Tijdens het avondmaal is het altijd 5 mei: een bevrijdingsfeest
In de vier vorige afleveringen van onze ontdekking van het avondmaal hebben we gezien wat Jezus voor ogen stond bij de instelling van het avondmaal. Hij verwees daarbij naar vier wezenlijke bijbelse elementen, die in de geschiedenis van God met zijn volk stuk voor stuk een grote betekenis hebben.
We zetten ze nog even op een rij:
• Pesach, feest van uittocht, van bevrijding: door de dood van een onschuldig lam word je gespaard, de zonde wordt niet aangerekend, en je gaat op weg naar het beloofde land
• Het offer: onschuldig bloed wordt vergoten om de obstakels tussen God en mens weg te nemen, zodat een feest van verzoening kan worden gevierd.
• Een (nieuw) verbond: God biedt de mens zijn verbond aan, waardoor een situatie van vrede en gemeenschap met God ontstaat
• Bruiloft: feest van de komende koning en een eeuwige verbintenis met God
Het is heel opvallend dat bij elk van die gebeurtenissen in de Bijbel een maaltijd hoort: Pesach, offer, verbond en bruiloft worden allemaal gevierd met een maaltijd! Dat laat duidelijk zien dat Jezus heel bewust al die andere Bijbelse gelegenheden naar voren haalt als Hij zijn eigen maaltijd instelt en Zijn leerlingen opdracht geeft om dat te blijven doen. Hij moet al die maaltijden in gedachten gehad hebben. In de maaltijd van de Heer vieren we dus al die maaltijden tegelijk:
• De herinnering aan Pesach leert ons dat we in het avondmaal de bevrijding van duisternis en zonde vieren. Wie deze verlossing aanneemt voegt zich bij Gods volk van bevrijde slaven, en gaat als pelgrim op weg naar het beloofde land, zoals ooit het volk Israël uit Egypte werd verlost en op weg ging.
• Het aspect van het offer in het avondmaal toont ons het offer dat Jezus voor ons bracht. Met dat offer nam Hij de zonde weg die tussen God en ons in de weg stond en zo verzoende Hij ons met God.
• Dat het avondmaal ook een verbondsmaaltijd is, betekent dat we bij iedere viering gedenken dat we onze handtekening hebben gezet onder dat verbond. Er is door het aannemen van dat verbond vrede gekomen tussen God en ons. We zijn als het ware familie van God geworden, ook al is Hij onmetelijk veel groter dan wij.
• In het avondmaal kijken we tenslotte ook vooruit naar het komende bruiloftsmaal. We nemen alvast een voorproefje van het grote feest dat ons te wachten staat als onze hemelse Koning komt en alles wordt rechtgezet.
Als je zo ziet waar Jezus Zijn leerlingen bij de instelling van het avondmaal op wijst, dan gaat dat feitelijk over heel Gods handelen met de mens. Het lijkt wel alsof Jezus op dat moment in gedachten de hele Bijbel (zoals we die nu kennen) doorloopt, vanaf de zondeval in het paradijs tot aan de komende heerlijkheid met God. Je kan met recht zeggen dat we met het avondmaal het hele Evangelie in een notendop vieren. Met de maaltijd van de Heer vieren we het Evangelie. Het is in alle opzichten een feestmaal.
Omdat het avondmaal door Jezus werd ingesteld vlak voor zijn lijden en sterven hebben we misschien de neiging om het avondmaal vooral te verbinden met de herinnering aan dat lijden. En het is inderdaad door Zijn onbegrijpelijke lijden dat onze bevrijding tot stand is gebracht. Maar de maaltijd waarmee wij onze bevrijding gedenken, is een maaltijd die we vieren ná onze bevrijding. Droefheid hoort bij het moment van het offer. Maar daarna is er vreugde, louter vreugde. Vergelijk het maar met het herdenken van de Tweede Wereldoorlog. De bevrijding heeft toen enorm veel mensenlevens gekost. Daar staan we bij stil op 4 mei. Maar op 5 mei vieren we de bevrijding, dan is het volop feest. Het lijden en sterven van Jezus gedenken we op Goede Vrijdag, en bij allerlei andere gelegenheden. Maar het avondmaal is als het ware 5 mei, Bevrijdingsdag, een feest van bevrijding.
Avondmaal is een bevrijdingsfeest. En de Heer Jezus bedoelt dat uitdrukkelijk zo, want hij verwijst bij de instelling van zijn maaltijd naar vier gelegenheden die allemaal met feestelijke maaltijden worden gevierd. De maaltijd van de Heer is een viering van onze bevrijding van de zonde, de verzoening met God, het nieuwe, eeuwige verbond en de komende bruiloft.
Arie-Jan Mulder is spreker en schrijver. Zijn boek over het avondmaal is verkrijgbaar als papieren boek en als ebook. Klik hier om zijn website te bezoeken.
Praatmee