Waarom is de toerustingsavond nodig?
“Misbruik gaat niet voorbij aan het jeugdwerk en de kerk. Ook daar zijn kinderen en jongeren die dit meemaken. Maar dus ook daders. De toerustingsavond organiseren we om mensen daarvan bewust te maken. We willen deelnemers wijzen op de verantwoordelijkheid die zij hebben en geven handreikingen mee. Ook kunnen we er zijn voor kerken als een onafhankelijke partij. Als betrokken buitenstaanders kunnen we gesprekken begeleiden of advies geven.”

Binnen kerken vindt men het vaak lastig om hier op een juiste manier mee om te gaan. Waarom?
“Schaamte en schuldgevoel spelen een belangrijke rol. Vrijwilligers voeren namens Chris chatgesprekken met slachtoffers. Als een jongere besluit om anoniem erover te praten heeft hij of zij al een enorme stap gezet. Vaak zijn dat heftige gesprekken omdat iemand dat voor het eerst met een ander hierover doorpraat.”

Hoe verklaar je die schaamte en het schuldgevoel?
“Een dader geef het slachtoffer vaak een angst- en schuldgevoel, ‘Als je dit doorvertelt, knalt je familie uit elkaar.’ In sommige situaties zegt de dader zelfs dat God het niet goedkeurt als het in de openbaarheid komt. Schaamtegevoelens zijn onder andere te verklaren door het feit dat tieners seksueel ontwikkelen. In die fase doet het lichaam vaak dingen die ze met hun hoofd misschien niet willen. In combinatie met de dreiging van de dader kan een slachtoffer denken ‘Misschien heb ik het uitgelokt, misschien ligt het aan mij’. Daarnaast is de kerk vaak ook een plek waar een moraal gepreekt wordt, waarbij het ervaren kan worden dat je maar beter niet teveel kunt afwijken van die moraal, omdat je dan uit de toon valt.”

Als het gaat om hoe mensen in de kerk zouden moeten reageren, wat is een veelvoorkomende valkuil?
“Vergeven en doorgaan,” antwoordt Suzanna. “Er is vergeving door Christus. Dat staat als een huis. Maar ’het proces van elkaar vergevenis zo complex dat mensen vaak geneigd zijn om belangrijke stappen over te slaan. Het proces van het slachtoffer zou centraal moeten staan en niet de overtuiging dat vergeving nodig is. Als Chris vinden we het belangrijk om altijd op te lopen in het tempo van het slachtoffer.”

Wat willen jullie als Chris met de chatgesprekken bereiken?
“We willen jongeren het gevoel geven dat zij hun verhaal kunnen vertellen. Het allerbelangrijkste is dat jongeren zich gehoord voelen. De Chris Chat is een eenmalig contact. In principe is er geen vervolgcontact tussen de chatter en de coach. Als iemand het fijn vindt om met één persoon op lange termijn hierover contact te houden, koppelen we een jongere aan één van de coaches van Chris Connect. Dan ontstaat een traject van online coaching."

Welke handreiking kun je meegeven aan mensen die niet weten hoe ze in hun kerk hiermee aan de slag moeten?
“Investeer in relaties met jongeren, zodat je ze echt kent. Slachtoffers brengen hun verhaal niet zomaar naar buiten. Daarom vinden wij relationeel jeugdwerk zo belangrijk. Dan merk je gedragsverandering op. Dat kan alleen als je jongeren goed kent. Als je signalen opvangt kunnen er stappen worden genomen. Daarom zijn gedragscodes en een meldpunt of vertrouwenspersoon zo belangrijk. Je hebt dan een manier om om te gaan met signalen of onderbuikgevoelens. Als jeugdwerker zou je het bijvoorbeeld kunnen delen met een vertrouwenspersoon in de kerk of de pastoraal werker. Met z’n tweeën sta je altijd sterker en kun je bedenken welke vervolgstappen nodig zijn.”

Klik hier voor meer informatie over de toerustingsavond ‘Misbruikt’.