Wandelen in Harderwijk: “Dat is juist wat ze altijd gemist hebben”
Al vier jaar wordt de Straatwandeling succesvol gehouden in Rotterdam. Sinds een jaar wordt de Straatwandeling ook georganiseerd in Harderwijk. “Deze maand heb ik er drie staan”, vertelt Jacolien van Loo, die al acht jaar bij Stichting Ontmoeting werkt.
Sinds dit jaar kreeg Van Loo er taken bij om nieuwe projecten op te zetten. Onder andere de Straatwandeling. “Dat is echt heel leuk om te doen”, vertelt ze enthousiast. Schoorvoetend geeft ze toe dat het ook “wel spannend was.”
Dat heeft volgens haar alles te maken met de doelgroep. “Bij alles wat je opzet, schoppen ze er tegenaan. Mij werd gezegd door cliënten: ‘Het gaat je nooit lukken.’ Het leuke is dat de bezoeker, waarmee ik begonnen ben, ook de grootste weerstand toonde in het begin. Hij vroeg aan mij: ‘Wie ga je dat laten doen?’, waarop ik zei: ‘Ik wil het jou laten doen.’”
“In het begin vond hij het niks. Toen zijn we er samen voor gaan zitten. Ook zijn we letterlijk gaan wandelen om te kijken waar we langs zouden kunnen gaan. Al doende en brainstormende, kwam hij erachter dat het hem heel leuk leek. Zo werden we allebei steeds enthousiaster. Nu krijgen we dus best al een aantal aanvragen binnen. De reacties erop zijn tot nu toe positief. De meeste mensen doet het echt wat”, zegt Van Loo.
Het aantal wandelingen fluctueert. De ene maand heeft ze niks, de volgende maand heeft ze er drie staan. De groepen die in Harderwijk mee doen aan de Straatwandeling zijn divers volgens Van Loo. “Er zijn er die het als familiedag organiseren. Ik heb zelfs een zussenuitje gehad. Dat is eigenlijk het meeste wat hier in Harderwijk voorbij komt: familie- en gezinsuitjes.”
Verjaardag
Een deelnemer gaf het zelfs als cadeau voor de verjaardag van zijn vrouw. “Hij zag het als een zinvol cadeau, waarvan we zelf iets kunnen leren. Bij een familiedag wordt het als waardevol gezien dat je iets zinvols doet, waarover je kunt nadenken. Bovendien helpt het om een stukje te kunnen meeleven met de doelgroep van Ontmoeting. De gedachte: ‘We willen niet alleen genieten, maar ook denken aan mensen die minder hebben dan ons’, is dan heel sterk."
Ook is het volgens Van Loo voor een groot deel een stuk belangstelling in het verhaal van de gids die de Straatwandeling begeleidt. “Ik heb zelf ook aan een wandeling in Rotterdam mee gelopen. Het verhaal van de bezoekers komt in feite op het zelfde neer”, zegt ze. Zowel in Harderwijk als in Rotterdam is de oorsprong van drugsgebruik hetzelfde. Veel van de gidsen deden in hun zwervende leven dezelfde dingen om te overleven. Het enige verschil is dat je het je in Harderwijk minder goed kunt voorstellen.”
Thuislozen
Ook in Harderwijk hebben we problemen en zijn er veel mensen die thuisloos zijn, zo vertelt Van Loo. Ze licht toe wat ze daarmee bedoelt. “Daklozen hebben echt geen huis. Thuislozen hebben wel een huis, maar geen familie en vrienden.” In veel gevallen kan thuisloosheid ook leiden tot verslaving en dakloosheid. Het sociale netwerk om een thuisloze, dan wel ex-verslaafde en ex-dakloze heen is daarom van groot belang. “Daarom bieden we ook een wandeling door een thuisloze aan. Zij vertelt hoe ze bij Ontmoeting terechtgekomen is. Ze heeft niet op de straat geleefd. Wel heeft ze laag bij de grond gezeten.”
“Mensen willen luisteren naar mijn verhaal. Dat is juist wat ze altijd gemist hebben.”
Momenteel heeft Stichting Ontmoeting in Harderwijk twee gidsen: “De een vertelt het verhaal over thuisloos zijn. De ander vertelt een verhaal over dakloos zijn.” Beiden zijn het volgens Van Loo gaan doen, omdat ze trots en blij zijn op het resultaat dat ze bereikt hebben. Vooral de voormalig dakloze gids is blij en dankbaar dat het zo is gelopen in zijn leven. “Dat hij alles op de rit heeft, maakt hem trots. Het stukje interesse van mensen van buitenaf, vinden ze beiden heel fijn. Dat biedt ze veel. Het is eigenlijk een stuk waardering, dat zorgt voor het gevoel: ik mag er zijn. Mensen willen luisteren naar mijn verhaal. Dat is juist wat ze altijd gemist hebben. Bovendien zorgt het voor een stukje verwerking en bewustzijn: ‘Zover heb ik het alweer gered’…"
Terugval
Risico op terugval is er altijd, maar des te meer wanneer mensen nog tussen de doelgroep zitten. Van Loo benadrukt dat de begeleiding bij Ontmoeting de gidsen extra nazorg geeft. “Na een wandeling is het ook zaak dat we nog eens extra met de gidsen praten, want alles komt weer boven. Dat kan best pittig zijn. Een van de gidsen zei eens: ‘Soms lig ik er wel een nacht wakker van. Dan voel je letterlijk de pijn weer.’ Dat is ook een aandachtspunt voor ons: krijgt iemand niet terugval, omdat hij het verhaal weer verteld heeft?”
Van de deelnemers hoort ze achteraf geregeld reacties. “Niet altijd, maar soms mailen ze bijvoorbeeld een foto. Laatst hadden we ook een groep zussen. Een van de zussen liet ons weten dat de gids had doorgegeven: ‘Bij Ontmoeting mag ik zijn wie ik ben.’ Ze vond het een groot compliment voor ons. Wij ook, want daar willen we voor staan. Dat het bij een bezoeker van Ontmoeting zo binnen komt. Dat is heel fijn. Daar doe ik echt mijn werk voor. Om onze bezoekers een thuis te geven. De verhalen zijn indringend. Voor ons bekend, maar als je zo’n verhaal voor het eerst hoort, dan kan ik me voorstellen dat je daardoor stil wordt gezet…”
Praatmee