Waarom gaan we eigenlijk naar de kerk?

God23 november 2017 Gabrielle Drost-Stolk
Gabrielle Drost

“De kerk is aan het veranderen…”, tenminste dat is wat ik vaak hoor. Maar wat is de kerk nou eigenlijk? Een vraag waar al heel veel mensen met mij het hoofd over gebogen hebben. In mijn beleving is de stellingname dat de kerk aan het veranderen is, vaak vanuit een onvrede. Een onvrede die mensen ervaren bij de vorm van kerk-zijn die zij zelf gewend zijn. Mensen lijken onrustig, verlangend naar meer. Zijn we dan met z’n allen een stel verwende kinderen? Gaan we naar de kerk om te consumeren? Wat hebben we nodig om vrede te vinden in de kerk, niet alleen vrede onderling, maar ook zelf vrede met het format?

Er zijn tal van verschillende vormen kerk. We kennen extreem grote kerken, we kennen huiskerken. We kennen kerken met orgelmuziek in oude statige gebouwen, we kennen kerken die de buurt rondom een middelbare school op zondagmorgen wakker rocken. Al deze kerken lijken een eigen identiteit te hebben, iets waar bij hen de aandacht op ligt: de Heilige Geest, volwassen doop, evangelisatie, kringen, worship, genade, liturgie, Gods rechtvaardigheid, de terugkomst van Jezus, profetie, avondmaal, intercultureel, Israël, gedegenheid, blijmoedigheid en nog zoveel meer. Is dit fout? Nee, ik denk het niet. Het is niet fout die verscheidenheid. Integendeel, het is geweldig! Het geeft vooral aan dat onze God te groot is om tussen vier kerkmuren te passen of in een beleidsplan beschreven te worden. Dit doet een tekst in de Bijbel oplichten: Dan zult u met alle heiligen de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte kunnen begrijpen, ja de liefde van Christus kennen die alle kennis te boven gaat, opdat u zult volstromen met Gods volkomenheid (Ef. 3:18-19).

Als die verscheidenheid niet fout is, wat maakt dan nog de kerk? Wat betekent dan nog het verlangen van Jezus voor de kerk in Johannes 17:21? “Opdat zij één zijn, zoals Wij één zijn”. Geïnspireerd raakte ik door de versimpeling van de kerk zoals David E. Fitch het beschrijft in zijn boek ‘Faithful Presence’ (2016). Als je al de verschillende vormen kerk afstroopt tot de kern kom je uit bij Degene waar we het allemaal voor doen, ons Doel, de Voleinder van de wereld (Hebr. 12:2).

Het gevaar is groot in onze individualistische samenleving dat we de connectie zoeken met God in onze stille tijd.

We gaan simpelweg niet in eerste instantie naar de kerk om daar liederen te zingen. We gaan niet naar de kerk om daar broers en zussen te ontmoeten. Ons doel is niet om te leren, of om iets in het kinderwerk te mogen doen, of de muziek, of… We gaan niet naar de kerk voor een religieus verenigingsleven. We gaan naar de kerk omdat we hongeren en dorsten naar iets dat ons kan vervullen. En deze Levensbron staat met armen wijdt open klaar om ons te ontvangen aan Zijn tafel. Want aan Zijn tafel ís Hij aanwezig. Het avondmaal is méér dan een symbolische herdenking van het offer. God startte 2000 jaar geleden een nieuwe gemeenschap met twaalf imperfecte jonge mensen. 'Een plek waar Hij aanwezig kon zijn en waarin Zijn aanwezigheid zichtbaar zou worden aan de wereld,' luidt een citaat uit Faithul Presence.

Zijn voorbeeld mogen wij volgen, ook thuis, ook op kringen. Wij mogen gastheren worden in navolging van onze Gastheer. We mogen mensen dienen en we mogen voedsel uitdelen. We mogen de aanwezigheid van Jezus, Hij die met ons meegaat, zichtbaar maken in onze huwelijken en families. We mogen Hem zichtbaar maken op de kringen en in onze zorg voor onze broers en zussen (Joh. 17; 1 Joh. 4:12). Deze tafel is minder intiem, meer open voor niet-gelovigen. Dat is vanzelfsprekend en natuurlijk. In deze setting kunnen we mensen leren wat het betekent om Jezus te kennen. Hier kunnen we een open brief van Christus zijn voor de mensen, die misschien geen Bijbel, maar wel christenen lezen. Waar Fitch mij vooral in inspireerde was het feit dat hij hier niet stopt. De aanwezigheid van Jezus in ons leven stopt hier namelijk ook niet. We mogen ook aanschuiven bij andere tafels, bij gastheren die anders denken dan wij. Wij mogen putten uit het moment dat we aanschuiven bij Jezus en dit meebrengen aan de tafel van een ander. Niet heersend en bepalend, niet betweterig. Maar zoals Jezus aanzat bij Zacheüs (Luk. 19). Bewust van wie Hij is, gevend en liefhebbend degene die Hem gastvrij ontvangt. Zo mogen wij bewust van Zijn aanwezigheid aanschuiven aan tafels van andere gastheren en gastvrouwen. We doen de schoenen uit in dat huis, als dat de gewoonte is, we passen ons aan.

Warren, voorganger en gemeentestichter, schrijft in zijn boek: “De snelste manier om een brug te slaan naar de ‘niet-kerkelijken’, is om belangstelling voor hen te tonen en te laten zien dat we de problemen begrijpen waarmee ze te maken hebben” (2003, pp. 37). Hij zegt dat mensen pas kunnen luisteren als er naar hen wordt geluisterd. Fitch (2016) gaat hierin naar mijn beleving verder. Het gevaar bij de luisterhouding die Warren beschrijft, is dat we ‘luisteren’ interpreteren als: Wachten tot de ander klaar is met spreken, zodat we ons verhaal kunnen doen. Bij Fitch lees ik tussen de regels door dat hij met een zodanige interesse luistert naar het verhaal van de ander dat het hem niet alleen raakt, maar dat hij zichzelf wil verbinden met de ander. Aan deze tafel zijn we te gast bij de ander, maar we mogen wel onszelf zijn. Als ons op de man af wordt gevraagd wie we dienen, wat ons drijft en waarom we soms wereldvreemd lijken, zullen we daar ook vrij over spreken. En dat brengt ons weer bij de tafel waar Jezus de Gastheer is. Dé plek bij uitstek waar we ons kunnen richten op Zijn Aanwezigheid.

besef dat het avondmaal niet stopt bij dat kwartier op zondagmorgen. Daar begint het.

Het gevaar is groot in onze individualistische samenleving dat we de connectie zoeken met God in onze stille tijd. En dat is goed, begrijp me niet verkeerd. Hoe vaak lezen we wel niet in de evangeliën dat Jezus de berg op ging om daar te bidden? Houdt u stille tijd? Stop daar niet mee! Maar laten we met z’n allen niet vergeten dat er meer is, een groter doel. We dienen een God van relaties. Hij zelf is de perfecte relatie in Zichzelf (Grenz, 1998) en Zijn gebed is het dat wij ook zo een eenheid zullen vormen. Jezus leerde zijn discipelen niet bidden: “Mijn Vader die in de hemel is”, maar: “Onze Vader die in de hemel is”. Laten we niet alleen één op één gesprekken hebben met de Vader, maar laten we Zijn aanwezigheid zoeken met elkaar. Belangrijk hierin is de tafel waar Hij ons uitnodigt. Dat is de Avondmaalstafel waar Hij aan Zijn leerlingen liet zien hoe Hij de weg vrij zou maken naar de Vader.

De discipelen waren getuigen van zo’n fenomenaal punt in geschiedenis. Fascinerend is het om slechts een paar verzen verder te lezen dat deze twaalf een discussie kregen over wie van hen de belangrijkste is in het Koninkrijk van God. Is dit niet een beschamende spiegel voor onszelf? In het klein doen we dat, we maken ons bijvoorbeeld zorgen over onze eigen positie. Maar ook groter doen we dat, we kijken neer op hele denominaties. En zelfs kunnen we ons oordeel klaar hebben over andere culturen, de Amerikanen met hun megakerken bijvoorbeeld?
Ik wil terug naar de kern, ik wil terug naar de overweldigende liefde van Jezus die geen slechte mensen goed maakt, maar dode mensen leven geeft. We zijn bedoeld voor liefde. Aan de tafel van de Heer kunnen we elkaar aankijken, kunnen we leren beseffen dat het niet gaat om de vorm of muziek. Zelfs niet om zaken als leiderschap, format, vrouwen in het ambt of hoe we het jeugdwerk aankleden. Het gaat erom dat God daar aanwezig is en wij mogen genieten en ontvangen. Mogen zíjn, met elkaar, voor Hem. Gewoon zoals we zijn, de rest verbleekt. Daar is een plek waar Hij ons kan vullen. En als Hij ons vult vloeien daar stromen van levend water uit voort. Deze plek hebben we nodig voor de keren in de week dat we zelf gastheren zijn of mogen aanzitten aan de tafels van anderen.

Ik en de meeste mensen met mij hebben behoefte aan concrete zaken. Iets kan heel mooi klinken, maar als er geen ‘hoe dan’ volgt is het lastig. Concreet adviseer ik als eerste om weer avondmaal te gaan vieren zoals het is bedoeld. Daarmee niet ‘bedoeld’ in de zin van aan tafel, in rijtjes, in een kring, matses, brood, druivensap of wijn. Laten we onze energie steken in ons gebed en vragen om een dieper besef van Zijn aanwezigheid tijdens het Avondmaal. Want Hij heeft ons beloofd aanwezig te zijn in ons midden (Mat. 18:20), maar maken wij nog plaats voor Hem? Verder is het van belang om niet aan het Avondmaal te gaan, als je niet bereidt bent de mindere te zijn in een dispuut met een broer of zus. Laten we onszelf blijven toetsen zoals Paulus ons aanbeveelt in 1 Korinthe 11:31. En zoals Jezus jou heeft verzoent met God de Vader, zo wil Hij ook verzoening onderling. Ten derde, besef dat het avondmaal niet stopt bij dat kwartier op zondagmorgen. Daar begint het. Jezus heeft gezegd dat Hij bij ons zal Zijn tot aan de voleinding van de wereld. We kunnen de grote opdracht, de wereld ingaan en discipelen maken, niet uitvoeren zonder een beginpunt (Mat. 28: 18-20; Warren, 2003). Een beginpunt waar we Jezus mogen ontmoeten en kwetsbaar mogen leren Zijn naar elkaar. Ondanks elkaars verschillen, of sterker nog, dankzij onze verschillen. Ik kan het niet vaak genoeg benadrukken: Met alle heiligen samen kunnen we pas de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte van de liefde van Christus leren kennen (Ef. 3:18-19). Kortom we hebben elkaar nodig. Wat je smaak, kleur of denominatie ook is.

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho