"Het zijn verhalen waarvan je de waarheid nauwelijks geloven kunt maar die toch berusten op de werkelijkheid. Een enkele week geleden kwam naar buiten dat christelijke ouders in de Amerikaanse staat Californië hun kinderen jarenlang gevangenhielden, aan bed geketend met hangsloten, in een verstikkende omgeving. Hun huis was minder dan een gevangenis, want daar krijg je vaker dan één keer per dag eten, daar mag je vaker dan één keer per jaar douchen, daar wordt je kamer schoongehouden.

Pinksterchristenen
Veel vragen moeten gesteld worden: hoe kon dit gebeuren? Waarom heeft niemand al deze ernstig ondervoede kinderen opgemerkt? Wat moet je ermee als familieleden de ouders typeren als ‘diepgelovige pinksterchristenen’? Bij mij leeft vooral deze vraag: hoe ga je in je verdere leven met deze ervaring om, die niet meer uit te wissen is?

Immers, omgaan met pijn en verlies – dat moeten we allemaal. Iemand vertelde me pas dat ‘hij zijn leven echt geen acht kon geven’, maar op zijn Facebookpagina zag je niets dan vrolijke foto’s. Geluk aan de buitenkant kan een leegte aan de binnenkant verbergen.

Luisteren
Als je naast de ander gaat zitten en even luistert, komen de verhalen vanzelf; soms hoef je er nauwelijks naar te vragen. Immers, elk mens heeft behoefte om in een vertrouwelijke sfeer te delen wat hem overkwam. Om die reden is pastoraat echt van betekenis. Ook in de kerk is er grote behoefte aan mensen die luisteren willen.

Littekens vanwege het leven – er is niemand die hieraan ontkomen kan. Gepest zijn in je jeugd, het is een ervaring die altijd meegaat. Een moeilijk contact met je ouder geworden kinderen, je kunt er nooit aan wennen. Je afgewezen voelen door je vader, als oudere man ben je het nog niet kwijt. Discriminatie omdat je anders bent dan de meerderheid, het doet veel meer dan je kunt laten merken. Seksueel misbruik of emotionele verwaarlozing, heel je leven moet je je ertoe verhouden.

Angst bestrijden
Zouden die Californische kinderen overleefd hebben omdat ze samen waren, terwijl ze minder zorg kregen dan een huisdier verdient? Dat lijkt aannemelijk. De ervaringen van mensen in concentratiekampen leren ons dat ook in onmenselijke omstandigheden gevoelens van onmacht en angst bestreden kunnen worden. Veel Joden – hoewel duizenden anderen wel stierven – weigerden hun geest door de nazi’s te laten breken, klampten zich vast aan hun ethische leefregels of aan medemensen. Omgekeerd probeerden de nazi’s hechte vriendschappen te breken door mensen te scheiden en zo te zorgen dat gevangenen hun leed alleen moesten dragen.

Anderen overleefden tijden van pijn door niet zichzelf als slachtoffer te beschouwen, maar te zien dat degenen die hen vernederden de kern van hun eigen mens-zijn vernietigden. Hier raken we aan het appèl uit Romeinen 14: ‘Zegen wie u vervolgen. Zegen hen en vervloek hen niet,’ een les die de vervolgde kerk ons voortdurend leert.

Krassen op je ziel
Bij blijvende pijn in je leven, bij het moeten omgaan met verlieservaringen uit je jeugd, ook bij krassen op je ziel die je in de kerk oplopen kunt, wat heb je dan aan de Bijbel, aan je christen-zijn? Als de Californische kinderen, ondanks het verschrikkelijke gedrag van hun ouders, iets van de betekenis van het christelijk geloof geleerd hebben, biedt het Woord van God ook hen houvast.

De Bijbel leert mij dat de Heere verdriet en leed gebruiken wil om ons meer aan Hem te verbinden. Romeinen 8, een hoofdstuk over de Heilige Geest, zegt dat God voor degenen die Hem liefhebben, alle dingen laat meewerken ten goede. Juist door ervaringen van lijden maakt Hij bij de Zijnen dat ze meer het beeld van Zijn Zoon vertonen gaan. In allerlei vormen van verdrukking wil de Heere leren dat niets scheiding maakt tussen Zijn kinderen en Zijn liefde.

Horen en zien
Dan heeft lijden betekenis, dan leidt verdrukking tot volharding in het zien op de Heere Jezus. Enerzijds worden de psalmen getekend door aanvechting vanwege het leven, anderzijds zijn de psalmen vol van de trouwe zorg van God over de Zijnen, zoals Psalm 12: ‘Om de verwoesting van de ellendigen en het gekerm van de armen zal Ik nu opstaan, zegt de Heere; Ik zal in veiligheid brengen wie hij weg wil blazen.’ Altijd weer schreeuwt onrecht op de aarde tot God in de hemel. Hierin ligt een diepe troost: de Heere hoort, en ziet.

Nadenken over Gods aanwezigheid in mijn verdriet en lijden, dat kan nooit zonder te spreken over Jezus Christus. De Zuid-Afrikaanse schrijver Alan Paton schreef in 1948 in Cry, the beloved country, een sociaal protest tegen de rassendiscriminatie, deze woorden: ‘Ik ben gaan inzien dat onze Heer niet heeft geleden om ons leed te besparen, maar om ons te leren hoe wij leed moeten dragen. Immers, Hij wist dat er geen leven is zonder lijden.’"

Lees hier het volledige artikel van Piet Vergunst en klik hier om De Waarheidsvriend te ontvangen.