“De signaalfunctie van de PVV wordt door meer christenen gewaardeerd dan we vaak denken. Hun zorgen zouden we veel serieuzer moeten nemen.” Henk-Jan Prosman is predikant in het dorp Nieuwkoop. De afgelopen jaren bespeurt hij in zijn omgeving een toenemende sympathie voor de standpunten van Geert Wilders. “Veel kerkgangers herkennen zich niet in de willkommenskultur die veel leidinggevenden in kerken aanhangen.”
Geen principiële stem “We zouden uitlatingen van Geert Wilders en de motieven van mensen die PVV stemmen moeten onderscheiden,” vindt Prosman. “Islam en immigratie staan bij hen bovenaan het lijstje met thema’s waar ze bezorgd over zijn. Het racistische motief speelt bij de PVV’ers die ik spreek geen rol. Veel plattelandsgemeenten, ook op de BibleBelt, zijn hecht. Als iemand hulpbehoevend is staan ze met open armen klaar. Ook hier in Nieuwkoop zijn veel mensen daarom bereid om vluchtelingen te helpen. Maar zij hebben tegelijkertijd weinig met het politieke immigratieverhaal van partijen die ons land de afgelopen decennia hebben geregeerd.
Partijen als D66 en de PvdA hebben zich jarenlang ingezet op het afbreken van de verzuiling en daarbij hoort ook de zuil van het traditionele christendom. Daarom is de islam decennialang met de fluwelen handschoen behandeld. Maar de motieven achter immigratie zijn nooit zo zuiver geweest als gedacht. In D66 en PvdA-kringen vond men stiekem heerlijk dat het stoffige, calvinistische Nederland zou verdwijnen dankzij de multiculturele samenleving. Veel politici op links zagen de immigrant als stemvee en op rechts wreef men in de handen vanwege de goedkope arbeid die het met zich meebracht. Wat hun komst voor de samenleving betekende was van ondergeschikt belang.
Een veel gehoorde opmerking uit mijn omgeving is: ‘Ik zou zelf niet op de PVV stemmen maar vind hun geluid wel belangrijk’. Die signaalfunctie wordt ook door veel christenen gewaardeerd. Weinig mensen stemmen op Wilders in de hoop dat hij premier zal worden en al zijn standpunten kan uitvoeren. Over het algemeen nemen veel politici en journalisten Wilders letterlijk, maar niet serieus. Voor PVV-sympathisanten is het precies andersom: ze nemen hem serieus, maar niet letterlijk. Ze doorzien de strategie van Wilders en kunnen zich daardoor toch over zijn abjecte uitspraken heen zetten.Is het PVV-geluid voor sommigen dan zo belangrijk dat SGP of ChristenUnie in de steek gelaten moeten worden? Prosman: “De SGP heeft als het om islam en immigratie draait veel affiniteit met de PVV. De ChristenUnie heeft zich lange tijd gevangen laten houden door de gelijkheid tussen alle godsdiensten. Pas op het laatste verkiezingscongres heeft Gert-Jan Segers duidelijk gemaakt dat we ook moeten opkomen voor de christelijke wortels van ons land. Deze partijen zijn dus kritisch op de islam, maar voor veel mensen te klein om hun zorgen een stem te geven. En dus zet een aantal kiezers zich over gewetensbezwaren heen om de PVV groot te maken. Dit laat ook zien hoe groot de ontevredenheid is.”Prosman ziet dat ook terug in zijn contacten met allochtone christenen. “Velen kunnen zich voorstellen wat Wilders beweegt. We mogen niet onderschatten hoe groot de druk is op gematigde moslims en christenen om de orthodoxe vorm van de islam aan te hangen. Dit geldt met name voor gemeenschappen uit Syrië, Pakistan en Afghanistan. Die zijn overwegend streng islamitisch. Voor moslims en christenen die hier willen integreren is het moeilijk om daar weerstand tegen te bieden. Dat is een tendens waar ik mij erg veel zorgen over maak. De christelijke statushouders staan daarom veel kritischer tegenover de islam dan de gemiddelde autochtone christen.”De predikant vindt dat veel opiniemakers en leidinggevenden in de kerkelijk Nederland veroordelend over PVV-stemmers spreken. “De willkommenskultur heerst sterk bij links georiënteerde predikanten. Ik denk dat relatief veel kerkgangers daar wat afwachtender in staan. Die zorg zou veel serieuzer genomen moeten worden. Daar zit echt niet veel haat of bekrompenheid achter. De gemiddelde kerkganger op het platteland is simpelweg conservatiever dan veel bestuurders in onze kerken. Ik erger me dan ook wanneer christenen ageren tegen het populisme. Deze critici hebben meer affiniteit met een multicultureel discours en koppelen dat aan hun christelijke levensovertuiging.Ik hoor vaak dat christenen zich meer moeten verbinden met andersdenkenden. Daar zit een gevaarlijke kant aan. Ik zie binnen de islam te veel gevaarlijke tendensen waarvan ik zeg: als christen heb ik helemaal geen behoefte om mij daarmee te verbinden. En dat moet ook gezegd kunnen worden. Daarnaast bemerk ik dat het christendom te vaak wordt afgeschilderd als een soort ‘islam-light’. Mensen zijn zich te weinig bewust van de verschillen. In een discussie over misstanden in moskeeën zei onlangs nog dat dergelijke misstanden ook voorkomen in het christen- en jodendom. Dat hij daarmee wegkomt, zegt mij voldoende.In landen als Zweden en Groot-Brittannië komen verhoudingsgewijs grote groepen immigranten binnen die de stabiliteit van het land bedreigen. Delen van Britse en Zweedse steden zijn al grotendeels geïslamiseerd. Denk ook aan de Franse voorsteden waar mensen uit andere culturen hun normen en waarden opleggen. Op tal van plaatsen zijn parallelle samenlevingen ontstaan. Het is heel terecht dat mensen zeggen: in zo’n type samenleving wil ik niet terechtkomen. Die mensen hebben recht op een realistisch perspectief die ook recht doet aan zorgen van PVV-sympathisanten. Als dat niet gebeurt zou het mij niet verbazen als de PVV volgend jaar uitkomt op zo’n 40 zetels.”
Wil je verder lezen?
Als lid krijg je onbeperkt toegang tot cvandaag.nl
Praatmee