"Laat Trump zich bekeren van zijn grootheidswaanzin"
“Trump is niet in staat om de onderlinge haat in de VS te verminderen. Het wordt tijd dat ook christelijke leiders afstand nemen van Trump.” Ds. Willem Smouter zag het optreden van de Amerikaanse president deze week met lede ogen aan. Met de Nederlands gereformeerde predikant bespreken we drie nieuwsberichten.
Reactie van Trump op racistisch geweld valt slecht in VS
De uitspraken van president Trump gisteren dat het geweld in Charlottesville van twee kanten kwam, zijn bij veel Amerikanen in het verkeerde keelgat geschoten. Ook in zijn eigen partij valt de reactie van Trump op het racistische geweld, waarbij een 32-jarige vrouw om het leven kwam, slecht.
Trump kreeg felle kritiek te verduren omdat hij drie dagen wachtte voordat hij de ultrarechtse demonstranten, onder wie leden van de Ku Klux Klan, veroordeelde. Ook Smouter vond dat opmerkelijk. “Een president hoort een identificatiefiguur te zijn die de publieke moraal hooghoudt. Hij doet dat niet. Zijn eerste reactie kwam eigenlijk neer op: ‘er is overal wat’. Het was dan ook niet geloofwaardig dat hij later alsnog het racisme en rechtsextremisme veroordeelde. Voor- en tegenstanders wisten: ‘daar meent hij niets van.’
Deze week stapten meerdere zakenmensen op uit de inmiddels opgeheven presidentiële adviesraad van Trump. “Heel goed dat invloedrijke mensen uit het bedrijfsleven een grens trekken. Het wordt tijd dat ook christelijke leiders afstand nemen van de president.” De meeste evangelicale Trump-kiezers zijn nog altijd blij met hun president. “Vanaf het begin was de gedachte dat Trump een ongeleid projectiel is, maar de mensen in zijn omgeving hem in het gareel zouden houden. Keer op keer blijkt dat niet het geval te zijn. Om een volk te leiden heb je gewoonweg een ander type president nodig.”
Smouter wijst op een reactie van de bekende Amerikaanse predikant Tim Keller. Hij stelt dat christenen de blanke nationalistische beweging moeten veroordelen zonder er een komma achter te plaatsen. “Keller verwees ook naar het de opkomst van Adolf Hitler. Zelf vind ik dat erg ver gaan. Trump kun je niet met hem vergelijken. Maar één parallel trof mij wel. Christenen die opkwamen voor traditionele gezinswaarden en morele deugden gingen mee in het fascisme. Ze raakten verblind. En dat is bloedlink. In deze tijd moeten we daar echt voor waken.
Ik verbaas bij over de onderlinge haat en wantrouwen tegen de overheid in de VS. Als Nederlanders kunnen we daar nauwelijks een voorstelling van maken. Juist daarom zou Trump zich moeten bekeren van zijn grootheidswaanzin. Alleen een verbindende president kan die haat doen verminderen.”
VN-chef wil bemiddelen bij gesprekken over provocaties Noord-Korea
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres biedt aan een bemiddelende rol te spelen bij gesprekken tussen landen over de dreiging van een Noord-Koreaanse raketaanval op de Verenigde Staten. Dit heeft hij woensdag laten weten aan Rusland, Japan, VS, China en Noord- en Zuid-Korea. Guterres vindt dat het tijd is “te stoppen met retoriek en te kiezen voor diplomatie.”
“Allereerst is het goed om te benadrukken dat Trump niet met deze verbale oorlog is begonnen. Kim Jong-un is de boosdoener door zijn volk te onderdrukken.” Na oorlogstaal uit Noord-Korea zei Trump dat het regime in Pyongyang kan rekenen op "vuur en furie zoals de wereld nog nooit gezien heeft" als het niet inbindt. “Van deze retoriek ben ik erg geschrokken. In het verleden is het vaak voorgekomen dat dictators wél deden wat ze zeiden. Het is echt te gemakkelijk om te stellen dat dit taal voor de bühne zou zijn.”
Zondagavond preekte Smouter over Psalm 46. “God is onze Rots. Bij Hem zijn we altijd veilig. En dat is een geweldige troost. Na vorige week had ik de boodschap toch écht wel even nodig. Een conflict los je niet op door ‘hel en verdoemenis’ te verkondigen. Een conflict los je op dit niveau niet op met geschreeuw. Wel met een gematigde toon en diplomatie. En ook dan kan je met de vuist op tafel slaan.”
ChristenUnie ontkent formatiedeal
Volgens zowel de ChristenUnie als D66 is er geen sprake van een voorlopig akkoord over medisch-ethische onderwerpen, zoals euthanasie. Eerder meldde het AD - op basis van inzage in voorlopige afspraken - dat er sprake zou zijn van een deal tussen de vier formerende partijen. Ingewijden bevestigen dat er zo'n stuk op tafel ligt.
D66 wil dat ouderen die hun leven 'voltooid' achten, recht hebben op levensbeëindiging. Omdat de ChristenUnie hier fel op tegen is zou het volgende kabinet volgens het AD geen voorstellen doen om hulp bij zelfdoding te verruimen. Volgens de krant wil het toekomstige kabinet bovendien ruimte maken voor stamcelonderzoek en embryoselectie. De euthanasiekwestie wordt geduid als een overwinning voor de ChristenUnie. Meer ruimte voor stamcelonderzoek en embryoselectie is een D66-wens.
“Vanuit Joods oogpunt zijn deze twee thema’s niet gelijk,” vertelt Smouter. “Euthanasie wordt per definitie afgewezen, maar medisch onderzoek naar embryo’s wordt minder rigoureus afgewezen omdat het gericht is op leven in plaats van dood. Embryoselectie kan namelijk worden gebruikt om ziektes weg te nemen. Hiermee zeg ik niet dat ik het ermee eens ben. Ik zou het van harte toejuichen als de euthanasiewetgeving niet wordt uitgebreid. Met gepaste huiver lees ik over stamcelonderzoek en embryoselectie. Maar hierover heb ik nog geen eindoordeel.”
Smouter hoopt dat christenen terughoudend zijn in het bekritiseren van CDA en ChristenUnie. “Laten we niet vergeten dat Buma en Segers met een loodzware klus bezig zijn. Dat zouden we allereerst moeten realiseren voordat we opmerkingen als ‘dit is fout’ gaan bezigen. Op een integere manier zijn ze hard aan het werk. Bovendien heeft de formatie uitgewezen dat een andere coalitie er niet in zit.”
Praatmee