Christelijke docenten bijeen om te praten over nieuw onderwijsmodel
Op woensdag 29 november 2017 vindt een symposium plaats voor zes basisscholen van de Hervormde Schoolvereniging Nijkerk (HSN) in Nijkerk. In totaal volgen 140 leerkrachten deze conferentie met als thema ‘Begrijpen we elkaar goed?’. De HSN-academy, die zorg draagt voor vakmanschap en deskundigheidsbevordering van leerkrachten, en de CHE organiseren samen het symposium. Die dag staat het Proces Communicatiemodel (PCM) centraal voor de scholing. Het is een nieuw geïntroduceerd model om kinderen intensiever te bereiken en om als schoolteam elkaar beter te begrijpen in de samenwerking.
De key note lezing wordt verzorgd door dr. Hans Bakker, onderwijspedagoog en lector aan de opleiding Leraar Basisonderwijs van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), tevens trainer van PCM. Als co-referent op deze lezing treedt op de in onderwijsland bekende orthopedagoog en emeritus hoogleraar prof. dr. Luc Stevens van de Universiteit Utrecht. Daarnaast zijn er workshops rondom het thema die leerkrachten toerusten om met het model in de praktijk te kunnen werken. De HSN-scholen zijn stagescholen van de CHE en op één school is al langer onderzoek gedaan naar PCM. De eerste goede resultaten zijn zichtbaar en merkbaar voor kinderen en leerkrachten. De CHE-opleiding is de eerste in het land die PCM in het onderwijsprogramma heeft opgenomen om studenten pedagogisch-didactisch toe te rusten.
Pedagogisch tact
Ieder mens bestaat uit een combinatie van zes persoonlijkheidstypen en heeft van elk type in meer of mindere mate wel iets. De opbouw in de gelaagdheid wordt voorgesteld als een persoonlijkheidshuis met verdiepingen waarvan het basistype het fundament vormt. Directeur Ineke Boonstra van één van de HSN-scholen geeft aan: “Elk van ons heeft het vermogen om logisch te redeneren als een gestructureerde denker; heeft behoefte om waarden en normen te waarderen, zoals de doorzetter; heeft de warmte en zachtmoedigheid van een harmoniser; heeft iets van kalmte en verbeeldingskracht van de dromer; heeft iets van de spontaniteit van een rebel en kan genieten van het nemen van risico’s als een promotor. De vraag is, kunnen we deze types ook herkennen in onze leerlingen en hoe helpt het ons om ze beter te begrijpen?” Elk type heeft zo zijn primaire psychologische behoefte. Bij de rebel is dat bijvoorbeeld ‘speels contact’ met een knipoog of een high five. Een HSN-leerkracht merkt op: “Als ik een ander communicatiekanaal gebruik, bereik ik mijn leerling ineens wél!” Het doel van PCM is daarom ook gericht op versterking van pedagogisch tact van de leerkracht in de relatie met leerlingen.
Relatie voor prestatie
Het CHE-lectoraat ‘Talenten en Opbrengsten’ doet onderzoek met dit model in de verdere wetenschappelijke doordenking ervan en de praktische vertaling naar het onderwijs. Het wordt verder doorontwikkeld van de pedagogiek naar de didactiek in de vraag hoe je kunt differentiëren in je onderwijsaanbod, zodat elk kind vanuit zijn persoonlijkheid en talenten kan worden gemotiveerd voor de taak. Pedagogisch tact is een thema waar Luc Stevens zich mee bezighoudt als directeur van het NIVOZ in Driebergen, een instituut voor onderwijs- en opvoedingszaken. Als je als leerkracht weet hoe je een leerling vanuit zijn basistype kunt bereiken door aan te sluiten bij de psychologische behoeften, zal de relatie leerkracht-leerling verbeteren en daardoor de prestaties van kinderen toenemen.
Praatmee