Deze column kost 25.000 euro
‘Economische schade slaaptekort bedraagt 12,4 miljard’ berichtte BNR-Nieuwsradio vorige week. De redenering: slaaptekort leidt tot ziekte en ziekteverzuim kost werkgevers handen vol geld. Op zich klinkt deze redenering logisch, maar toch gaat hier iets mis.
Want waarom zouden we de kosten van slaaptekort en ziekte uitdrukken in euro’s?
Hierdoor lijkt het alsof het grote maatschappelijke vraagstuk de kosten zijn die uit slaaptekort voortkomen, terwijl het eigenlijke probleem is dat slaaptekort het leven van mensen ruïneert. Nu is er in dit geval nog niet veel aan de hand; het verminderen van slaaptekort is immers goed voor het leven van mensen én voor de economie. Maar soms is er wel degelijk een afweging tussen economische belangen en andere waarden. Eenzijdige beeldvorming in de media kan de publieke opinie dan sturen naar de economische belangen.
Zo berichtte datzelfde BNR-Nieuwsradio twee weken geleden naar aanleiding van een McKinsey-rapport dat niet-werkende vrouwen de Nederlandse economie 114 miljard zouden kosten. De redenering hier: als vrouwen meer buitenshuis zouden gaan werken, zou de economie extra hard kunnen groeien.
In de media-aandacht die op dit rapport volgde, was nauwelijks aandacht voor de enorme waarde die (parttime) huisvrouwen hebben voor de samenleving. Kinderen opvoeden, de zorg voor een ziek familielid of ander vrijwilligerswerk: veel vrouwen doen weliswaar geen betaald werk, maar zijn wel van ongekend belang voor de samenleving. Het belang hiervan verdwijnt snel uit beeld als we alleen kijken naar de economische kosten hiervan. Deze eenzijdige focus heeft geleid tot overheidsbeleid waarin vrouwen en mannen bijna worden gedwongen om ook te gaan werken. Met alle gevolgen van dien voor eenverdieners, mantelzorgers, opvoeders en vrijwilligers.
Kortom: onderzoeksrapporten of mediaberichten die vertellen hoeveel een bepaald fenomeen ‘de economie’ kost, moeten altijd gevolgd worden door een maatschappelijk debat waarin besproken wordt hoeveel dat fenomeen ‘de samenleving’ oplevert. Alleen dit leidt tot eerlijke opinievorming.
Tot slot. Ook de kosten van deze column lopen flink op. Immers 15.000 bezoekers met een gemiddeld uurloon van 20 euro per uur, die allemaal vijf minuten lezen: dat is een kostenpost van 25.000 euro. Alle reden dus voor mij als schrijver om me schuldig te voelen: ik heb de economie geruïneerd.
Pieter Meijers is bestuurlid Politiek bij SGP-jongeren.
Praatmee