Hun reden is meestal de teleurstelling in de mensen, ze zijn soms gekwetst geraakt door geestelijke mishandeling, veroordelingen, maar ook door ernstige conflicten die kennelijk niet in de liefde op te lossen waren. Zo’n beslissing kan ook dramatische gevolgen hebben, soms voelt het als een ketting die verbroken wordt. Men raakt vaak vriendschappen kwijt van jaren en dit grijpt diep in en doordat de sociale omgeving zich ook lange tijd alleen in die gemeente bevond, is eenzaamheid soms het gevolg.

Onze persoonlijk ervaringen
In de loop van meer dan 40 jaar hebben mijn vrouw en ik heel wat ervaring opgedaan, heel veel mensen ontmoet, met ze samengewerkt in gezegende tijden en in moeilijke tijden en natuurlijk hebben we ook teleurstellingen meegemaakt. We hebben ook geleerd dat het vaak weinig zin heeft om de dingen die achter ons liggen weer terug te halen, omdat het gevaar bestaat dat we opnieuw verwond raken. Veel beter is het om zo snel mogelijk je om te draaien en God om kracht te bidden om vooruit te gaan (Filippenzen 3:14). Maar het geeft wel aan hoe diep het bij je kan zitten.

Maar dat neemt niet weg dat we de gemeenschap met andere gemeenteleden, broeders en zusters in Christus, niet graag zouden willen missen. En ondanks dat we soms teleurgesteld raakten in anderen, beseffen we toch dat we ook vaak met oprechte mensen te maken hadden.

Waarom ging het dan toch fout? Uiteindelijk moeten we het ook zo zien, dat God alles in ons leven gebruikt om aan ons karakter te werken. De pijnlijke ervaringen die we hebben meegemaakt, hebben ons geestelijk sterker gemaakt en zelfs dichter bij Jezus gebracht. Ook weten we dat er een strijd gaande is tussen licht en duisternis. Satan is een tegenstander die er alles aan doet om oprechte gelovigen geestelijk onderuit te halen en hij valt natuurlijk ook de gemeente aan. Wat we hebben meegemaakt is dus absoluut niet vreemd.

Teleurstellingen voorkomen?
Teleurstellingen kun je feitelijk niet voorkomen, vroeg of laat zal het weer gebeuren en natuurlijk, mensen zullen ook in ons teleurgesteld raken. Wel hebben we geleerd dat wij ook niet teveel moeten verwachten van de mensen om ons heen, omdat uiteindelijk niemand nog volmaakt is. Zelfs een dienaar van God die de boodschap van het evangelie door geeft aan de gemeente en dus een Goddelijk kanaal is voor de mensen, is niet volmaakter dan anderen (2 Korinthe 12:9). In het leven van iedere dag is hij een normaal persoon, met een persoonlijkheid en met sterke en zwakke punten. Helaas, zien mensen soms het beeld van een “super heilige” in een prediker en zijn ze er niet op voorbereid om ook zijn gebreken te zien. Daarom zijn ze soms geschokt als het een keer gebeurd.

Maar natuurlijk hebben we allemaal nog fouten, wij zelf ook. Dit is tevens de reden dat als we zien dat iemand zondigt, we altijd ons oog gericht moeten houden op Jezus (ons volmaakte voorbeeld) en niet op die fouten van anderen (Hebreeën 12:2). We moeten vooral niet de fout maken wanneer we teleurgesteld zijn, om dan te gaan denken dat er helemaal geen oprechte mensen meer bestaan in de gemeente waar we komen. Die oprechte christenen zijn er zeker wel. Laten we ons voortdurend realiseren dat God al het negatieve dat we meemaken toch kan gebruiken en het zelfs in iets goeds kan veranderen. En… met mensen samen leven geeft niet alleen heel veel vreugde, maar het doet soms ook pijn, maar ook daar leren we van, we zullen er tenminste geestelijk sterker door worden.

Het is juist Gods doel dat de gemeente waar we toe behoren, een instrument is in Gods hand om ons te corrigeren en te vermanen. Weg van zo’n gemeenschap leven, dus geen enkele kerk of gemeente meer bezoeken, maakt dat we ons zelf geestelijk te kort doen. Het is hetzelfde als het scheiden van een vis uit het water, het bloed uit het lichaam, de wolken uit de hemel of Christus van Zijn gemeente.

Maar, moet je dan voor altijd blijven in je eigen gemeente?
Deze vragen is ons heel veel gesteld en het antwoord is in alle eerlijkheid ‘nee’, dat vinden we nergens in de Bijbel. Sommige predikers onderwijzen de mensen wel dat je altijd zou moeten blijven in de kerk of gemeente waar je de Heer Jezus hebt leren kennen. Op zoek gaan naar een ander geestelijk thuis is in hun visie, altijd tegen de wil van God om welke reden dan ook. Als men nog verder wil gaan, wordt er soms door die zelfde mensen ook nog geleerd, dat jouw geestelijke bestemming gebonden is aan die ene specifieke gemeente en dat je dus onherroepelijk geplant bent in een bepaalde lokale gemeente.

Als je het zo wilt zien, dan is het dus heel ernstig, als je ervoor kiest ergens anders naartoe te gaan. Je zou dan immers Gods bestemming voor je leven opgeven. Het enige geldige argument is dan als je bijvoorbeeld noodgedwongen verhuist naar een andere stad en de afstand niet meer redelijker wijs te overbruggen valt.

Manipulatie
Maar feitelijk is dit niets anders dan een vorm van manipulatie, men wil mensen gewoon binden en gebruikt daarvoor soms oneigenlijke argumenten. De onderwijzing van: “blijf in de kerk waarin je bent gered” is volledig door de mens gemaakt en alleen ontworpen om mensen in de kerk of gemeente vast te houden. De waarheid is echter dat je vrij bent om te gaan, mits… God het duidelijk in je hart heeft gelegd. God heeft immers alleen het recht ons te leiden, waarheen en wanneer we moeten gaan, of wellicht als we op een plaats moeten blijven. Geen gemeenteleider mag zich dat recht zelf toe-eigenen.

Kun je dan maar gewoon weggaan?
De tijd verandert heel snel en de verwachtingen die mensen van een christelijke gemeente hebben veranderen ook. Mensen vragen zich bijvoorbeeld in toenemende mate af: wat kan een gemeente mij bieden en veel minder wat kan ik de gemeente bieden. Een beetje is het wel te begrijpen, vooral als het gaat om een gezin met kinderen, is het uiteraard van groot belang dat de kinderen het naar hun zin hebben en geestelijk aangesproken worden.

Aan de andere kant moet het verruilen van je een kerk of gemeente niet iets zijn wat gelijk staat met bijvoorbeeld het verwisselen van een jas. Er moeten goede motieven voor zijn en we moeten het ook eerst met God bespreken en met de eventuele gezinsleden en zeker niet te haastig te werk gaan. Dus een houding van ‘als ik het in mijn gemeente niet meer leuk vind, ga ik het gewoon ergens anders proberen’, is absoluut tegen de Bijbel.
Lees Hebreeën 10: 25, 'laten wij de onderlinge bijeenkomst niet nalaten, zoals het bij sommigen de gewoonte is, maar elkaar aansporen, en dat zoveel te meer als u de grote dag ziet naderen.'

Mede door internet is de verleiding veel groter geworden om zo nu en dan een kijkje te gaan nemen in een andere gemeente. Natuurlijk is dat bij jongemensen wel enigszins te begrijpen, je wilt andere jongeren ontmoeten en hoe kan je dat beter doen dan eens een dienst in een andere gemeente bij te wonen. Vooral als je min of meer geboren bent in je eigen kerk of gemeente, je hebt dus als jong iemand nog nooit iets anders gezien. Feitelijk heb je dan nog niet de kans gehad om tot een bewuste eigen keuze te komen, maar ben je door je ouders meegenomen. Ook daar is niets mis mee, maar ergens anders eens te willen kijken uit nieuwsgierig, is beslist ook geen zonde.

Maar zodra men zich door God ergens geplaatst (of geplant, lees Psalm 92:13-16) weet en vooral als men actief mee werkt, mag normaal van een christen verwacht worden dat men ook trouw is. Wees in principe altijd trouw aan de gemeente, waar je weet door God geplaatst te zijn en dat is lang niet altijd ook de gemeente waar we geestelijk geboren zijn. Een gemeente is een geestelijk bouwwerk en heeft stevige pilaren nodig. Wees zo’n pilaar (Openbaring 3:12).

Er is een aantal gegronde redenen om in ieder geval bezorgd te zijn over de kerk of gemeente die je bezoekt. Dat betekent niet dat we de gemeente daarom altijd direct zouden moeten verlaten. Daarvoor zouden we in de eerste plaats bij de Heer te raden moeten gaan. Daarnaast is het natuurlijk van groot belang of we zelf nog instaat zijn om dingen te veranderen en of in ieder geval het gesprek nog mogelijk is. Besef ook dat er geen volmaakte gemeenten zijn. Waarvoor we bij de ene weglopen, komen we in een andere vorm bij de andere kerk mogelijk weer tegen.

Hier volgen een aantal redenen tot bezorgdheid:

1. Geestelijke voeding
Wanneer u in een gemeente zit waar u over een lange periode, onvoldoende geestelijk voedsel ontvangt, moet u zich zorgen maken. Natuurlijk, we komen niet alleen naar de gemeente om te ontvangen, maar ook om zelf iets bij te dragen, we moeten dus niet alleen willen consumeren. Aan de andere kant moeten we natuurlijk wel de gelegenheid hebben om geestelijk te groeien in de gemeente waar we zijn, zodat we ook in staat zijn om anderen te voeden. Oudsten en voorgangers moeten beslist de bekwaamheid hebben ontvangen van de Heer, om de gemeente dat geestelijk voedsel te geven wat ze nodig hebben (lees Mattheüs 24:45). Daarbij is het van belang dat hun bediening wordt aangevuld met andere bedieningen, doordat ze andere predikers uitnodigen om de gemeente te onderwijzen. Alleen op die manier zal de gemeente voldoende gevarieerd geestelijk voedsel ontvangen, om gezond te kunnen groeien.

2. Verbondenheid als gezin van God
Wanneer uw gemeente een bedrijf geworden is in plaats van een gezin. Wanneer de intieme geestelijke verbondenheid die hoort in een gezin van God, totaal ontbreekt, dan moeten we ons afvragen of we daar moeten blijven. Natuurlijk, wanneer Gods Geest werkt in de gemeente en levens worden veranderd, zullen er steeds meer mensen aan de gemeente worden toegevoegd en ja, dan groeit de gemeente in aantal. Dit mag echter niet ten koste te gaan van de onderlinge band, we moeten er aan blijven werken elkaar te ontmoeten. Bijvoorbeeld door midden van huiskringen, ontmoetingsbijeenkomsten in kleine groepen, samen bidden, samen dingen ondernemen etc., dan zal de gezinsband blijven. Maar daar zullen de leden van de gemeente wel voor open moeten staan en het zal ook vooral vanuit de leiding gestimuleerd moeten worden.

3. Het onderwijs is niet Bijbels
Wanneer de boodschap die gepredikt wordt niet Bijbels te onderbouwen is, bevinden we ons op een verkeerde plek. Natuurlijk moeten we onze kerk of gemeente niet direct te verlaten, bij ieder klein ding waar we anders overdenken dan voorganger of de oudsten. Kleine verschillen zijn nu eenmaal altijd mogelijk en het is niet reëel als we alleen daar willen zijn, waar iedereen dezelfde mening heeft. Zolang de voorganger geen regelrechte onwaarheden verkondigt, kunt we het ons dus gerust veroorloven om het oneens te zijn over wat details. Maar het wordt natuurlijk duidelijk anders als we regelmatig dingen horen die bijvoorbeeld de basis van ons geloof in Jezus en dus ons geloof in het onfeilbaar Woord van God, aantasten. In zo’n gemeente kun je niet blijven.

4. Een in zichzelf gekeerd gemeente
Wanneer uw kerk of gemeente geen oog meer heeft voor de wereld en alleen maar met zichzelf bezig is, dan mist ze de belangrijkste reden van haar bestaan. De gemeente van de Heer is er niet in de eerste plaats om te voorzien in eigen behoeften. Het draait in de gemeente dus niet allemaal om ons, in tegendeel, we zijn er in de eerste plaats om een licht te zijn voor onze omgeving. De Heere Jezus staat als eerste centraal, het is Zijn gemeente, Hij kwam om voor Zijn gemeente te sterven, haar te verlossen en op te bouwen en op een dag zal Hij terugkomen. Maar dezelfde Jezus geeft ons de opdracht om de verlorenen te zoeken. De gemeente is er dus in de eerste plaats niet voor eigen behoeften, maar om de grote opdracht van de Heer uit te voeren.

5. Conflicten worden niet opgelost
Wanneer conflicten onoplosbaar lijken, omdat vergeving en verzoening uitblijft, dan is dit een blokkade voor het werk van de Heilige Geest in de gemeente. Natuurlijk, in een gemeenschap met zoveel verschillende mensen zijn ook conflicten. De gemeente is één grote familie met diverse karakters en ook… natuurlijk met buitenbeentjes. Maar ondanks die verschillen vormt het een sterk gezin waar we elkaar liefhebben en elkaar verdragen, zelfs als het moeilijk is (Romeinen 15:1). Dat alles is mogelijk door de kracht van het Evangelie.

De kracht van het Evangelie, moet dus altijd leiden tot verzoening en vergeving. Maar soms lijken conflicten toch onoplosbaar te zijn, doordat mensen halsstarrig vasthouden aan hun eigen visie en standpunt. Men is dan niet bereid om gehoor te geven aan de oproep van het Evangelie om de minste te zijn en desnoods geen gelijk te hebben. Vooral als de leiding van de gemeente daarin niet voorgaat, is de gemeente op een gevaarlijke weg. Gods Geest kan in zo’n gemeenschap zeker niet werken en we zijn zelfs een prooi van de demonen (Mattheüs 18:34).

6. Geen vrijheid door vaste gewoonten en tradities
Men kan zo angstig zijn voor wanorde dat men vast komt te zitten in tradities en vormen die alleen maar overleveringen van mensen zijn. Er zijn kerken en gemeenten waar tradities en rituelen zo sterk aanwezig zijn, dat er geen ruimte meer is voor het vernieuwd werk van Gods Geest. God zoekt echter aanbidders in Geest en in Waarheid (Johannes 4). Maar waar een vaste liturgie is, wordt vrijheid in samenkomst moeilijk.

Zowel menselijke als demonische controle staat aanbidding in Geest en in Waarheid in de weg. Men is dan angstig voor het spreken in tongen, de gave van profetie (lees 1 Korinthe 14), want men probeert alles zoveel mogelijk onder controle te houden en dit gaat buiten hen om. De doelstelling van de geest van controle is namelijk om het werk van de Heilige Geest tegen te houden en te voorkomen dat in gelovigen geestelijke gaven gaan ontwikkelen en dat men vrucht gaat dragen. Dus een controle-geest zal ruimte en vrijheid in een gemeente of waar dan ook willen tegenwerken. De vrije werking van Gods Geest moet dan afgeremd worden. Meestal zullen christenen die vervuld zijn met de Heilige Geest, verlangen naar vrijheid en het is de vraag hoe lang men het in zo’n gemeente uithoudt.

7. Manipulatie in de gemeente
Wat is manipulatie? Het is het misbruiken van macht en het komt helaas ook in evangelische kringen voor. Onder manipulatie wordt verstaan “alles wat mensen dwingt tegen hun eigen gedachten en overtuigingen in te gaan”. Het is altijd het misbruiken van macht en autoriteit. Macht die gebruikt wordt door iemand, om iemand anders te controleren, te manipuleren en/of te dwingen. Dit kan bewust, maar het kan ook onbewust, zowel van de kant van de dader(s) als van het slachtoffer. Hoe het ook zij, het resultaat bij elk slachtoffer is schade die behoorlijk diep kan ingrijpen.

Geestelijk leiders die manipuleren zijn gefixeerd op hun eigen gezag, vaak met een beroep op hun ‘roeping’. Andere meningen worden direct tot zwijgen gebracht. Dit heeft weer alles te maken met angst. Leiders die door God geroepen zijn hoeven niet bang te zijn voor gezonde kritiek. Het zal hun alleen maar een betere leider maken, iemand die ruimte laat voor anderen om ook mee te denken en te bidden. In een gemeente waar gemanipuleerd wordt, kan men beter niet blijven, want de gevolgen kunnen ernstig zijn. Soms raken mensen innerlijk beschadigd, bijvoorbeeld doordat men nog jaren met schuldgevoelens rondloopt, die feitelijk niet terecht zijn.

Dit is niet van God en komt feitelijk uit het rijk van satan. Satan bindt mensen, Jezus maakt ons vrij. Galaten 5:1 zegt ‘Sta dan vast in de vrijheid waarmee Christus ons vrijgemaakt heeft, en laat u niet weer met een juk van slavernij belasten’.

Bezoek hier de website van evangelist Henk Herbold.