Hoe je jongeren kunt wapenen tegen online games

Dagelijks leven18 mei 2017 Henrieke van Dam

Tribal Wars, Forge of empires en The West. Free online games zijn populair onder jongeren. Gratis games, waarvoor uiteindelijk duur wordt betaald. Ze kosten privacy, zoals gebruiksgegevens en telefooncontacten. Of je betaalt met geld. Want wil je betere spelpersonages of een extra leven? Koop dan je credits of poker je rijk! De helft van de jongeren die online gamet, maakt uiteindelijk de overstap naar gokken om geld, blijkt uit recent onderzoek. Hoe wapen je jongeren daartegen en hoe help je hen om mooie games te selecteren? Vier handreikingen.


Frustratie en sensatie

Veel gamers herkennen de frustratie: ben je goed en wel aan een online game begonnen, loopt het spel vast. Je hebt een extra leven nodig om verder te komen, maar de punten die je via het spel verdient zijn niet genoeg. Je móét wel een volgend level kopen wil je verder spelen. De game-industrie weet heel goed hoe ze gamende jongeren kunnen laten betalen in gratis games. En na spellen met in-game aankopen blijkt de stap naar gokspellen een heel kleine te zijn, toont een recente studie van de Nederlandse Kansspelautoriteit. 

Een spel dat dit duidelijk maakt is het bekende FIFA Ultimate Team. In deze game kun je met coins óf geld, kaarten met spelers kopen om je beste voetbalteam te vormen. De kaarten worden verkocht in ‘packs’, pakketjes met willekeurige teams. Hier zit duidelijk het verrassende gokelement in: je weet wat je betaalt, maar je weet niet wat je krijgt. Dat geeft een bijzondere sensatie. Jongeren geven aan dat dit verslavend is: wie weet brengt de volgende ‘pack’ het ultieme team. Daarom is het te begrijpen dat de overstap naar een game die volledig draait om deze ‘gok-sensatie’ helemaal geen grote stap is. 

Geduld hebben met mede-gamers die minder goed presteren, positief chatten met elkaar en transparant zijn richting je medespelers: elkaar trouw zijn kan ook online

Zicht op jezelf

Steeds beter worden, meer geld uitgeven, een gokje wagen voor een hoger level: games beïnvloeden jongeren op een positieve of negatieve manier. Hoe kun je jongeren helpen om positief te gamen en grip te houden op het eigen gamegedrag? Binnen Driestar educatief is het Media Attitude Model ontwikkeld, dat helpt om te formuleren wat wijs mediagebruik is. Het model gebruikt de vier Bijbelse metaforen van de pelgrim, dienaar, burger en leerling om concrete attituden, houdingen, te beschrijven die belangrijk zijn voor een christen online. De vier metaforen tonen in feite ook vier kenmerken van een wijze gamer. 

1. Benadruk de eigen verantwoordelijkheid

Urenlang ‘candy’s crushen’? Moorden om punten te scoren? Alsmaar geld inleggen om beter te worden in je game? Bespreek met jongeren of zij verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de inhoud van het spel en voor de tijd of het geld dat ze eraan besteden. Is één van de onderdelen niet te verantwoorden? Maak dan afspraken met elkaar om te stoppen met de game en te zoeken naar een mooi en opbouwend alternatief, voor een fijne ontspanning. Want een wijze gamer kijkt kritisch naar zijn eigen gedrag en past zijn games zo nodig aan. De attitude van verantwoordelijkheid valt onder het pelgrimschap in het Media Attitude Model. Een pelgrim laat zich niet leiden door wat hij prettig of sensationeel vindt, maar door wat zijn Koning van hem vraagt. Zelfverloochening en weerbaarheid zijn daarbij kernachtige begrippen, die ook online te herkennen moeten zijn.

2. Plaats de attitude trouw centraal

Geduld hebben met mede-gamers die minder goed presteren, positief chatten met elkaar en transparant zijn richting je medespelers: elkaar trouw zijn kan ook online. De Bijbel benadrukt herhaaldelijk dat onze naaste uitnemender en belangrijker is dan wijzelf (Fill. 2:3; Ef. 5:21). Dienaarschap is een kernwoord voor een christen. Maak concrete afspraken met jongeren, over hoe je elkaar trouw kunt zijn op internet. Ga je voor je eigen winst of speel je met een groep om verder te komen? Ben je open over wat je online doet? Pas als je jouw valkuilen vertelt, kun je elkaar ‘coachen’ en sturen naar positief gamen. Bepaal in overleg hoeveel geld een jongere per maand mag uitgeven aan het gamen. Ben je kwetsbaar voor gokgames? Wordt elkaars buddy via een accountability-app als Yona. Dan heb je zicht op elkaars gamegedrag en kun je terugvallen bespreken. 

Leer jongeren om zichzelf af te vragen met welk doel de gamemaker het spel ontwikkelde. Welke normen en waarden komen er langs in het spel?

3. Leer offline en online dezelfde te zijn

‘Aan de buitenkant was ik een keurige christen, maar online veranderde ik in een grenzeloze gamer’, vertellen ex-gameverslaafden soms. Games bieden jongeren de mogelijkheid om een andere personage of rol aan te nemen. Een rol waarin je de held bent als je zoveel mogelijk mensen neerschiet of waarbij je wint als je uit de armen van het gezag blijft. De virtuele en de werkelijke wereld staan in normen en waarden soms haaks op elkaar. De overgang van de echte wereld naar de gamewereld mag echter geen excuus zijn om plotseling te doen wat we maar willen. De derde persoon uit het Media Attitude Model, de burger, toont dit heel duidelijk: wees consistent! Een ware christen is burger van twee werelden, maar geen man van twee gezichten. 

4. Moedig innerlijke verrijking aan

Het laatste kenmerk van een wijze gamer is dat hij zijn games zorgvuldig selecteert. Een jongere kiest dan niet voor games met eindeloze oppervlakkigheid maar voor uitdagende spellen die iets leren. Leer jongeren om zichzelf af te vragen met welk doel de gamemaker het spel ontwikkelde. Welke normen en waarden komen er langs in het spel? Komen die overeen met mijn identiteit? Deze afwegingen hangen samen met de leerling-houding uit het Media Attitude Model. Een leerling is brongericht en zoekt naar innerlijke verrijking. In zijn leven zal hij ook altijd leerling zijn op het gebied van zijn identiteit. Dat zorgt ervoor dat hij zoekt naar games die verantwoord, dienstbaar, consistent en verrijkend mediagebruik voorstaan. Identiteit en gamegedrag horen in alles bij elkaar. En dat vraagt om het maken van keuzes. 

Dit artikel is geschreven door Wim van den Bosch en Henrieke van Dam (foto). Binnen Driestar educatief is mediaopvoeding en mediawijsheid een belangrijk thema. Lees hier meer over het Media Attitude Model.

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho