John woonde in een plantenkas; maar nu in een Thuishaven
Tussen de grote Hofpleinrotonde en het spoor naar Dordrecht ligt Park Trompenburg. Jarenlang de verblijfplaats van John (55). Sinds een paar maanden heeft hij een woning in een Thuishaven van Ontmoeting in Delfshaven. "Ik ben rustiger geworden, want ik voel me nu veilig".
"Hier stond de kas waar ik een poos in woonde", wijst John. We staan bij een openbare groentetuin in Park Trompenburg. Omwonenden gebruiken de tuin om groenten te verbouwen. De kas is verdwenen. "In brand gestoken," zegt John. "Daarna ben ik in een keet gaan wonen". De keet staat een meter of dertig naar rechts, iets verder bij het spoor vandaan. Regelmatig dendert er een trein langs, van Rotterdam-Centraal op weg naar Dordrecht.
Overleven
Zonder uitkering weet John, die in 1997 na een faillissement aan lager wal raakt, zijn kostje bij elkaar te scharrelen. "Ik werkte elke dag. Terrassen opruimen, kleine klusjes doen voor cafébazen. Autovelgen poetsen. Zo verdiende ik wat geld, want je moet toch eten. En ik wilde mijn overlevingsproces non-crimineel houden," zegt John plechtig. Met trots: "Dat heb ik twintig jaar lang volgehouden. Ik heb geen strafblad, niks".
Zomers en winters gaan voorbij. Een stoel en een matras vindt John bij het grofvuil, net als pannen en bestek. Warm eten maakt hij op een vuurtje voor zijn keet. Water haalt hij bij een tankstation of een naburig café, douchen kan bij een hulpinstantie in de stad. "Bij mooi weer gebruikte ik ook wel een gieter. Die hing ik dan op, ik trok aan een touw en ik kon douchen, haha."
Urine
Het stinkt naar urine bij de keet. Nu John vertrokken is, heeft een andere dakloze er zijn intrek genomen. Die heeft merkbaar geen zin om ver te lopen voor hij zijn behoefte kan doen.
"Ze zullen me nog missen hier", zegt John. Hij doelt op de gebruikers van de groentetuin. Ze gedogen jarenlang zijn verblijf in de plantenkas omdat hij ongenode gasten op afstand houdt. Als dank mag hij mee-eten uit de tuin. "Ik at regelmatig een ontbijtje met aardbeien of gebakken courgette. Daarna sprong ik op de fiets om te gaan werken", vertelt John. "Als ik klaar was ging ik hier chillen. In de winter maakte ik buiten een vuurtje in een oude kachel. Als het regende, zat ik erbij onder een paraplu. Niet fijn natuurlijk, maar ik had het niet voor het kiezen. Bij de hulpverlening slapen, dat wilde ik niet".
Hij heeft geen zin in de drugshandel van andere gasten en de kans op diefstal van zijn eigendommen. Niet dat het in de keet veilig is. "Ik sliep vaak slecht omdat er in het weekend vechtpartijen waren, of luidruchtig uitgaanspubliek," zegt John. Hij is niet bang, jaagt ongewenste bezoekers altijd weg. Maar op een dag is zijn plantenkas uitgebrand, en in zijn keet maakt hij twee keer een inbraak mee.
Bijzondere ontmoeting
Het leven als dakloze valt John steeds moeilijker. Hoe moet het verder, vraagt hij zich steeds vaker af. Hij is nu 55, houdt hij dit vol?
Twaalf jaar geleden ontmoette hij Evert Vos, veldwerker bij Ontmoeting, al eens. John voelt zich sterk en heeft geen behoefte aan meer contact. Maar in 2017 belandt hij een paar keer in het ziekenhuis vanwege verkeersongelukken. In combinatie met zijn leeftijd en een paar andere gebeurtenissen verandert John van gedachten.
Het levert een bijzondere situatie op. John: "Ik zei tegen mezelf: ik ga naar Ontmoeting toe. En juist toen ik er heen wilde gaan, kwam Evert aanlopen. 'Ik ben op weg naar Ontmoeting, wat kom jij hier doen?', zei ik tegen hem. Kijken of je hulp nodig hebt, zei hij."
Evert heeft aan een paar woorden van John genoeg. Hij legt contact met begeleider Joëlle Verboom. Die regelt een zelfstandig appartement voor John in de Thuishaven van Delfshaven, een postadres, een ID-kaart en een uitkering.
En nu is John de koning te rijk, met zijn eigen appartementje. Het is een studio met een bed, een zithoek en een keukenblok. "De cv zet ik nooit lang aan, want ik heb het snel warm," zegt John. Een overblijfsel uit de lange jaren waarin hij zonder verwarming leefde. Zelfs een lichtknopje maakt hem blij. "Ik hoef niet meer met een aansteker op zoek naar een zaklantaarn om licht aan te doen. Maar het belangrijkste is: ik ben nu rustiger, want ik heb een veilige plek."
Een paar wijsheden van John voor mensen die alles hebben
- "Ik ben optimistisch, want het leven is te kort voor een dip."
- "Ik heb medelijden met mensen die op mij neerkijken. Die hebben zelf een kronkel in hun hoofd. Ze weten niet wat het betekent om je naaste lief te hebben."
- "Ik heb niet veel nodig om blij te zijn. Toen het een keer met Kerst regende was ik blij met mijn vuurtje. Ik kan van zulke dingen heel erg genieten."
Praatmee