Een nieuwe Thuishaven in Apeldoorn: "Mensen horen niet alleen te zijn"
“Een sociaal netwerk hebben we allemaal nodig. Ik denk niet dat het bedoeling is dat we alleen rond lopen op de wereld," onderstreept Folkert Jans namens Stichting Ontmoeting. Recent werd in Apeldoorn een nieuwe Thuishaven geopend, waar acht mensen terecht kunnen voor de periode van een jaar.
Vaak zijn dit volgens de manager mensen die anders tussen wal en schip dreigen te raken. De Thuishaven dient als opvangplek voor mensen die net niet klaar zijn om het weer helemaal zelf te rooien. “Het is het laatste traject dat je ingaat voorafgaand aan het zelfstandig wonen”, aldus Jans.
Meervoudige problemen
Thuishaven Anklaar is bedoeld voor mensen met meervoudige problemen. Ofwel, meerdere problemen tegelijk. Op de nieuwe locatie zijn zowel mannen als vrouwen welkom, die bijvoorbeeld psychische problemen hebben of worstelen met een verslaving. In Apeldoorn is naast Anklaar ook een kleinere Thuishaven, waar vier mensen terecht kunnen.
Professionals en vrijwilligers worden ingezet om hulp te bieden aan deze mensen. Jans vertelt: “Samen zoeken we naar kansen, bouwen we weer een toekomst op en streven we naar een zelfstandiger leven voor onze cliënten. In het jaar dat ze bij ons in de Thuishaven verblijven, worden heldere doelen gesteld, waar cliënten aan kunnen werken. Ook wordt er gezocht naar betaalbare huisvesting.”
Ontmoetingsnetwerken
Stichting Ontmoeting biedt cliënten begeleiding bij het wonen en vinden van dagbesteding en zo mogelijk een arbeidsplaats. “In deze Thuishaven, zoals we die nu geopend hebben, bieden we de cliënten onder andere hulp door middel van Ontmoetingnetwerken. Vrijwilligers ondersteunen ze dan om hun leven weer op de rit te krijgen. Zo bieden ze hulp bij het dagelijks leven en helpen bij het contact leggen met bijvoorbeeld overheidsinstanties en zorginstellingen.”
Brug
Vrijwilligers zijn volgens Jans een brug naar het ‘gewone leven’ en helpen bij het opbouwen van een (nieuwe) kennissenkring. “Of ze ondersteunen juist bij het contact leggen met de eigen familie of goede vrienden. Het doel is, dat cliënten zoveel mogelijk zelfstandig gaan wonen met een eigen huurcontract, waarbij Ontmoeting indien nodig ambulante hulp blijft bieden.”
Door decentralisatie en ambularisering van de zorg, ziet Jans het steeds vaker dat mensen met meervoudige problematiek op zichzelf gaan wonen. “Vaak zijn dat mensen die uitstromen uit de 24 uurs zorg, die er eigenlijk niet klaar voor zijn om op eigen benen te staan. Ze hebben een stukje dagelijkse rust en begeleiding nodig in een vertrouwde omgeving. Voor deze mensen is de Thuishaven een perfecte plek”, meent hij.
Geen wachtlijsten
In Thuishaven Anklaar zullen ook mensen worden opgevangen die te maken hebben met een tijdelijke crisis. Jans vertelt dat Ontmoeting in de regio Apeldoorn/Epe/Deventer niet met wachtlijsten hoeft te werken. “Mensen die bij ons aankloppen, worden direct geholpen. Is het niet links dan wel rechtsom.”
De Thuishaven is volgens hem belangrijk, omdat cliënten hier de gelegenheid krijgen om zo zelfstandig mogelijk hun leven op de rit te krijgen. “Ze wonen dan ook zo normaal als mogelijk. Ze hebben hun eigen voorzieningen en kunnen ervoor kiezen om alleen te eten en te leven, maar ze kunnen ook samen boodschappen doen en samen eten met andere cliënten.”
Sociale netwerken
Het belangrijkste volgens Folkert Jans is dat mensen een eigen sociale netwerken kunnen opbouwen. Vaak met behulp van vrijwilligers. “Dat geeft een duurzame, sociale oplossing.” Het netwerk om een cliënt heen is dan ook van groot belang.
Zelfstandigheid is niet in je eentje leven”, zegt Jans. “Het is dat je elkaar kunt dienen en elkaar kunt helpen. In een netwerk dus.” Juist om die reden is het eigen sociale netwerk zo belangrijk, maar in veel gevallen zijn er ook mensen die dat netwerk niet hebben, omdat er veel kapot is gegaan. “Met onze vrijwilligers kunnen ze dan werken aan herstel van dat netwerk of aan de opbouw van een nieuw netwerk. Heeft iemand weer contacten opgebouwd, dan kan zo iemand ook zelfstandiger gaan leven.”
Jans meent dat juist dat de meerwaarde is van Thuishaven Anklaar. “Het verschil met een professionele hulpverlener en een vrijwilliger is bovendien dat een hulpverlener niet kan helpen om aan een sociaal netwerk te bouwen. Een professional zou niet met iedere cliënt kunnen meegaan naar sociale activiteiten of eigen contacten inzetten, wat een vrijwilliger wel kan. Dat zorgt voor een andere manier van contact. Er is daardoor ook een vorm van gelijkwaardigheid tussen cliënt en vrijwilliger”, zegt hij.
“Een sociaal netwerk hebben we allemaal nodig”, benadrukt hij. “Ik denk niet dat het bedoeling is dat we alleen rond lopen op de wereld. Zo hadden we in Deventer recent een jongen van 24 jaar die op straat leefde. We hebben hem opgevangen, hij heeft zelf de relatie met zijn ouders hersteld. Ook is hij weer met school aan de gang, is clean gebleven en woont inmiddels weer op zichzelf.”
Dit is volgens Jans een duidelijk voorbeeld van wat Stichting Ontmoeting wil bereiken met de Thuishavens. “Het zijn soms de kleine dingen die het doen”, zegt hij. “Bij dat voorbeeld van die jongen weet ik zeker: in de daklozenopvang had hij het niet gered. Door een plekje bij ons heeft hij zijn leven weer weten op te bouwen. Dat is geweldig om te zien.”
“Wij werken aansluitend bij wat cliënten doen en kunnen. We zullen nooit alleen stil staan bij de problematiek en bij wat ze niet kunnen. Onze insteek is om te kijken wat kan en daarmee aan de slag te gaan. Dan kun je de mooiste dingen bereiken. Dat doen we samen met andere professionals en vanuit de gemeentes en wijkteams. Dat is de kracht van Stichting Ontmoeting”, meent hij.
Voorwaarde
Jans vertelt hoe Stichting Ontmoeting met aanwezigheid van dergelijke opvanglocaties ook een verschil wil maken in de buurt. “We proberen de buurt wel vorm te geven en te verbeteren, door bijvoorbeeld een buurt barbecue en doordat we 24/7 bereikbaar zijn voor de directe omgeving.” Volgens Jans ook een voorwaarde om het te laten werken.
Sterke drive
Ondanks dat Stichting Ontmoeting een christelijke organisatie is, speelt het geloof in de dagelijkse praktijk niet de hoofdrol. “Het hangt af van de cliënt. Het is niet standaard dus dat we het daarover moeten hebben”, zegt Jans. “Wel is het voor ons natuurlijk een sterke drive om dit werk te doen. Iedere medewerker laat zich hier nadrukkelijk door motiveren. Dat stralen we uit door onze houding en het werk wat we doen. Juist daarom binden zich ook allerlei mensen aan onze organisatie, om samen met ons een verschil te maken."
"Bij ons komen veel cliënten met identiteit- en zingevingsvragen. We evangeliseren dan niet, maar krijgen wel de kans te laten zien wie we zijn en wat we geloven door wat we doen. Je kunt op zondag na de kerk naar huis gaan of in de wijk van je kerk bij een cliënt langsgaan om met zo iemand op te trekken. Zo heb je impact door heel concreet je geloof handen en voeten te geven.”
Meer weten over Stichting Ontmoeting? Klik hier voor meer informatie.
Praatmee