Eerlijk over eten: "Minder eten weggooien zorgt voor een betere wereld"
Gooi jij ook wel eens eten weg als je te veel hebt klaargemaakt? Dit heeft gevolgen voor mensen aan de andere kant van de wereld, stelt Nienke Boone. Namens Woord en Daad houdt zij zich bezig met de bewustwordingscampagne 'Aan Tafel!' om aandacht te vragen voor een duurzame leefstijl en eerlijk eten. Haar boodschap: “Minder eten weggooien zorgt voor een betere wereld.”
Wat houdt de campagne 'Aan Tafel!' in en waarom is het nodig?
“Woord en Daad werkt in ontwikkelingslanden om armoede te bestrijden. Zo krijgen boeren trainingen om hun productieproces te verbeteren en voedselverliezen te verminderen. Als we onze projecten bezoeken merken we steeds meer dat mensen kampen met voedseltekorten en droogte als gevolg van klimaatverandering. Dat heeft alles met onze Westerse leefstijl te maken en daarom zijn we deze bewustwordingscampagne gestart over eerlijk eten en tegen voedselverspilling.”
Wat bedoel je daarmee?
“Ons gedrag heeft impact op onze medemens in Afrika, Azië, Zuid-Amerika en het Midden-Oosten, denk maar aan uitputting van natuurlijke hulpbronnen, ontbossing en klimaatverandering. Het is vreemd wanneer we aan de ander kant van de wereld mensen helpen om zich weerbaar te maken tegen negatieve effecten van klimaatverandering en tegelijkertijd niet kijken naar de oorzaken. Daarom proberen we mensen in Nederland bewust te maken dat een duurzame leefstijl positief effect heeft voor mensen in ontwikkelingslanden”
Jullie campagne gaat over voedselverspilling. Hoe kan ik mensen in Afrika beïnvloeden door het weggooien van voedsel?
"Met het laten groeien, verwerken en vervoeren van voedsel dat aan het eind van de keten wordt verspild, is een jaarlijkse zinlose uitstoot van zo’n 3,3 gigaton CO2 gemoeid. Om dit in perspectief te plaatsen: wanneer de CO2-uitstoot van wereldwijde voedselverspilling wordt vergeleken met de totale CO2-uitstoot van landen, dan zou voedselverspilling de derde grootste uitstoter zijn na China en de Verenigde Staten. Minder voedselverspilling betekent dus ook een minder zware belasting voor het milieu. En dat is hard nodig! Want als gevolg van klimaatverandering krijgen mensen in verschillende Afrikaanse landen te maken met overstromingen en droogtes,” antwoordt Nienke.
Nienke bracht eerder dit jaar een bezoek aan Burkina Faso. “Vanuit de hoofdstad van het land reden we door naar het noorden om onze projecten op te zoeken. Onderweg zagen we de gevolgen van de klimaatverandering. De grond is op allerlei plekken roodbruin en er zijn veel barsten te zien.”
Als het gaat om voedselverspilling, hoe groot is dit probleem in ons eigen land?
“Gemiddeld verspilt iedere Nederlander zo’n 50 kg voedsel per jaar. Wanneer je een paar overrijpe bananen weggooit, besef dat het niet alleen om het product op zich gaat. Voordat die banaan in de supermarkt belandde, is daar heel wat aan voorafgegaan. Op de banenplantage heeft iemand met veel moeite de banaan gekweekt en geoogst, waarna het is verscheept naar ons land. Je gooit dus niet alleen een banaan weg, maar ook alle tijd, land, water en energie die erin is gestoken.
Overigens is dit ook een probleem voor boeren zelf, omdat ze soms niet over goede opslagmogelijkheden beschikken. Zo'n 30 % van de productie gaat verloren omdat eten niet goed wordt opgeslagen.” Daarom zet Woord en Daad zich in ontwikkelingslanden in voor betere opslagmogelijkheden en een goede toegang tot de markt.
In Nederland richt Woord en Daad zich vooral op bewustwording van eerlijk eten en minder weggooien. Woord en Daad heeft als onderdeel van de Aan Tafel! campagne begin augustus in samenwerking met Uitgeverij De Banier de nieuwe FIER uitgegeven, een magazine voor christelijke vrouwen over bewust leven en eerlijke keuzes rond voedsel. In het blad word je aan de hand van verschillende artikelen, interviews en recepten geïnspireerd om hiermee aan de slag te gaan! Zo krijg je tips om seizoensgroenten te kopen, wat minder vlees te eten en vind je lekkere kliekjesrecepten.
Hoe wordt in FIER gewezen op het belang van een duurzame leefstijl?
“In een interview legt ChristenUnie-minister Carola Schouten uit waarom ons eten zo waardevol is. Zo zegt ze onder meer: 'We zijn wel gaan denken dat groente en fruit er goed uit moet zien. Terwijl een kromme komkommer nog steeds lekker is. En een tomaat met een raar uitsteeksel ook. Dat die producten weggegooid worden, is helemaal niet nodig. Daarom vind ik de Instock restaurants zo geweldig. En pas was ik bij de Verspillingsfabriek, ook zo’n mooi initiatief.'”
Verder wijst Nienke op het verspillingsdagboek van Janneke Witzier. “Ze beschrijft hoe zij met haar gezin probeert om duurzame beslissingen te nemen. Bij maandag schrijft zij: 'Rommelige dag. Twee oudsten hebben school, jongsten hebben nog vrij en ik heb zelf ook nog een vakantiegevoel, hoewel ik vanmorgen wel een presentatie gegeven heb. Ik besluit niet te moeilijk te koken en haal de bistro-minikrieltjes uit de koelkast. Eigenlijk waren ze voor in het weekend, maar omdat we toen met meer waren, ligt dit nog in de groentela. Even datum checken. Jammer, twee dagen te laat. Ik kijk, ruik. Niets aan de hand. Deze krieltjes kunnen gewoon in de pan.'”
Heb je concrete tips voor onze lezers om een duurzame leefstijl te ontwikkelen?
“Koop zoveel mogelijk fairtrade producten in de winkel. Dan weet je zeker dat die producten zijn gemaakt door mensen die er een eerlijk loon voor hebben gekregen en niet zijn uitgebuit. Deze mensen beschikken bijvoorbeeld over goede arbeidsvoorwaarden. Ze hebben bijvoorbeeld recht op zwangerschapsverlof. Over het algemeen betaal je voor een faitrade product meer geld. Het voordeel is dat een deel van het geld wordt geïnvesteerd in gemeenschappen. Denk aan een kraamkliniek of naschoolse opvang. Ik spreek daarom liever niet over duurdere, maar eerlijke prijzen.
En om voedselverspilling tegen te gaan is het raadzaam om het eten dat vanavond overblijft in te vriezen om het zo later op te kunnen eten. En om boodschappen te doen met een lijstje en creatief te koken met restjes. Uiteindelijk gaat het om de basishouding: hoe gaan we met ons eten om? Door daar zo eerlijk en duurzaam mogelijk mee om te gaan, dragen we bij aan de vermindering van CO2-uitstoot. Als christen geloof ik dat God de mens heeft aangesteld als rentmeester over deze aarde. Dat heeft niet alleen betrekking op de natuur, maar ook op mensen aan de andere kant van de wereld die de negatieve gevolgen merken van onze Westerse manier van leven.”
In Fier lees je hoe je als christelijke vrouw in Nederland zó kunt omgaan met voedsel (inkopen, bewaren, consumeren) dat er eerlijker kansen ontstaan voor mensen in armoede. Daarom vind je in deze FIER naast (h)eerlijke recepten, do it yourselfs (maak je eigen etagère voor een habbekrats) ook veel tips om voedselverspilling tegen te gaan. Klik hier om het magazine te bestellen en lees hier meer over de campagne 'Aan Tafel!'.
Foto boven: Tiwifotografie
Praatmee