Kachin, waar de meerderheid van de bevolking christen is.

Waar christenen in de minderheid zijn, liggen ze in toenemende mate onder vuur en worden ze door overheden en de maatschappij gezien als ‘westers’ en bestempeld als ‘aliens’.

Trend 2: In een ultranationalistische samenleving worden christenen gezien als ‘aliens’
In een toenemend aantal landen verandert nationalisme in ultranationalisme. Deze ontwikkeling zorgt er niet alleen voor dat minderheidsgroeperingen een bedreiging vormen, het werkt ook agressie in de hand om deze minderheden te dwingen hun identiteit te verloochenen of zelfs het land te verlaten. Waar christenen in de minderheid zijn, liggen ze in toenemende mate onder vuur en worden ze door overheden en de maatschappij gezien als ‘westers’ en bestempeld als ‘aliens’.

Deze trend is heel duidelijk zichtbaar in India, dat dit jaar op plaats 10 in de Ranglijst Christenvervolging staat. Ook hier is wetgeving ingevoerd die ruimte biedt aan een ultranationalistische agenda. De hindoenationalistische BJP-partij proclameert radicaal hindoeïstisch gedachtegoed: een Indiër hoort hindoe te zijn. Acht van de 29 Indiase deelstaten hebben zogenaamde ‘antibekeringswetten’ ingevoerd. Wie zich wil bekeren van het hindoeïsme naar een andere godsdienst moet dat onder meer melden bij de lokale autoriteiten, waarbij een soort opzegtermijn ingaat van een maand. Daarnaast vindt er een gesprek plaats met een overheidsambtenaar.

Zowel in India als in andere landen worden ‘buitenlandse’ instituten, zoals christelijke scholen, ziekenhuizen, wees- en opvanghuizen en soms zelfs kerken, aan banden gelegd. Onder vernieuwde wetgeving moeten zij in veel gevallen hun deuren sluiten. Zo werden in 2018 opvanghuizen gerund door de Mother Teresa’s Missionaries of Charity onderworpen aan een grondige inspectie nadat een non en een medewerker in één van de huizen werden beschuldigd van illegale kinderhandel.

Buurlanden Nepal en Bhutan hebben eveneens ondervonden dat een beroep doen op de nationale religieuze identiteit, respectievelijke hindoeïstisch en boeddhistisch, een werkzame formule is om hun eigen positie en macht een boost te geven. Dat is in het bijzonder effectief in landelijke gebieden.

Ook president Erdogan van Turkije heeft laten zien dat hij een ultranationalistisch sentiment kan opwekken. Toen de zaak rondom de Amerikaanse voorganger Andrew Brunson in het nieuws kwam, was de regering van president Erdogan druk bezig de Verenigde Staten ervan te beschuldigen de natie te ondermijnen. Deze uitlatingen zorgen ervoor dat Turkse christenen voorzichtig moeten zijn, in het bijzonder gelovigen die niet behoren tot de historische Armeense of Griekse kerk. In Turkije wordt het christendom gezien als een westerse godsdienst en in het bijzonder evangelische christenen worden gezien als mensen die banden hebben met Amerika.

Terwijl IS en andere militante moslimbewegingen terrein verliezen in het Midden-Oosten, is het zorgwekkend om te zien dat het gedachtegoed uit deze groeperingen zich verspreidt in landen in de Afrikaanse sub-Sahara.

Trend 3: Radicale islam trekt vanuit Midden-Oosten naar Afrikaanse sub-Sahara
Terwijl IS en andere militante moslimbewegingen terrein verliezen in het Midden-Oosten, is het zorgwekkend om te zien dat het gedachtegoed uit deze groeperingen zich verspreidt in landen in de Afrikaanse sub-Sahara. De regio vormt een van ’s werelds grootste veiligheidsuitdagingen met zwak bestuur, armoede en toenemend radicaal islamitisch gedachtegoed. Strijders met radicale ideologieën hebben zich verenigd in talloze splintergroeperingen in deze regio. Zo is er de extreem gewelddadige splintergroepering Islamic State West Africa Province die zich heeft losgemaakt van Boko Haram. Het inlijven van christelijke meisjes en vrouwen is onderdeel van hun strategie.

In de sub-Sahara zijn zeker dertig gewelddadige islamitische groeperingen actief. De meeste groeperingen plegen in meer dan één land geweld. Sinds 2017 hebben islamitische militanten in toenemende mate voet aan de grond gekregen in Egypte, Somalië, Libië en Jemen. Ze rekruteren er nieuwe strijders en winnen er stukje bij beetje aan grondgebied. In Mali, Burkina Faso en andere landen zijn buitenlandse christelijke hulpverleners gegijzeld.

In Egypte was de boodschap duidelijk: IS wilde in de Sinaï de koptische kerk wegvagen. Andere islamitische groeperingen bombardeerden een kerk en vielen tot twee keer toe op dezelfde weg een bus aan met pelgrims en doodden hen. Hoewel enkele daders zijn veroordeeld, lijkt de roep van de koptische kerk om betere bescherming aan dovemans oren gericht bij de regering.

In Somalië heeft een aan IS verwante groepering meer dan 200 strijders ingelijfd die zijn gevlucht uit Irak en Syrië. Ook zitten er ex-strijders van de Somalische al-Shabaab bij. De groepering heeft Somalië als uitvalsbasis gekozen, omdat er geen centraal gezag is in het land. Volgens de katholieke bisschop van Mogadishu is dit een goede mogelijkheid in de zoektocht van deze groepering naar een islamitische staat. “Op zijn minst kunnen ze hun ideologie verder vorm geven zonder obstakels”, aldus de bisschop. Er zijn slechts enkele honderden christenen onder de Somalische bevolking van 10 miljoen mensen. Zij beleven hun geloof in het diepste geheim. Het sterke stammenkarakter van de Somalische gemeenschap zorgt ervoor dat moslims die zich tot het christendom bekeren waarschijnlijk heel snel worden ontdekt door hun familie en vrienden. Zij riskeren de dood.

Libië, dat te boek staat als ‘mislukte staat’, blijft bijzonder gevaarlijk, in het bijzonder voor migranten uit landen in de sub-Sahara. Velen van hen zijn christen. Uit betrouwbare bronnen, die vanwege veiligheid anoniem blijven, weet Open Doors dat ten minste tien christenen zijn vermoord om hun geloof. Deze moorden kregen geen media-aandacht, in tegenstelling tot het nieuws van de 21 kopten die werden gedood op een Libisch strand in 2015.

Jemen, dat het kruispunt vormt tussen Afrika, het Midden-Oosten en Azië is het armste Arabische land. De sharia maakt er de dienst uit. De meeste buitenlandse christenen en migranten die in het land werkten, hebben Jemen verlaten. Er is een kleine, maar groeiende kerk van inheemse christenen met een moslimachtergrond. Volgens deskundigen heeft het geweld dat ook in Jemen aan de orde van de dag is de kerk niet uiteengeslagen. Dat was wel de verwachting, zeker in de omstandigheden van extreme honger.

Praatmee

Beluister onze podcast

#319 Jeffrey & dr. Wim Dekker over welvaartsevangelist Tom de Wal, anti-Joodse protesten en de NGK
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

drs. Marianne Visser
Verdieping

In het begin van Exodus lijkt God afwezig, totdat je beter kijkt

De naam van God wordt in de eerste twaalf verzen van Exodus niet genoemd en lijkt daarmee afwezig, schrijft docent Oude Testament Marianne Visser. Totdat we beter gaan kijken: Hij is wel degelijk aanwezig. In de 50 dagen tussen Pasen en Pinksteren bi

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha en Tenira Sturm zingen het schitterende 'Hard geslagen, vastgenageld'

'Hier vindt ons geloof een bedding, onze hoop een vaste grond. Christus rots van onze redding die verloren zondaars vond. Alle lof, eer en aanbidding voor zijn nooit volprezen naam. Wie zijn hoop op Jezus vestigt leeft in hoop die nooit beschaamt', d

Mirjam Bikker
Nieuws

CU-leider Bikker buigt niet voor 'wokisme' en rechtspopulisme: 'Christelijke idealen niet onderhandelbaar'

'Ik wil hier met nadruk zeggen dat christelijk-sociale politiek niet buigt voor links-elitair ‘wokisme’ en ook niet buigt voor rechts-populisme waar telkens maar weer de meerderheid alles zou moeten bepalen', zo stelde ChristenUnie-leider Mirjam Bikk

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: ware essentie verloren gegaan
Nieuws

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: "Ware essentie verloren gegaan"

17 maart was het St. Patrick’s Day in Ierland. Op deze feestdag wordt de komst van het christendom naar het land herdacht. Auteur Aaron Burns verdiepte zich in het onbekende verhaal van de heilige Saint Patrick. "De ware essentie van Patricius is ver

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt waarom het beter is om in een hospice te zijn dan op een feest

"We komen niet heel graag in een sterfhuis of op een sterfkamer. Het is zo'n ruimte waar je de dood bijna voelt. Maar tegelijkertijd is het ook zo slecht nog niet om in een sterfkamer te zijn. De Bijbel zegt zelfs dat je daar beter kunt zijn dan op e

Seyi Omooba
Nieuws

Christelijke actrice moet 350.000 dollar betalen na ontslag om ‘homofobe opmerkingen’

De christelijke actrice Seyi Omooba dacht een prominente rol te vervullen in de toneelbewerking van 'The Color Purple', maar zover zou het niet komen. Omooba werd in 2019 vanwege 'homofobe opmerkingen' die zij vijf jaar eerder op Facebook geuit zou h

Ds. A. van Lingen
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormd Bodegraven: ds. A. van Lingen

De hervormde gemeente (PKN) in Bodegraven verwelkomt een nieuwe predikant. Ds. A. van Lingen (foto) heeft het beroep aanvaard en neemt afscheid van Kinderdijk. Bodegraven was sinds vorig jaar vacant in verband met het emeritaat van ds. A. Baas. Van L

Woorden van leven
Column

Zaaien en oogsten: de kracht van bemoedigende woorden

‘Elk woord dat wij spreken kan een baksteen zijn om mee te bouwen, maar ook een bulldozer om mee te slopen.’ Dit is een uitspraak van Joyce Meyer die mij aanspoort om te gaan onderzoeken wat de kracht van woorden kunnen zijn. OntdekkenIn deze reis me

Meerartikelen

Rik Op den Brouw
Verdieping

Hoe ontdekken we de waarheid in een wereld vol leugens?

Het lijkt steeds moeilijker te worden om vast te stellen wat waar is. Hoe weet je of iets echt is of ‘fake’ (nep)? De voortdurende stroom aan informatie maakt het onmogelijk om vast te stellen of iets objectief, wat dat ook precies mag betekenen, of

Jeremia
Verdieping

Jeremia: de profeet die werd genegeerd maar niet kon zwijgen

De profeet Jeremia leefde in een tijd die in zekere zin op de onze leek. Het was de achtste eeuw vóór Christus en de ene grote crisis volgde op de andere. Jeremia maakte mee hoe Israël zich losmaakte uit de macht van Assyrië, daarna hoe het slachtoff

Het verhaal van Amadou: “Ik kan niet iemand zien lijden en hem niet helpen, maar ik kan mijzelf niet behandelen.”
Video

Dokter Amadou deelt in videoboodschap heftig en inspirerend verhaal

Dokter Amadou zet zich vol passie in voor zijn patiënten. Zelf heeft hij een goedaardige tumor in zijn hals die niet in het ziekenhuis geopereerd kan worden. Dankzij de schepen van Mercy Ships is de tumor alsnog verwijderd. Twintig jaar lang werkte A

Alexander Noordijk en Joël Boertjens
Video

Terugkijken: een goed gesprek over LHBTI en geloof met Alexander Noordijk

Onlangs vond de derde ochtend plaats van de serie van vijf in de jonge Amsterdamse kerk Mozaiek020. In een volle zaal met belangstellenden ging voorganger Joël Boertjens in gesprek met dominee Alexander Noordijk over het actuele thema 'LHBTI en geloo

Evangelische Hogeschool
Nieuws

Studenten Evangelische Hogeschool aan de slag met hulpvragen

Studenten van het Basisjaar van de Evangelische Hogeschool zetten zich donderdag 21 maart 2024 in voor de kwetsbare naasten in de samenleving. Dit doen ze door met diverse hulpvragen aan de slag te gaan: opruimen, schilderen, tuinieren, ontmoetingsac

Dringende oproep uit Granada, Spanje
Video

Video: Oproep van Nederlands voorgangersechtpaar vanuit Spanje

Maarten en Nelleke zijn voorgangers van een kerk in Granada, in het zuiden van Spanje. Zij hebben de opdracht gekregen om het pand te kopen of te verlaten, maar beschikken niet over voldoende geld. Daarom doen zij een oproep tot investeren in het twi

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

De doornenkroon van Jezus: een verwijzing naar de gevolgen van de zonde

De doornenkroon was waarschijnlijk vervaardigd uit gedroogde takken van de Zizyphus spina, een boom die vlijmscherpe dorens heeft van wel 2,5 centimeter lang, die gemakkelijk de schedelhuid kunnen doorboren. Door op de doornenkroon te slaan drongen d

Dineke van Kooten
Column

Relatieproblemen? Als coach zeg ik: 'de fik erin'

Nog niet zolang geleden verscheen mijn tweede boek, met de uitdagende titel: ‘De fik erin. Op weg naar een vurige relatie’, bedoeld voor mannen en vrouwen in een liefdesrelatie. Noem het ordinair of ongepast taalgebruik, maar de fik erin is precies w

Ds. D.J. Diepenbroek
Video

HHK-predikant over roken: "Dat is jezelf moedwillig in gevaar brengen"

We mogen onszelf niet moedwillig in gevaar begeven, zo zegt zondag 40 van de Heidelbergse Catechismus. Wanneer we roken, grote hoeveelheden drank drinken of veelvuldig ongezond eten, doen we dat wél. Zo betuigde ds. D.J. Diepenbroek onlangs in een pr

Social media en jeugdwerk: hoe ga je ermee om?
Video

Social media en jeugdwerk: hoe ga je ermee om?

Niek Bakker vertelt over de invloed van social media op het leven van jongeren. Hoe is dat terug te zien in het jeugdwerk? En hoe ga je daar als jeugdleider mee om? “Veel mensen hebben online een andere identiteit of soms een veelheid aan verschillen

Waarom stierf Elisa aan een ziekte? Henk van Zon geeft antwoord
Video

Waarom stierf Elisa aan een ziekte? Henk van Zon geeft antwoord

De machtige profeet Elisa overleed aan een onbekende ziekte. Hoe kan het dat een gezalfde dienaar van God ziek was, terwijl hij kon bidden en zulke machtige wonderen kon verrichten? In deze Bijbelstudie geeft Henk de Zon antwoord op die vraag. Elisa

Marcus1:30-31
Verdieping

Eenvoudig geloven kan heel moeilijk zijn

Sommige Bijbelse verhalen zijn zo eenvoudig dat wij het moeilijk vinden om ze echt te geloven. Dat geldt niet alleen voor verhalen van heel, heel lang geleden, maar ook voor verhalen over Jezus. Verhalen over wat Hij gezegd en gedaan heeft. Neem nou