Zeven don’ts bij pastoraat aan homo’s

God7 september 2017 Herman van Wijngaarden
Herman van Wijngaarden

Pastoraat aan homoseksuele jongeren is een kwetsbaar proces. Alleen al omdat je het ‘nooit helemaal goed doet’, zou je het bijna laten liggen. Maar dat is natuurlijk geen optie. Beter kun je het aandurven om fouten te maken en tegelijkertijd proberen die fouten zoveel mogelijk te vermijden. Belangrijk daarbij is dat je in de gaten houdt wat het doel van jouw begeleiding is: jongeren helpen om te komen van ‘erkenning van…’ naar ‘verantwoordelijkheid dragen voor…’ hun homoseksuele gevoelens. Daarbij zeven don’ts.

Don’t 1: Gelijk vertellen wat de Bijbel erover zegt
Mensen die een uitgesproken mening hebben over Bijbel en homoseksualiteit, kunnen denken dat het belangrijkste doel van het pastoraat is: ervoor zorgen dat de ander die mening overneemt. En dus beginnen ze gelijk maar te vertellen ‘wat de Bijbel erover zegt’. Het is een belangrijke oorzaak van kortsluiting. Ten eerste weet die jongere waarschijnlijk al lang hoe jij erover denkt, en ten tweede zoekt hij/zij op dat moment geen mening maar meeleven. Hij zoekt een weg om met zijn homo-zijn om te gaan en wil dat jij met hem meedenkt en – leeft. Dat de Bijbel daarbij opengaat, is helemaal terecht, maar het gaat om het proces van de jongere. Niet jouw mening is dus leidend, maar de vraag van de jongere. Vandaar:

- Do: ga een (beperkt) proces in van meerdere gesprekken en durf daarin ook het geloof ter sprake te brengen.

Don’t 2: Vooral eigen gedachten en ervaringen verwoorden
Je staat er versteld van hoe vaak het gebeurt: de ‘pastor’ heeft een goed boek over het onderwerp gelezen, kent iemand die óók homoseksueel is, of (nog erger) moet zelf óók ‘strijden tegen seksuele zonden’ en… daar moet hij toch eerst wat over vertellen. ‘Want daar zul je vast veel aan hebben.’ Niet dus! Waar een homoseksuele jongere behoefte aan heeft, is om – eindelijk – eens te kunnen vertellen waar hij de afgelopen periode doorheen gegaan is; welke pijn en welk verdriet hij daarin mogelijk opgelopen heeft; wat hem nu bezighoudt. Enzovoorts. Vandaar:

- Do: luister en stel vragen die de jongere helpen om zijn verhaal te vertellen. Luister en slik je eigen gedachten in.

wijs in eerste instantie op het eigen netwerk van gezin, familie en gemeente. Probeer dat zo nodig te activeren.

Don’t 3: Veronderstellen dat het misschien wel over gaat
Ook dit komt vaak voor: een homoseksuele jongere is na een lange periode van ontkenning tot de conclusie gekomen dat hij tóch homo is. Maar als hij daarover gaat praten, wil zijn omgeving daar niet aan: ‘Weet je het wel zeker?’ ‘Je bent nog jong, misschien gaat het wel over!’ Of zelfs: ‘Heb je er wel voor gebeden?’ Je wordt dan weggestuurd met: ‘Denk er eerst nog maar eens goed over na!’ Alsof je dat niet al jaren gedaan hebt! Een zeer teleurstellende ervaring. Vandaar:

- Do: neem het verhaal van de jongere serieus en ga uit van zijn ervaringen!

Don’t 4: Bij voorbaat wijzen op hulpverlening
Uit een gevoel van machteloosheid of onbekwaamheid kan een pastor gelijk willen doorverwijzen naar een psycholoog of therapeut. Soms kan dat goed zijn, namelijk als een jongere vanwege zijn homoseksualiteit in de knoop is geraakt met zichzelf, bijvoorbeeld door gevoelens van minderwaardigheid of depressiviteit. Maar dat is gelukkig lang niet altijd zo. Homoseksualiteit is geen ziekte waarvoor je behandeld moet worden. Je hebt er wel steun bij nodig – gewoon, van de mensen in je directe omgeving. Vandaar:

- Do: wijs in eerste instantie op het eigen netwerk van gezin, familie en gemeente. Probeer dat zo nodig te activeren.

Don’t 5: Het probleem dramatiseren
Goed bedoeld, maar toch iets waarvoor je moet oppassen: de pastor is zo bewogen met de homoseksuele jongere dat hij té heftige woorden gaat gebruiken. ‘Wat moet dit ontzettend moeilijk voor je zijn’; ‘Wat heb jij een zwaar kruis te dragen!’ Als het verhaal van de jongere daar aanleiding toe geeft, zijn deze woorden terecht. Maar het gebeurt ook wel dat de pastor op deze manier de indruk wekt dat hij het probleem groter vindt dan de jongere zelf. Begrip is goed en nodig, maar laat ook altijd perspectief en hoop doorschemeren. Vandaar:

- Do: erken het probleem van de jongere, maar probeer het ook hanteerbaar te maken. Geef perspectief!

Goed bedoeld, maar toch iets waarvoor je moet oppassen: de pastor is zo bewogen met de homoseksuele jongere dat hij té heftige woorden gaat gebruiken.

Don’t 6: Om de hete brij heendraaien
Laten we eerlijk zijn: het leven kan voor een homoseksuele jongeren knap ingewikkeld zijn, zeker ook als hij ervoor kiest single te blijven. Accepteren dat je homo bent, is tot daaraan toe, maar dan begint het pas. Hoe ga je om met verliefdheden, zelfbevrediging, vriendschappen? Net als andere jongeren hebben ook homoseksuele jongeren te maken met de verleiding van porno, maar ze denken vaak dat het bij hen ‘erger’ is dan voor anderen, en ze durven er niet over te praten. Voor de pastor vraagt dat antenne en de bereidheid om zich kwetsbaar op te stellen. Vandaar:

- Do: durf dingen concreet te benoemen, of in ieder geval: geef ruimte aan de weerbarstige praktijk.

Don’t 7: Een afhankelijkheidsrelatie creëren
Een homoseksuele jongeren heeft steun nodig en verdient die ook. Toch blijft het doel dat hij zelf verantwoordelijk wordt voor hoe hij omgaat met zijn homo-zijn. Die verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk niet bij jou, de kerk en zelfs niet bij God. Soms moet je een homoseksuele jongere daarop wijzen: ‘Jij moet zelf een weg zoeken met je homo-zijn. Ik wil je daarbij helpen, maar het blijft uiteindelijk jouw eigen verantwoordelijkheid!’ Vandaar:

- Do: ondersteun de jongere in het nemen van eigen verantwoordelijkheid.

Herman van Wijngaarden is medewerker van Hart van Homo’s. Hart van Homo’s organiseert op 12 september een toerustingsavond over pastoraat aan homoseksuele jongeren. Op 7 oktober is er een ontmoetingsdag. Klik hier voor meer informatie.

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho