"God doet wonderen door gewone preken"
Vanaf de kansel wil ds. A. D. Fokkema mensen raken. “Mijn woorden mogen zijn als pijlen die mensenharten binnendringen. En dat mogen scherpe pijlen zijn als duidelijk wordt dat men Christus en Zijn genade nodig heeft.” De christelijke gereformeerde predikant nam in 2016 “met pijn in het hart” afscheid van zijn gemeente in Eemdijk. CIP.nl zocht Fokkema op in zijn woonplaats Kerkwerve.
‘Dominee-zijn is geen werk maar een roeping’, zeggen predikanten regelmatig. Ook Fokkema ervaart het predikantschap op die manier. "Dit roepingsbesef was er al vroeg, al was het in mijn puberteit op sommige momenten uit beeld. Toch ben ik er nooit van losgekomen. Iedere opleiding buiten theologie die ik aan het einde van mijn middelbare schoolperiode overwoog ervoer ik als een weglopen van God. Dat is roepingsbesef. Studerend aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) ervoer ik rust. Een bevestiging die duidelijk maakte dat dit de weg van de Heere is." In zijn studietijd kreeg Fokkema bovendien verkering met zijn vrouw. Samen zijn ze nu de dankbare ouders van hun 5-jarige dochter. Zijn leven als gemeentepredikant begon in Eemdijk, een klein dorp in de buurt van Bunschoten.
Jeugdig idealisme
"In mijn begintijd heb toch een stukje jeugdig idealisme," erkent Fokkema. "Met mijn hoofd wist ik beter, maar ergens had ik toch het gevoel: ‘Nu ben ik dominee en gaan er als gevolg van mijn preken dingen in mensenlevens veranderen.’ Ik zag echter niets veranderen toen ik wees op het gevaar van de zonde en opriep tot een leven met de Heere. Op die manier leerde de Heere mij af om het te verwachten van mijzelf. Hij liet mij zien dat Zijn Geest het werk doet. En toen zag ik wél resultaat. Iemand kwam tot bekering, een jongere liet een verkeerde levensstijl los en een oudere kwam op hogere leeftijd tot geloofszekerheid. Zo zie ik de Heere in de kleine dingen aan het werk."
"Preken is het allermooiste dat ik mag doen. Op de kansel preek ik niet mijn eigen woorden, maar levende woorden uit de Bijbel. Woorden die de ene keer liefelijk zijn en de andere keer scherp. Als het ‘zo spreekt de Heere’ wegvalt, spreek ik mijn woorden en dat is niet de bedoeling. Ik hoop dat mijn woorden mogen zijn als pijlen die vanuit de Schrift mensenharten binnendringen. Denk aan de profeet Natan die David terechtwees na overspel met Batseba. Vermoedelijk ging hij met trillende benen naar hem toe, maar hij deed het toch. Zijn woorden waren scherp, maar wel heilzaam. Dat is ook mijn verlangen, zodat duidelijk wordt dat iedereen Christus en Zijn genade nodig heeft."
‘Liken’ en ‘ontvrienden’
Fokkema heeft in zijn begintijd opgemerkt dat jongeren tegenwoordig veel minder binding met hun eigen kerk ervaren. "Dat is echt een uitdaging. Als gemeente moet je ervoor waken dat je ze gaat entertainen met als doel om hen vast te houden. Daarbij is het frustrerend dat je niet onvoorwaardelijk op de jongere generatie rekenen kunt. Bij de oudere generatie proef ik een loyaliteit die ik soms nauwelijks voor mogelijk houd. Deze mensen zijn vaak compleet verknocht met de gemeente. Als jongeren diezelfde loyaliteit niet ontwikkelen vrees ik dat gemeenten veel sneller uit elkaar gaan vallen dan nu het geval is. Ja, daar worstel ik wel eens mee."
"Het woord ‘trouw’ is door ontwikkelingen in onze samenleving weggesleten. Aan de hand van de digitale wereld creëren mensen een eigen leefwereld. Wie op sociale media iemand kan ‘vrienden’ en ‘ontvrienden’, doet dat onbewust ook in het dagelijks en kerkelijk leven. Je ‘liket’ een kerkelijke gemeente die bij je past en als het even uitkomt ‘ontvriend’ je hem weer. Die ontwikkelingen zie ik in traag tempo de kerk binnensijpelen. En volgens mij is het als christenen onze opdracht om die trends te ontmaskeren en elkaar de vraag te stellen: is dit wat we willen? Ik denk dat het antwoord ‘nee’ moet zijn."
"De cultuur van jongeren naar je hand zetten moet je als dominee niet willen. Wel is het goed om dit vanuit de Bijbel aan de orde te stellen. Onlangs hadden we een preekbespreking naar aanleiding van Richteren 12, waarin de stam Efraïm in opstand komt tegen de richter Jefta. Ruzie binnen het volk van Israël. Ook vandaag de dag zijn er conflicten binnen het lichaam van Christus. De toepassingsvraag is: Lopen we ervoor weg en zoeken we een andere kerk of blijven we trouw en proberen we in een moeilijke situatie aan de gemeente te bouwen? Ik breng geen cultuurverandering tot stand, maar mag op deze manier wel invloed uitoefenen vanuit Gods Woord."
Het Zeeuwse leven
Na vier jaar ‘Eemdijk’ nam Fokkema onlangs een beroep aan van de CGK in het Zeeuwse dorp Kerkwerve. "Verhuizen vinden wij als gezin geen probleem. Mijn vrouw en ik hebben al op allerlei plekken in het land gewoond. En onze dochter heeft een mentaliteit van ‘alles wat nieuw is, is leuk’. Het allermoeilijkste vond ik het afscheid nemen van een gemeente waar we het erg goed hebben gehad. Bij het afscheid heb ik het woordje ‘losgescheurd’ gebruikt. Zo heb ik het ook echt beleefd. Met pijn in het hart heb ik Eemdijk vaarwel gezegd." Qua omgeving is Fokkema er niet op achteruit gegaan. "Mijn vrouw en ik vinden het heerlijk om zo nu en dan te wandelen. Als boerenzoon houd ik van agrarische ruimte om mij heen. Wat dat betreft heb ik hier, net als in Eemdijk, niets te klagen!"
Fokkema heeft in de eerste vier jaar van het predikantschap geleerd dat Gods gemeente wordt gebouwd vanuit het Woord. "God gebruikt gewone preken om wonderen te doen. In Eemdijk heb ik levens zien veranderen waarbij ik dacht: hoe bestaat het? De enige verklaring is toch echt dat deze mensen het levende Woord hebben gehoord. Gods Geest deed het werk." Zijn laatste preek in Eemdijk ging over het verwachten van de grote dag van Christus. "Ik heb geleerd dat ik de gemeente ook bewust mag maken van de wederkomst. Mijn verlangen is dat velen uit Eemdijk en Kerkwerve erbij mogen zijn."
"Ja, ik zou het leuk vinden om de bruiloft van mijn dochter ooit mee te kunnen maken. Maar vandaag mag van mij de dag zijn dat Hij terugkomt. Echt waar! Het zou toch prachtig zijn als aan deze wereld, vol vuiligheid, een einde komt en we Hem mogen kennen van aangezicht tot aangezicht? Uiteindelijk draait het daar allemaal om."
Praatmee