Gods wraak is gerechtigheid
Wat betekent het dat God zich wreekt? In het Nederlands klinkt dat negatief, maar in het Hebreeuws niet. Gods wraak is in de Bijbel namelijk recht doen, rechtzetten wat verkeerd is. En omdat de wereld aan God toebehoort, is juist Hij de aangewezen persoon om dat te doen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog overleefde Simon Wiesenthal de concentratiekampen en daarna wijdde hij zijn leven aan het opsporen van de nazimisdadigers. Wiesenthal noemde een boek waarin hij zijn herinneringen opschreef ‘Geen wraak maar gerechtigheid’.

Hoe vreemd dit ook klinkt, we zouden op overeenkomstige manier kunnen zeggen dat Gods wraak in Nahum geen wraak is. Het is namelijk gerechtigheid. Gods wraak is niet een soort primitieve oerdrift die zichzelf voldoening wil verschaffen voor kwaad dat is aangedaan. Gods wraak is zijn rechtvaardige straffende reactie op het kwaad dat mensen doen.

De historische achtergrond van de profetie van Nahum onderstreept dit. Gods wraak is gericht tegen de Assyriërs, een wreed en roofzuchtig volk. Kijk maar eens naar de beschrijving van Ninevé, de hoofdstad:
Wee de bloedstad, een en al leugen, vol oorlogsbuit, het roven houdt niet op. (3:1)
De vermorzelde kinderen van Thebe/No-Amon (3:10) zijn ook een voorbeeld van de slechtheid van de Assyriërs.
Geen wonder dat de profetie van Nahum eindigt met de blijdschap van alle slachtoffers van Assyrië:
Wie hoort wat er met jou gebeurt, klapt in zijn handen, want wie heeft niet voortdurend geleden onder jouw wreedheid? (3:19b)
Omdat Gods wraak zijn rechtvaardige straf is over het kwaad dat mensen doen, is Gods wraak in feite goed nieuws voor ons. We willen toch graag dat er recht wordt gedaan?

God is geduldig
De HEER is geduldig, maar zeer sterk, Hij laat nooit iets ongestraft. (1:3a)
God doet recht, maar niet direct. Het is voor de slachtoffers niet gemakkelijk, maar het kan lang duren voor God recht doet. Het is zelfs zo dat veel slechte mensen hun leven lang hun straf weten te ontlopen.
Waarom? Niet omdat het God aan kracht of mogelijkheden ontbreekt: Hij is zeer sterk. Ook niet omdat Hij sommige mensen voortrekt of ontziet: Hij laat nooit iets ongestraft. De reden is Gods geduld: De HEER is geduldig.

De profetie van Nahum gaat niet verder in op Gods geduld, maar uit andere delen van de Bijbel weten we waarom God geduldig is:
Denken jullie dat Ik het toejuich als een slecht mens sterven moet? – spreekt God, de HEER. Nee, Ik wil dat hij tot inkeer komt en in leven blijft. (Ezechiël 18:23)
De Heer is niet traag met het nakomen van zijn belofte, zoals sommigen menen; Hij heeft alleen maar geduld met u, omdat Hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat. (II Petrus 3:9)
Dat God nog niet ingrijpt kan de indruk wekken alsof Hij niet erg geraakt wordt door wat er gaande is in de wereld. Uit Nahum 1 blijkt zijn grote woede over het kwaad echter overduidelijk.

God ziet het individu
De HEER is goed, een vesting in tijden van nood, Hij kent wie bij Hem schuilen. (1:7)
Bij alles wat er in de wereld mis is, kunnen wij ons heel klein en hulpeloos voelen. Nahum maakt echter duidelijk dat God niet alleen de gang van zaken in de wereld in zijn handen heeft, maar ook de details van ons persoonlijke leven: Hij kent wie bij Hem schuilen.
Gods ingrijpen in het wereldgebeuren betekent nooit dat Hij de mensen die bij Hem horen veronachtzaamt. Hij is hun vesting, ook in moeilijke tijden. Hij is goed.

De boodschap van Nahum vergroot ons vertrouwen in Gods zorg voor de wereld en in zijn zorg voor ons persoonlijk.

Leen Stehouwer is docent Oude Testament bij het Evangelisch College. De ETS-Bijbelcursus van het Evangelisch College is een interkerkelijke Bijbelcursus die wordt aangeboden op 55 locaties in Nederland en online. Elke lesmaand behandelt de cursus één Bijbelboek uit het Oude Testament en één Bijbelboek uit het Nieuwe Testament. Deze maand gaat de les Oude Testament over het Bijbelboek Nahum. Klik hier voor meer informatie.