"Duurzaamheid is niet uitsluitend een christelijk feestje"

Dagelijks leven22 juni 2018 Sjoukje Dijkstra
Hanna ter Horst vertelt over de GroeneKerkenroute

De GroeneKerkenactie van Tear en Kerk in Actie houdt op aanstaande zaterdag, 23 juni in vijf regio’s een GroeneKerkenroute. Deze route voert op vijf locaties langs drie tot zes kerken die actief zijn op het gebied van duurzaamheid.

In twee regio’s voert de tocht bovendien langs een groene moskee, die ook aangesloten is bij de GroeneKerkenactie. Dat er ook moskeeën mee doen aan de GroeneKerkenactie, daar hebben sommigen nog wel eens moeite mee,” geeft Hanna van der Horst, campagneleider van de GroeneKerkenactie aan. Zij benadrukt dat de visie van de GroeneKerkenactie gebaseerd is op een Bijbelse grondslag. “Het is alleen niet de bedoeling dat wij anderen uitsluiten,” meent ze. “Het is belangrijk om duurzaamheid SAMEN te doen. Het is tenslotte niet uitsluitend een christelijk feestje.”

Ze vindt het mooi om te zien dat andere gemeenschappen die grens over durven gaan. “Ik vind het stoer dat moskeeën zich durven aansluiten bij een christelijk netwerk. Ze hebben vaak dezelfde standpunten als het aankomt op hoe we om moeten gaan met de schepping.”

Ruim 200 kerken
Al zeven jaar worden kerken en andere levensbeschouwelijke instellingen vanuit de GroeneKerkenactie geënthousiasmeerd om te verduurzamen. Inmiddels doen ruim tweehonderd kerken mee, meer dan tien moskeeën en drie synagogen. “Bij aanmelden geven leden aan dat ze zich zullen toewijden aan minstens één duurzame stap per jaar,” vertelt Hanna. “In de meeste gevallen gaan veel leden veel verder dan dat.”

PKN
Met name kerken die zijn aangesloten bij de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) zijn een stapje verder als het aankomt op duurzaamheid. Hanna vertelt dat de PKN het meest vertegenwoordigd is. “Er zijn veel minder evangelische kerken betrokken en ook reformatorische kerken zijn ondervertegenwoordigd. Inmiddels hebben we ook een handjevol rooms-katholieke kerken, waaronder ook een aantal kloosters. De één staat veel meer open voor ontwikkelingen dan de ander”, zegt ze. “Er zit best veel verschil in, wat ik niet direct kan verklaren.”

Duurzaamheid verbonden met geloof
Toch is de tendens dat kerken, moskeeën en ook synagogen steeds vaker overgaan op vergroenen. De bewustwording dat duurzaamheid verbonden is met het geloof groeit. Dat duurzaamheid daarmee steeds meer op de agenda komt te staan, vindt ze dan ook vanzelfsprekend: “Het is ook tegenstrijdig als je zegt dat je je naaste lief hebt als jezelf, en vervolgens een T-shirt draagt, gemaakt door een meisje van 8 uit India. Dan moeten we die opdracht wel iets nauwkeuriger nemen,” meent Hanna.

“Een kerk bakt het eigen avondmaalsbrood. Dat willen ze laten proeven”

Bij de GroeneKerkenroute kunnen mensen kennis maken met groene kerken en worden ze in elke kerk gastvrij ontvangen met een biologische versnapering. Hanna vertelt enthousiast: “Er is zelfs een kerk met een eigen boomgaard. Daar persen ze appelsap. Weer een andere kerk bakt het eigen avondmaalsbrood. Dat willen ze laten proeven.”

Het dak op
Als deelnemer aan zo’n route kan het ook zomaar zijn dat je op het dak van een kerk komt te staan om de zonnepanelen te bewonderen. “Zo kunnen mensen samen een recreatieve dag hebben, waarbij ze genieten van de natuur en pittoreske plaatsjes”, aldus de campagneleider. “Tegelijkertijd hebben we als achterliggend doel dat we willen laten zien wat je kunt ondernemen op het gebied van duurzaamheid in eigen huis en kerk.”

Opdracht
“Als er ergens een natuurramp gebeurt, dan voelt dat voor ons altijd ver weg,” zegt Hanna, maar wij willen dat terugvertalen naar de eigen situatie. Dat betekent dan geen overmatig gebruik van grondstoffen, zuinig met de aarde omgaan. Dan kunnen we zeggen dat we een noodhulpactie opzetten voor mensen in een situatie van droogte, maar we kunnen ook ons best doen om te voorkomen dat het zover komt, dat de situatie van de aarde verslechtert. Die opdracht hebben we vanuit het scheppingsprincipe meegekregen.”

"Het is belangrijk om duurzaamheid SAMEN te doen. Het is tenslotte niet uitsluitend een christelijk feestje."

Vorm van gerechtigheid
Duurzaam doen is volgens Hanna een vorm van gerechtigheid. “Op het moment dat de één veel meer gebruikt dan de ander, en de ander kan daardoor geen bestaan opbouwen, dan doen we ergens geen recht aan. Dat moeten we niet willen. Dat geldt ook op gebied van biodiversiteit. Er zijn al veel minder diersoorten dan 100 jaar geleden. Ook veel planten-, boom- en bloemsoorten (dreigen te) verdwijnen. Dat vind ik een enorme waarschuwing. Veel mensen zijn zich daar niet bewust van.”

Scheppingswandelingen
Er moet een verschuiving plaatsvinden in ons denken, meent Hanna. Ze zegt: “Zo’n 25 jaar geleden stapten mensen gerust met een slok alcohol op achter het stuur. Nu is dat verboden en mag men minder dan 0,2 promillage nuttigen. Je merkt dat we in staat zijn om een andere standaard neer te zetten. De samenleving wordt gevormd door wat jij en ik vinden, wat onze overtuiging is.” Dat kerken daarop invloed kunnen uitoefenen, dat weet Hanna zeker. “Niet dwingend, maar ook gewoon door te laten zien dat je kunt genieten van de schepping. Zo organiseert het Dominicanenklooster in Zwolle Scheppingswandelingen, waarmee ze laten zien: kijk eens wat we hebben gekregen en wat is het mooi dat we hierin onze rust mogen vinden.”

“Iedereen is je naaste”
Goed renmeesterschap begint volgens haar allereerst door je te realiseren dat je naaste niet alleen vriend of vriendin is, maar dat het ook andere mensen zijn die op aarde wonen. “Iedereen is je naaste. Wanneer je dan zorgt voor welzijn en leefbaarheid voor anderen, dan is dat een manier van houden van.” Ze vindt het alarmerend om te zien hoeveel natuurrampen er zijn, maar ook hoe weinig het ons lijkt te deren. “Iedereen zou in shock moeten zijn, maar dat gebeurt niet.”

Kijkje nemen
Toch is er al veel belangstelling voor de GroeneKerkenroute volgens Hanna. “In advertenties schreven we: Fiets met ons de zomer in. Daarmee houden we het luchtig en leuk. Het doel is dan uiteindelijk dat de fietsers een kijkje kunnen nemen in een groene kerk en geïnspireerd naar huis mogen gaan. We zien daarin ook echt de kracht van de lokale kerk, de invloed op de wijk, dat mensen uit de kerk het thuis gaan doen en ook buren het overnemen. De GroeneKerkenroute is het event bij uitstek om bij de kerken langs te gaan en een kijkje te nemen. Veel mensen ontdekken daardoor dat duurzaam doen niet moeilijk is,” aldus Hanna.

Klik hier voor meer informatie over de GroeneKerkenroute.

Praatmee

Beluister onze podcast

#319 Jeffrey & dr. Wim Dekker over welvaartsevangelist Tom de Wal, anti-Joodse protesten en de NGK
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Wim Dekker
Podcast

Dr. Wim Dekker: “Essentieel dat kerken erkennen dat elkaar pijn is gedaan”

“In kerkelijke kringen en onder christenen is het zeldzaam om oprechte verontschuldigingen te horen. Dit gebrek aan erkenning van fouten is kwalijk. Daarom juich in de schuldbelijdenis van de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK) toe”, aldus theoloo

Wie is de Heilige Geest? Aad van de Sande legt uit
Video

Wie is de Heilige Geest? Aad van de Sande legt uit

Op zijn YouTube-kanaal deelt Aad van de Sande video’s met overdenkingen. Zo ook over de vraag: wie is de Heilige Geest? In zijn video legt Van de Sande uit dat de Heilige Geest door Jezus de Geest der waarheid wordt genoemd. Jezus doet dit in Johanne

Ds. W.J. Westland over God met ons
Video

Ds. W.J. Westland over God met ons

“Straks is het over met al het geweld, met alle pijn, met alle gebrokenheid." Ds. W.J. Westland vertelt in zijn meditatie over Psalm 46: 9-12 meer over deze hoopvolle boodschap. “Psalm 46 is een loflied en een danklied dat vol is van het vertrouwen o

ds. R. de Jong
Nieuws

CGK Elburg ziet ds. R. de Jong graag komen

De christelijke gereformeerde kerk in Elburg heeft een beroep uitgebracht op ds. R. de Jong (foto). De Urker predikant is bij de Elburgers in beeld als opvolger van de vorig jaar naar Rotterdam-Kralingen verhuisde ds. J. de Bruin. Tijdens een ledenve

Toscane
Column

Italiaanse regio Toscane heeft behoefte aan kerkplanters

Recent kwamen we in Italië in contact met een wel erg energieke dame. Ze is een gepensioneerd advocate, 67 jaar en gewend de hele wereld rond te reizen. Ze heeft een huis in een stadje in het zuidoosten van Toscane, met de bedoeling hier in de toekom

Matthijs Voskuil
Nieuws

Christenen vragen aandacht voor verslavingsproblematiek tijdens Week van Verslaving

De Vluchtheuvel en Stichting Chris & Voorkom vragen in de Week van Verslaving aandacht voor verslavingsproblematiek onder (kerkelijke) jongeren. In de jongerencommunity BasiC vertellen deze week diverse jongeren over hun gok- eet of pornoverslaving.

dr. Christine Boshuijzen-van Burken
Nieuws

Technische Universiteit Eindhoven verwelkomt nieuwe hoofddocent Christelijke Filosofie

Stichting voor Christelijke Filosofie heeft met ingang van 1 maart 2024 dr. Christine Boshuijzen-van Burken als universitair hoofddocent Christelijke Filosofie benoemd aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). In de aanstelling zal Boshuijzen-

Ds. Kees Kant
Verdieping

Is de strijd tussen Israël en Hamas werkelijk een 'Bijbelse' broedertwist?

In tal van Bijbelstudies, artikelen en preken is in de afgelopen decennia het conflict tussen Israël en de omliggende Arabische volken uitgelegd als een eeuwenoude broedertwist. Een conflict dat teruggaat tot Izaäk en Ismaël. Hagar wordt met haar zoo

Meerartikelen

Paul en Sophie van Dormael
Levensverhaal

Paul en Sophie van Dormael moesten binnen twee jaar twee kinderen begraven

Het is onnatuurlijk om als ouder je kind te overleven. Toch overkwam het Sophie en Paul van Dormael. Ze verloren in twee jaar twee van hun vier kinderen. In oktober 2021 overleed hun zoon Dick aan een spierziekte en vorig jaar januari overleed hun do

Christelijk Koor Jigdaljahu
Video

Christelijk koor Jigdaljahu zingt Psalm 136: 'Looft de Heer, want Hij is goed'

'Looft de Heer’ want Hij is goed, trouw in alles wat Hij doet. Want Zijn goedertierenheid, Zal bestaan in eeuwigheid.' Dit zijn de woorden van het eerste vers van de bekende Psalm 136. De Psalm werd vorige maand door Christelijk koor Jigdaljahu op sc

Dr. C. A. van der Sluijs
Opinie

Waar is ons kerkelijk besef gebleven in deze tijd?!

Behoudende predikanten zien de huidige afbrokkeling van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) met pijn, verdriet en grote zorg aan. Zo laten de mannenbroeders van de stichting Bewaar het Pand weten. Deze ontwikkeling mag ons allen met zorg vervu

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha en Tenira Sturm zingen het schitterende 'Hard geslagen, vastgenageld'

'Hier vindt ons geloof een bedding, onze hoop een vaste grond. Christus rots van onze redding die verloren zondaars vond. Alle lof, eer en aanbidding voor zijn nooit volprezen naam. Wie zijn hoop op Jezus vestigt leeft in hoop die nooit beschaamt', d

Mirjam Bikker
Nieuws

CU-leider Bikker buigt niet voor 'wokisme' en rechtspopulisme: 'Christelijke idealen niet onderhandelbaar'

'Ik wil hier met nadruk zeggen dat christelijk-sociale politiek niet buigt voor links-elitair ‘wokisme’ en ook niet buigt voor rechts-populisme waar telkens maar weer de meerderheid alles zou moeten bepalen', zo stelde ChristenUnie-leider Mirjam Bikk

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: ware essentie verloren gegaan
Nieuws

Christelijke auteur over gecommercialiseerd St. Patrick’s Day: "Ware essentie verloren gegaan"

17 maart was het St. Patrick’s Day in Ierland. Op deze feestdag wordt de komst van het christendom naar het land herdacht. Auteur Aaron Burns verdiepte zich in het onbekende verhaal van de heilige Saint Patrick. "De ware essentie van Patricius is ver

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt waarom het beter is om in een hospice te zijn dan op een feest

"We komen niet heel graag in een sterfhuis of op een sterfkamer. Het is zo'n ruimte waar je de dood bijna voelt. Maar tegelijkertijd is het ook zo slecht nog niet om in een sterfkamer te zijn. De Bijbel zegt zelfs dat je daar beter kunt zijn dan op e

Seyi Omooba
Nieuws

Christelijke actrice moet 350.000 dollar betalen na ontslag om ‘homofobe opmerkingen’

De christelijke actrice Seyi Omooba dacht een prominente rol te vervullen in de toneelbewerking van 'The Color Purple', maar zover zou het niet komen. Omooba werd in 2019 vanwege 'homofobe opmerkingen' die zij vijf jaar eerder op Facebook geuit zou h

Ds. A. van Lingen
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormd Bodegraven: ds. A. van Lingen

De hervormde gemeente (PKN) in Bodegraven verwelkomt een nieuwe predikant. Ds. A. van Lingen (foto) heeft het beroep aanvaard en neemt afscheid van Kinderdijk. Bodegraven was sinds vorig jaar vacant in verband met het emeritaat van ds. A. Baas. Van L

Woorden van leven
Column

Zaaien en oogsten: de kracht van bemoedigende woorden

‘Elk woord dat wij spreken kan een baksteen zijn om mee te bouwen, maar ook een bulldozer om mee te slopen.’ Dit is een uitspraak van Joyce Meyer die mij aanspoort om te gaan onderzoeken wat de kracht van woorden kunnen zijn. OntdekkenIn deze reis me

Rik Op den Brouw
Verdieping

Hoe ontdekken we de waarheid in een wereld vol leugens?

Het lijkt steeds moeilijker te worden om vast te stellen wat waar is. Hoe weet je of iets echt is of ‘fake’ (nep)? De voortdurende stroom aan informatie maakt het onmogelijk om vast te stellen of iets objectief, wat dat ook precies mag betekenen, of

Jeremia
Verdieping

Jeremia: de profeet die werd genegeerd maar niet kon zwijgen

De profeet Jeremia leefde in een tijd die in zekere zin op de onze leek. Het was de achtste eeuw vóór Christus en de ene grote crisis volgde op de andere. Jeremia maakte mee hoe Israël zich losmaakte uit de macht van Assyrië, daarna hoe het slachtoff