De Correspondent: 'Kerk House Of Heroes dekte jarenlang misbruik toe'

Nieuws25 oktober 2017
Misbruik

De Correspondent heeft vandaag een uitgebreide reconstructie gepubliceerd waarin een misbruikaffaire in House of Heroes te Harderwijk uit de doeken wordt gedaan. Binnen de charismatische kerk van voorganger Mattheus van der Steen zou Lisa (nu 23 jaar) in haar jeugd zijn opgevangen door een echtpaar, van wie de man en pleegvader een 'profeet' zou zijn. Die zou haar destijds hebben misbruikt, vanaf haar 15de. Lisa zou zich daar niet tegen verzet hebben omdat ze niet anders kon en bang was om uit het pleeggezin te worden gezet. Toen het misbruik binnen de kerk bekend werd, jaren later, zou voorganger Mattheus van der Steen de hele zaak in de doofpot hebben willen stoppen.

Lees het stuk op De Correspondent hier.

De hele zaak werd binnen de kerk behandeld als een buitenechtelijke affaire van Michael, in plaats van een ongepaste relatie tussen een pleegvader die zijn aangenomen dochter misbruikt, aldus journalist Karel Smouter op De Correspondent.

Deze week werd de zaak behandeld in de rechtbank. Door de officier van justitie was veertien maanden onvoorwaardelijke celstraf en een boete van 27.000 euro geëist. De rechtbank vond dat het nog onvoldoende was geïnformeerd om tot een oordeel te komen, meldt de website. De verdachte moet verder nog psychologisch en psychiatrisch worden onderzocht.

Lisa vertelt in de slachtofferverklaring over de verdachte: "Ik heb altijd al zijn opdrachten opgevolgd omdat ik dacht dat hij handelde vanuit God en ik bang was dat als ik niet luisterde naar de opdrachten van God, dat ik dan Gods zegen zou mislopen en dat er weer nieuwe demonen in mijn leven zouden komen. Dat is wat Michael altijd zei."

Hoewel Michael ontkende strafbare feiten te hebben gepleegd, wees een eerdere bekentenis op het tegendeel. Er waren namelijk opnamen gemaakt van gesprekken tussen voorganger Mattheus van der Steen van House of Heroes, verdachte Michael en slachtoffer Lisa. In deze Nijkerkse pinksterkerk waren zowel Lisa als Michael op dat moment werkzaam binnen het kinderwerk. 

Journalist Karel Smouter schrijft over de opnames met daarop de bekentenis, die waren verwijderd door Mattheus: 'In eerste instantie was de kerkleiding niet van plan de opname van de ‘biecht’ te overhandigen aan de politie. Volgens voorganger Mattheus van der Steen was deze verwijderd (omwille van de goede vrede, red.) en niet meer terug te vinden.' Pas nadat de politie er bij Mattheus van der Steen op aandrong strafbaar te zijn wanneer hij niet zou meewerken aan het onderzoek beloofde hij 'een technisch iemand te vragen hiernaar te kijken.' 

Tegenover CIP.nl verduidelijkt Karel Smouter: "Ik heb niet willen suggereren dat Van der Steen het politieonderzoek heeft tegengewerkt, alleen wat er in mijn artikel staat: dat het even duurde voordat de opname boven water kwam en dat deze aanvankelijk 'in het belang van iedereen' was verwijderd." 

De verwijderde opname met daarop de vermeende bekentenis van de verdachte werden uiteindelijk door de politie gevorderd via Erica Duenk, een pastoraal werker die Lisa begeleidde, aan wie Van der Steen de tape had toegestuurd.

Op Lisa werd in de weken na de ‘biecht’ grote druk uitgeoefend om haar verhaal niet met de politie te delen, schrijft journalist Karel Smouter. Zij zou volgens de kerkleiding evengoed schuldig zijn aan de affaire. 

‘We zijn een internationaal en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet! Wij hebben het heel klein proberen te houden, want wij hebben niet bepaalde zaken gedaan, dat ligt tussen jou en die andere persoon. […] Ik vond het ook heel rot om dit hele proces toch wel een jaar lang samen in te gaan, en dan ineens, bats, boem, pats, politie erbij, justitie erbij, ja, dan houdt het voor ons op dat moment ook echt op.’

In een eveneens opgenomen gesprek zegt Mattheus van der Steen onder meer tegen Lisa dat hij zich zorgen maakt over het gezin van Michael. "We gaan geen keuze maken tussen jou en Michael, tussen slachtoffer en dader. […] We zijn een internationale en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet!"

Terwijl Michael D. en zijn gezin de kerk blijven bezoeken, zou Lisa verder onder druk zijn gezet. In een opname is te horen hoe Mattheus van der Steen tegen haar zegt: "Ik dacht: als zij deze route gaat kiezen [naar de politie stappen, red.], dan haalt ze letterlijk een pot wormen open. [...] Ik had het ook verschrikkelijk hebben gevonden, zeg maar, als hij zou worden opgepakt, wat natuurlijk uiteindelijk ook gebeurd is."

Nadat Lisa een lange lijst voorvallen had opgenoemd, gaf Michael in de ‘biecht’ aan dat ‘het meeste’ hiervan op waarheid berustte. In de rechtszaal nam D. echter afstand van zijn eerder afgelegde biecht. 

In reactie op de publicatie laat Mattheus van der Steen tegenover CIP.nl weten dat het volgens hem niet zo is dat hij opnames niet heeft willen overhandigen aan politie en justitie. Hij zou de opnames pas hebben verwijderd nadat hij deze had overgedragen aan de zedenpolitie, ook al blijkt uit Whatsapp berichten die CIP.nl heeft ingezien iets anders. Lisa vroeg op 10 en 13 oktober naar de gemaakte opnames. Op 13 oktober liet Mattheus van der Steen vervolgens weten dat hij deze opnames met de bekentenis had verwijderd. Op 16 oktober appte hij Lisa dat de politie om de opnames had gevraagd en een 'technisch iemand' er naar zou laten kijken om deze te kunnen sturen.

Op 11 november geeft de politie per mail aan nog steeds niet over de opnamen te beschikken. 

De bewering dat Mattheus van der Steen het biechtgesprek met bekentenis pas heeft verwijderd nadat hij het had overgedragen aan de politie lijkt dus aannemlijkerwijs niet te kloppen. 

Er is vanaf het begin volgens Mattheus volledige samenwerking geweest tussen de kerk en de gemeente. Ook zijn de betrokken personen direct ontheven uit hun functies binnen de kerk. Verder heeft de kerk altijd aangemoedigd bij alle partijen om professionele hulp te zoeken. De quotes uit het artikel van De Correspondent die suggeren dat er sprake zou zijn van een doofpot zijn volgens hem uit de context gehaald. "We hebben dit op geen enkele manier in de doofpot willen stoppen. Op geen enkele manier." 

Volgens Mattheus is het wel zo dat niet direct de hele gemeente is ingelicht over de situatie omdat er niet alleen sprake was van een lopend onderzoek, maar men ook de families en betrokkenen, waaronder kinderen van families, in bescherming wilde nemen door het niet aan de grote klok te hangen dat hun gemeentelid verdacht werd van ernstig misbruik.

House of Heroes heeft bij monde van voorganger Daniël Renger laten weten niet in te willen gaan op de vragen van journalist Karel Smouter omdat ze hem zien als een journalist die onethisch handelt - verwijzend naar zijn eerdere artikelen over Mattheus van der Steen. Daarom mailde hij naar Smouter: ‘Zolang jij niet van plan bent te rectificeren of openlijk excuses te maken voor jouw gebrek aan journalistieke ethiek zien wij geen enkele reden om jou nu wel vertrouwen te geven door te reageren op jouw vragen.' 

Lees het hele stuk op De Correspondent hier.

Praatmee

Beluister onze podcast

#322 Patrick & Jeffrey over David de Vos, de Trump-bijbel en een opvallende arrestatie
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

ds. W. F. 't Hart
Video

Terugkijken: ds. W. F. 't Hart beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. W. F. 't Hart te gast om te spreken over het thema 'Word hervormd'. De predikant van de Hersteld Hervormde Gemeente Zwartebroek-Tersch

Nigeriaanse vrouwen/Gerhard
Opinie

Ontvoeringsindustrie in Nigeria moet stoppen: tien jaar wegkijken is niet te verteren

Tien jaar geleden reageerde de wereld geschokt op de ontvoering van 276 meisjes van een school in Chibok, in het noorden van Nigeria. De geruchtmakende kinderroof werd de opmaat voor een bizar verdienmodel. Eerst even het geheugen opfrissen. Op 14 ap

nigeria
Nieuws

Tientallen christenen gedood bij driedaagse islamitische aanval in Nigeria

In het bisdom Pakshin in Nigeria hebben islamitische Fulani-herders drie dagen lang een bloedbad aangericht. Daarbij zijn minstens 29 christenen om het leven gekomen. Daarnaast raakten er twee christenen gewond en werden er kerken en huizen van chris

Engelse leerlingen
Nieuws

Rapport toont aan dat Engelse scholen hevig tekortschieten in godsdienstonderwijs

Op veel Engelse scholen ligt de kwaliteit van godsdienstonderwijs te laag. Dat is de conclusie uit een rapport dat deze week door onderzoeksbureau Ofsted gepubliceerd werd. In het rapport staat onder meer dat scholen hun godsdienstonderwijs veel meer

Myanmar
Nieuws

Predikant en christelijk leider in Myanmar kort na vrijlating opnieuw gearresteerd

De prominente christelijke leider en voorvechter van mensenrechten dominee Hkalam Samson is in Myanmar kort na zijn vrijlating opnieuw gearresteerd. Hij was nog maar enkele uren uit de gevangenis toen hij opnieuw werd opgepakt. Dat meldt een familiel

Miss Amie
Nieuws

Dragqueen cancelt voorleesbeurt in Amerikaanse kerk na aanhoudende kritiek en bedreigingen

Een Amerikaanse dragqueen ziet af van haar voorleesbeurt die ze volgende week zou verzorgen in een kerk in Pennsylvania. Dat meldt The Christian Post. Aanvankelijk zou de dragqueen haar voorleesbeurt houden in een bibliotheek maar na aanhoudende krit

Manchester
Nieuws

Politiebegeleiding voor pro-life spreker Manchester na scheldpartijen en bedreigingen

In het Engelse Manchester heeft de politie moeten ingrijpen om een jonge pro-life spreker te beschermen tegen een schreeuwende menigte pro-abortus demonstranten. De spreker, Madeline Page, CEO van de Alliance of Pro-life Students (APS), moest onder p

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant waarschuwt voor valse nederigheid: "Dat is een christen op zijn slechtst"

"Het leek zo nederig, alsof het haar om de eer van God te doen was en dat ze dat wilde beschermen. Maar in feite zette ze zichzelf in de laagte neer om er de hoogte voor terug te krijgen. Dat is een christen op zijn slechtst", aldus ds G. van Zanden.

Meerartikelen

Anja Haga
Nieuws

ChristenUnie: BBB verkoopt Europese luchtkastelen

Europarlementariër Anja Haga (ChristenUnie) is verbijsterd na uitspraken van BBB over de inzet van Nederland in Europa wat betreft de mestderogatie: ‘Als je weet hoe het werkt in Brussel weet je ook dat duurzame afspraken voor boeren en natuur baat h

opperrabbijn
Column

Een moment verdwaald in Friesland

In zijn nieuwe dagboek vertelt opperrabbijn Jacobs hoe hij moest spreken in Friesland en plotseling alleen in de regen stond. Verder deelt hij een verdrietig verhaal van een oud-leerling die op 52-jarige leeftijd overleed en vertelt Jacobs uit te kij

Nigeriaanse Bethany dankbaar voor hulp Open Doors
Video

Nigeriaanse christen werd ontvoerd nadat haar dochter overleed

De Nigeriaanse Bethany heeft veel meegemaakt. Nadat haar dochter ontvoerd werd en later overleed, viel zij zelf in handen van diezelfde ontvoerders. Open Doors hielp haar door middel van traumazorg en de bouw van een huis. Bethany’s dochter, Mary, we

Een sterke kerk op een kwetsbare plek
Video

Ontdek in deze video het bijzondere werk van christenen in Ghana

In Noord-Ghana wonen veel moslims en zijn christenen in de minderheid. Naast dominees zijn vrijwillige voorgangers van grote betekenis voor de kleine dorpskerken in dit extreem arme gebied. De Presbyteriaanse Kerk van Ghana traint catechisten. Een ca

evangelisten
Nieuws

Straatevangelisten organiseren tweedaags event in Amsterdam

Op donderdag 9 mei (Hemelvaart) en vrijdag 10 mei organiseert Evangelist.Network het tweedaagse event ‘Take The City Amsterdam’. Dit initiatief is eerder geboren uit een enthousiaste groep straatevangelisten, die het verlangen hebben om met vele gelo

Elbert Smet en Kinga Bán
Video

Nog steeds indrukwekkend: Kinga Bán en Elbert Smelt zingen 'Leef met volle teugen'

Het is bijna vijf jaar geleden dat de bekende en geliefde christelijke zangeres Kinga Bán op 37-jarige leeftijd overleed. Kinga, onder meer bekend van haar jarenlange deelname aan Sela, nam tijdens haar ziek-zijn de single 'Leef met volle teugen' op.

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe Jezus door te sterven de angel uit de dood heeft gehaald

“Paulus noemt de zonde ‘de angel van de dood’ die de hand van Jezus zou doorboren. Maar niemand wist dat daardoor de dood zijn macht over ons zou verliezen. Door Jezus met onze zonden tot zonden te maken, drong de angel van de dood Zijn ziel, geest e

Giovanca Ostiana
Video

Giovanca Ostiana is komende zondag te gast in Hour of Power

Komende zondag is zangeres en presentatrice Giovanca Ostiana te gast in Hour of Power. In een persoonlijk gesprek met Jan van den Bosch vertelt Giovanca welke impact het overlijden van haar tante op haar gelooft heeft.  Je zou Giovanca gerust een all

Arie-Jan Mulder
Column

Wat heeft het avondmaal te maken met de komst van Gods koninkrijk?

Als het koninkrijk komt, zal Jezus met ons de wijn nieuw drinken, zegt Hij bij de instelling van het avondmaal. Het koninkrijk van God heeft dus ook alles met het avondmaal te maken. Het Bijbelboek dat ons de meest indringende beelden geeft van de ko

Vluchtelingen in Soedan
Dagelijks leven

ZOA: vergeet miljoenen vluchtelingen in Soedan niet in gebed

Christenen moeten rampen als die in Soedan niet vergeten in hun gebed. Dat is de stelling van KlaasJan Baas, woordvoerder van ZOA. Daarom roept hij namens de noodhulporganisatie Nederlandse christenen ertoe op te bidden voor miljoenen mensen die op d

Dit is onze God
Video

Luister naar het nieuwe 'Dit is onze God' van Stichting Opwekking

'Dit is onze God. Dit is wie Hij is: Hij houdt van ons. Dit is onze God. Dit is wat Hij doet: Hij redt ons. Hij droeg het kruis, versloeg het graf. Laat de schepping vol ontzag zingen voor Hem, Koning Jezus.' Deze zijn woorden zijn afkomstig uit het

Bisschop
Nieuws

Neergestoken bisschop vergeeft dader: "Moge de Heer Jezus je zegenen en de weg wijzen"

Bisschop Mar Mari Emmanuel heeft gereageerd op de terroristische aanslag waar hij slachtoffer van werd. Tijdens zijn preek in de Christ The Good Shepherd Church in Sydney werd hij maandagavond neergestoken door een 16-jarige moslim. Dezelfde avond on