De zin van het leven: "Het ervaren van empathie en liefde"
Wat is de zin van het leven? Het is een vraag waar iedereen sooner or later een antwoord op probeert te zoeken. Journalist Fokke Obbema van De Volkskrant gaat in gesprek met psychiater Jan Mokkenstorm over precies deze vraag. De oprichter van 113 zelfmoordpreventie weet dat hij binnenkort zal overlijden aan de gevolgen van alvleesklierkanker.
Wat is de zin van ons leven?
"De zin is het zoeken naar het antwoord op die vraag. De zin is leren, ontdekken, het ervaren van empathie en liefde. Voor anderen, maar ook voor jezelf. Het is strijden en goedmaken; het is aangaan, niet uit de weg gaan. Ik ben in mijn leven veel op zoek geweest naar een essentie die zich aftekent. Hoe zit het nu eigenlijk? Ik zocht de essentie over mezelf, wie ben ik, maar ook over het leven."
Is de vraag naar de zin van het leven zinnig – of moeten we het vooral leven?
"Zelf vind ik het niet zo zinvol, omdat je het toch niet kunt weten. Wel zinnig vind ik: hoe krijg ik mijn leven zinvoller? Camus heeft in De Mythe van Sisyphus gezegd dat het universum en het leven absurd zijn: de mens zoekt betekenis, maar het universum zwijgt. Er komt geen antwoord op zijn vraag: wat is de zin van mijn leven? Dat veroordeelt hem tot het rollen met de steen die Sisyphus tot in de eeuwigheid omhoog moest zeulen. Het leven is op zich net zo zinloos als die activiteit: iedereen wordt geboren om uiteindelijk dood te gaan, dus waartoe zou je dan leven? Camus noemde zelfmoord het belangrijkste vraagstuk van de filosofie. Hij zegt: gegeven die absurditeit, die sterfelijkheid, de zekerheid dat alles weer wegwaait, is de zin van het leven erin gelegen dat je je toch verhoudt tot het feit dat je leeft. Dat je trouw bent aan je bestaan op aarde, verdraagt dat het onduidelijk is, verdraagt dat het onzeker is en omgaat met het zinloze."
Bent u boos op uw lot?
"Nee, geen boosheid, dit is pech die ik wel heb en een ander niet. En ik voel vooralsnog niet echt angst. Boosheid voel je als je iets anders wilt, bij angst neem je maatregelen om iets te voorkomen. Beide emoties hebben geen functie voor mij. Blijdschap en verdriet voel ik wel veel. Die voeren de boventoon in gesprekken met familie en vrienden. Bij de aanvaarding van verlies hoort ook de waardering van wat je hebt, daarin ervaar ik veel warmte en blijdschap. Jij denkt vast: ‘Ja, ja.’ Dat zou ik in ieder geval hebben, als ik jou was. Ik weet ook wel dat ik deze positie niet kan blijven volhouden."
Lees het hele interview hier.
Vond je dit een mooi artikel? Dit artikel is powered by Bambr.
Klik hier om meer artikelen op Bambr.nl te lezen.
Praatmee