Waarom christenen beter niet mee kunnen gaan in de like-cultuur

Dagelijks leven22 juni 2017 Dr. L. E. C. van der Sluis-den Dikken, De Waarheidsvriend

Hoe meer keuzeruimte we als mensen hebben, hoe meer ons discipelschap en Godsvertrouwen op de proef worden gesteld. In een vrij, seculier en ontwikkeld land zoals Nederland is de omvang van deze verzoeking daarom groot, legt dr. Lidewey van der Sluis uit in De Waarheidsvriend.

Facebookmentaliteit
De oorsprong van de likeals nieuw begrip in onze taal ligt in de online wereld. Op 9 februari 2009 introduceerde Facebook de like met een hand met een opgestoken duim als symbool. De gedachte achter deze emoticon was dat gebruikers hiermee in staat werden gesteld om positieve feedback te geven en om zich te verbinden met zaken waar ze om geven. Zo ontstond er een manier waarop je kon laten zien waar je van hield.

Het Woord van God is gelardeerd met de oproep om vooral níet jezelf als maatstaf te nemen en om níet te oordelen over een ander

De introductie van de likemarkeert de opkomst van de Facebookmentaliteit. Dat is een mentaliteit die inmiddels diep is doorgedrongen in onze maatschappij. De like-cultuur tiert welig. Te pas en te onpas vinden we ergens wat van en ventileren we de eigen mening, online én offline. Het recht op een mening viert hoogtij en het aantal likes is een graadmeter geworden van relevantie en kwaliteit.

Alarmbel
Aangewakkerd door de grenzeloze digitale mogelijkheden delen mensen te pas en te onpas duimpjes uit alsof het niets is. Ergens iets van vinden, hoe onwetend of bevooroordeeld ook, en het eigen oordeel publiekelijk ten toon spreiden, is volstrekt normaal geworden.

Als we deze nieuwe kwaliteitskaders naast de Bijbel leggen, gaan er alarmbellen af. Het Woord van God is namelijk gelardeerd met de oproep om vooral níet jezelf als maatstaf te nemen en om níet te oordelen over een ander. Daarnaast is er geen koe zo bont of er zit wel een vlekje aan. Dit nobody is perfect-besef tezamen met de opdracht om jezelf niet als jury van anderen te beschouwen maakt dat christenen terughoudend zouden moeten zijn met hun likes en oordelen. Dit geldt voor in de binnenkamer alsook voor hun communicatie hierover in de digitale kamersop het internet.

Voorbeeldgedrag
Juist christenen zouden zich moeten distantiëren van het digitale denken waarbij mensen in hokjes worden geplaatst. Wie zijn wij om de schapen en bokken van elkaar te scheiden? Bovendien zullen vele laatsten de eersten zijn. De like-cultuur daagt ons uit om de splinters van anderen te benadrukken zonder oog voor de balk in ons eigen oog. Laten we daar niet intrappen. Christenen zouden hierin voorbeeldgedrag moeten tonen door de mond te snoeren als het gaat om het beoordelen van anderen, zowel ten positieve als ten negatieve.

De like-cultuur daagt ons uit om de splinters van anderen te benadrukken zonder oog voor de balk in ons eigen oog

Het is frappant dat het woord digitaal is afgeleid van het Latijnse woord digitus, dat vinger betekent. In de digitale wereld zijn vingers heel belangrijk. Door codes met onze vingers in te tikken krijgen we toegang en eenmaal binnen bewegen we ons in die wereld door met onze vingers te typen, appen, bellen en swipen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de digitale wereld ons inmiddels heeft doordrenkt van het (op de vingers) telbare en digitaal deelbare maar weinig genuanceerde denken. Met leuzen als ‘Geef ons een duimpje!’ en ‘Like ons op Facebook!’ worden mensen massaal, zowel online als offline, in de beoordeelstand gezet.

Uit onderzoek van economen en sociologen blijkt bijvoorbeeld dat de hoeveelheid likes geen optelsom is van individuele meningen maar het resultaat van een groepsproces waarin kuddegedrag een grote rol speelt. Ter illustratie: restaurants die eerste klanten betalen om in het zicht bij het raam te komen zitten, wakkeren een domino-effect aan waardoor die restaurants veel eerder vol zitten dan restaurants die veronderstellen dat klanten voor de kwaliteit van het eten komen dineren.

Wat betekent deze spiraalwerking van de like-cultuur voor christenen? Hoe gaan wij om met de digitale ruimte om talentgericht te leven en om ons geloof te belijden? Laten wij ons hoofd koel houden, de jeugd toerusten om in het digitale vaarwater het hoofd boven water te kunnen houden en belijdende gemeenteleden ook online vissers van mensen laten zijn.

Dr. L. E. C. van der Sluis-den Dikken is hoogleraar Strategisch Talentmanagement aan de Nyenrode Business Universiteit en NorthWest University, Zuid-Afrika. Lees hier het volledige artikel en klik hier om De Waarheidsvriend te ontvangen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho