Muziekredacteur schrijft boek over gezangentraditie van Nederlandse calvinisten
Wél psalmen in de eredienst, geen gezangen. Dat is sinds de zestiende eeuw in de calvinistische traditie in Nederland de gangbare visie op het kerklied. Psalmen komen uit de Bijbel en hebben daarom goddelijk gezag. Gezangen daarentegen zijn meestal vrije liederen en kunnen dus ketterijen bevatten.
Toch kennen ook de Nederlandse calvinisten een gezangentraditie. Sinds de Staatsberijming van 1773 hebben zij in hun psalmboek een collectie van twaalf ‘Eenige Gezangen’. Die collectie gaat terug op de reeks lofzangen die sinds 1566 in het psalmboek van Petrus Dathenus staat.
In deze studie wordt beschreven hoe deze collectie ‘Eenige Gezangen’ in een periode van ruim tweehonderd jaar ontstaat. Daarnaast staat de vraag centraal waarom déze gezangen voor orthodoxe gereformeerden wel acceptabel zijn, terwijl alle overige gezangen worden afgewezen. Gaat het hier misschien om ‘heilige gezangen’?
Achter in dit boek is een cd toegevoegd waarop dr. Jan Luth op het Hinszorgel in de Grote Kerk van Harlingen bij alle ‘Eenige Gezangen’ een compositie vertolkt. De bewerkingen zijn van de hand van Jan Pietersz. Sweelinck, Jan Zwart, Margreeth de Jong, Geert Bierling, Georg Böhm, Chiel Jan van Hofwegen, Johann Sebastian Bach, Maarten Vos, Boudewijn Zwart, Gerard de Wit, Dick Sanderman, Wilhelm Friedemann Bach en Jan van Gijn.
Jaco van der Knijff (1976) is werkzaam als muziekredacteur bij het Reformatorisch Dagblad. Hij promoveerde onlangs op de studie Heilige gezangen aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Praatmee