Het is donderdagochtend. Ik moet even de goede deur zoeken van Gift City in Zwolle. Mensen druppelen binnen en vormen een divers gezelschap uit allerlei delen van het land, allerlei kerken en enkele verschillende culturele achtergronden.
De meesten van hen zijn mee geweest met een reis van Tear naar Oeganda of zijn door de ´Afrikagangers´ uitgenodigd. We zijn bij elkaar als een learning & blessing community op deze tweedaagse met als thema ‘De wereld omarmen’.

Gift City is de droom van Harry Wilbrink die werkelijkheid werd. Een winkel waar je nieuwe spullen kunt aanschaffen, aangeboden vanuit restpartijen van ondernemers. Een plek waar iedereen terecht kan voor koffie en een praatje, een gelegenheid waar je je talenten kunt ontplooien en ervaring kunt opdoen. Er wordt breed samengewerkt in het Zwolse. Leden van de Vrije Evangelisatie Zwolle (VEZ), een grote kerk, namen het initiatief.
Gift City… Een stad waar je met elkaar alles wat je hebt, ziet als een geschenk en niet als bezit. Elke zonsopgang zien als een geschenk, elk mens. Oog hebben voor wat je is toegevallen. Kunnen ontvangen en niet hoeven te controleren. Hoe kijk jij?

Heeft deze gemeente iets eigens?

In de wijk Dieze gaan we op bezoek bij de Vrij Evangelische Gemeente (VEG). Dominee Henk van Dam vertelt over de reis van deze gemeente (hun kerkgebouw heeft de vorm van een tent!).

‘Elf jaar geleden waren er nog 13-17 mensen. De gemeente was klein en vergrijsd.’ Een projectontwikkelaar zag waarde in de grond en bood geld om alles over te nemen.
Dat werd het omslagpunt. ‘Mensen wilden niet stoppen!’ De vraag kwam op: als we doorgaan, waarom? Heeft deze gemeente iets eigens? Wat is ons toegevallen? Ze raakten in gesprek.
Ten eerste, veel kerken in Zwolle zijn groot. Het kleinschalige in deze wijk, dat is onze kracht! Ten tweede, vanuit onze achtergrond: niet slechts een paar mensen zijn verantwoordelijk (kerkenraad), maar samen zijn we verantwoordelijk voor de gemeente.

Ze konden zien wat hen gegeven is. Er was geen geld. Toch werd een stap van geloof gezet voor een voorganger voor één dag per week. ‘Als het niet lukt, dan hebben we een schuld en verkopen we het gebouw.’ Het vertrouwen werd gezegend.
Nu komen er zo’n 50-80 mensen op zondag. Kleinschaligheid past bij hen. Feestdagen worden gevierd met de buurt en een op een contacten groeien.

Wit konijntje

Een van de mensen die zich heeft aangesloten bij de VEG vanwege de kleinschaligheid en betrokkenheid op de buurt is Eisse Noordhof. Eisse is jongerenwerker voor Youth for Christ in de wijk en hij woont hier ook.

In plaats van een jaarlijks sportevenement in de zomer wilde hij meer opbouwen met jongeren. Eisse bekent: ‘Ik dacht: de hele wijk gaat zich bekeren, maar dat bleek niet zo te zijn.’ Dan komt er een apart verhaal.
‘Een meisje zei dat ze wel wilde geloven als er een wit konijntje voorbij zou lopen. En dat gebeurde!’ Het ‘witte konijntje’ werd een symbool om oog te houden voor de verrassingen die God regelmatig geeft, midden in de weerbarstige werkelijkheid!

Geschenk of last?

De wandeling voert naar de huiskamer van het Leger des Heils in de buurt: Bij Bosshardt. De huiskamer ligt naast de kerkzaal van het Leger des Heils. Ook hier een eerlijk verhaal over spanningsvelden in de praktijk, zoals de spanning tussen traditie en vernieuwing.
Samen koffiedrinken op zondag na de dienst met de mensen van Bij Bosshardt? Daar zitten niet alle kerkgangers op te wachten. Toen een moslimvrouw vroeg of er voor haar een gebedsruimte was in Bij Bosshardt, werd besloten aan haar een kleine ruimte ter beschikking te stellen. Ook dat riep verdeelde reacties op. Is iets een geschenk of een last? Hoe je kijkt maakt een groot verschil.

Leren van Afrika

De rode draad door de twee dagen wordt gevormd door twee ontdekkingen uit een eerdere tweedaagse in 2015 in Amsterdam Noord en de Bijlmer.

Ontdekking 1 is kortgezegd dat gemeente zijn opkomt uit de context en daarom zijn we benieuwd naar de ervaringen in Zwolle.
Ontdekking 2 is dat de context de Bijbeltekst nieuw laat oplichten en de Bijbeltekst nieuw licht schijnt op de context.
Om deze reden zoeken we ook verdieping en verbinding met de Bijbel. Hierin leren we van de ervaringen in Afrika, die worden gedeeld door Jane Achaloi uit Oeganda. Zij leidt ons in de Bijbelstudies door het proces van

• observatie (Wat zegt de Schrift?),
• interpretatie (Wat zegt God voor nu?),
• toepassing en actie (Wat zullen wij zijn en wat zullen wij doen in onze situatie? Hoe kunnen wij zelf veranderen?).

Deze manier heeft ervoor gezorgd in Afrika dat gewone mensen met de Bijbel kunnen omgaan en dat veel mensen kunnen preken! Er is ruimte om te leren van elkaar, er groeit vertrouwen en leiderschap. Gewone mensen gaan zichzelf als een gave zien in de gemeenschap. Hoe zou dit er in Nederland uitzien?

De kerk als gewonde man

Jane laat ons oefenen met het verhaal van de vermenigvuldiging van vijf broden en twee vissen (Marcus 6) en de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan (Lucas 10), betrokken op onze context in Nederland.

In het verhaal van de vermenigvuldiging is het opvallend dat Jezus gebruik maakt van wat er al is in de groep: vijf broden en twee vissen. Zoals het verhaal van de VEG in Dieze: wat zou er gebeuren als kerken in Nederland oog krijgen voor wat al is gegeven en durven te vertrouwen op God?
Het verhaal van de barmhartige Samaritaan levert een bijzonder perspectief op. Wat te denken van de identificatie van de kerk met… de gewonde man in het verhaal? De kerk is de gewonde man. Kunnen we ons laten helpen door de vreemdeling, door de ander in de samenleving?
Ook voor Jane was dit een compleet nieuw perspectief en ze zegt: ‘This is a divine revelation today.’ De buitenstaander als een geschenk voor de gewonde kerk. Hoe zou dit zijn?

We gaan na waar bloei is in de samenleving. Welke teksten uit de Bijbel passen hierbij? En waar is bloei of bevrijding nodig in de samenleving? Thema’s die worden genoemd zijn: worsteling met tijd, emweakening, verlangen naar duurzame relaties, zoektocht naar betekenis en bevrijding van verdoving, teleurstelling, boosheid en cynisme.
Welke Bijbelgedeelten lichten op bij deze thema’s uit de context? Het blijkt een waardevolle oefening om vanuit wat er speelt in de samenleving de Bijbel met nieuwe ogen te benaderen.

‘De weg van verwondering en dankbaarheid’

Marnix Niemeijer, voormalig directeur van Tear, neemt de rust om met ons verdieping te zoeken. Marnix signaleert de valkuil om de woorden Koninkrijk van God, gerechtigheid en integral mission instrumenteel te gebruiken.

Vanuit ons westerse opbrengst denken gaat het dan al snel om doelstellingen en output. We worden uitgedaagd om existentieel te leven en ons te bewegen in het koninkrijk van God.
In de woorden van Marnix: ‘De weg van verwondering en van dankbaarheid proberen te gaan.’ Hij sluit aan bij het gedachtegoed van professor Luigino Bruni, waarin het ‘wonder van de gratuïteit’ centraal staat. Het geschenk.
‘Aan het begin van alles staat oprechte bewondering en dankbaarheid voor gegeven leven.’ Deze beleving en dit besef ligt onder de begrippen Koninkrijk van God, gerechtigheid en integral mission.
Marnix maakt hier ruimte voor onze biografie. Kun je jezelf en de ander als geschenk ervaren? Dit beleven is ‘de wereld omarmen’, in het geloof dat deze wereld Gods wereld is.

De tweedaagse sluit af met een terugblik. We vormen een kring en luisteren naar elkaar. Als het gaat over ‘het geschenk’, zegt een van de deelnemers: ‘Kijk eens rond naar de gezichten hier in de kring’. Dat is het geschenk. Dat voel ik ook op dat moment.
We vieren samen de maaltijd van de Heer met brood en wijn in overvloed. Kijk eens rond. Kijk om je heen. Hoe kijk jij?

Oeds Blok coacht kerkpioniers als coördinator gemeentestichting en pionieren Unie van Baptistengemeenten en het netwerk Urban Expression. Hij was 14 jaar voorganger van de Baptistengemeente Amersfoort en experimenteert sinds 2012 zelf ook met een buurtkerk in de Amersfoortse volkswijk Soesterkwartier. In 2013 ging hij met Tear op reis naar Oeganda. 

Bezoek hier de website van Tear.