De situatie hierboven getuigt van een maatschappij die het voor mensen zo makkelijk mogelijk wil maken om uit het leven te stappen. Van een maatschappij die zelfbeschikking als uitgangspunt neemt en het doodnormaal vind als mensen hun leven voltooid vinden.

Hoe kan je spreken over een voltooid leven? Natuurlijk is het leven niet alleen leuk. Zo lijkt het soms wel in deze maatschappij, waarin iedereen alleen de mooie kant van het leven laat zien aan buitenstaanders. Een mooie carrière hebben en geluk zijn belangrijke doelen voor ons. Maar waarom mag de andere kant van het leven er niet zijn? Waarom is er geen ruimte om pijn en ellende te voelen? Juist van deze kant van het leven kunnen mensen veel leren, geeft verbinding en zorgt voor empathie.

Zelfbeschikking als leidend principe nemen is heel gevaarlijk. Een mens kan niet honderd procent autonoom handelen. Er is altijd sprake van een invloed van de omgeving of van druk van naaste familie en vrienden, zeker in het geval bij bejaarden.

Een voltooid leven gebaseerd op een autonoom besluit? Ik geloof er niet in. Ik geloof in de keerzijde van dit leven en zie daarvan ook de waarde in, hoe erg het ook is. Dat heb ik ook gezien bij mijn opa die langzaam en meer wegzakte in zijn eigen wereldje, waar ik een uur naast kon zitten zonder dat hij wat zei, maar die mij dankbaar aankeek als ik afscheid van hem nam.

(O)pa, wordt het niet tijd om dood te gaan? Dat zijn woorden die ik niet over mijn lippen zou kunnen krijgen.

Hermien Valkenburg is actief namens SGP-Jongeren Vallei & Rijn.