Als het gaat over echtscheiding binnen kerken worden allerlei negatieve gevoelens wakker: verdriet, boosheid, veroordeling, onmacht. De primaire reactie is afkeer en afwijzing. De secundaire reactie komt als kerken er in de praktijk mee te maken krijgen en er toch iets mee moeten. De weerbarstige werkelijkheid van het leven laat een toenemend aantal echtscheidingen zien, die soms uitmonden in vechtscheidingen.
Wanneer partners beiden de harde weg van een juridische strijd kiezen zijn niet alleen zijzelf, maar ook hun kinderen vaak de dupe van de bitterheid en toenemende hardheid. Christenen zouden er alles aan moeten doen dit te voorkomen en kerken kunnen daarin ondersteunend zijn.
Hieronder vijf aanbevelingen van het Netwerk Christen Familie Mediators om als kerken vechtscheidingen te voorkomen:
1. Vorm als kerk een Huwelijk Ondersteunings Punt waar mensen bij huwelijksproblemen daadwerkelijk wat aan hebben.
Geef daarbij onder andere aandacht aan:
- Hoe besteed je aandacht aan je relatie en waarom moet dat?
- Hoe verbind je persoonlijke ontwikkeling aan verdieping in je relatie?
- Wat moet je doen als je je eenzaam voelt in je huwelijk?
- Hoe ga je om met groeiende verwijdering en toenemende ruzies?
- Hoe ga je om met temperamentverschillen?
- Hoe ga je om met persoonlijkheidsproblematiek bij één van de partners?
- Hoe kom je moeilijke periodes in je huwelijk door?
- Wat als er sprake is van een relatie met een ander?
- Waar moet je op letten als een echtscheiding wordt ingezet?
- Hoe begeleid je kinderen in een echtscheiding?
Hoe gebruikelijker een HOP is binnen een kerk, hoe meer er gebruikt van gemaakt kan worden. Al is het maar door één van de partners.
2. Ontwikkel als lokale kerk een netwerk van mediators, advocaten, makelaars en coaches waar je naar toe kan verwijzen als er sprake is van echtscheiding.
Wees niet bang dat je als kerk echtscheiding sanctioneert als je goede begeleiding aanbeveelt. Goede begeleiding kan blijvende schade bij ex-partners en kinderen voorkomen.
3. Denk na over concrete vormen van hulp in echtscheidingssituaties.
Bijvoorbeeld: de PKN in Amsterdam-IJburg heeft een Parentshouse ontwikkelt waar mensen in echtscheidingssituaties tijdelijk terecht kunnen. Dat is een mooi concreet project, waar mensen met een concrete hulpvraag wat aan hebben.
4. Ontwikkel binnen het kerkelijk jongerenwerk samen met professionele jongerenorganisaties een digitaal begeleidingsprogramma voor kinderen en jongeren in echtscheidingssituaties.
Een dergelijk programma is makkelijk toegankelijk en voor jongeren dus laagdrempelig. Ook ouders kunnen hierbij betrokken worden, waardoor inzicht in hun opstelling en rol wordt vergroot.
5. Zorg dat je als landelijke kerk actueel bent in staf- en vormingswerk en pastorale handreikingen op het gebied van relaties.
Maak duidelijk dat je als kerk weet wat er speelt op het gebied van veranderende relaties en hoe je daarmee om wil gaan. Een paar voorbeelden: maatschappelijke stress en gezinsverhoudingen (enorme hoeveelheden prikkels door sociale media en veel verschillende sociale netwerken) , andere man-vrouw verhouding (meer gelijkwaardigheid, meer individualiteit), flexibiliteit in relatievorming bij jongeren en vrijgezellen (via digitale datingapp’s worden contacten makkelijker gelegd en makkelijker verbroken). Het huidige levensgevoel ‘alles moet leuk zijn’ sijpelt ongemerkt door in relatievorming, ook binnen de kerk. Het christelijke mensbeeld moet hier een krachtig tegenover aan bieden, zonder te vervallen in wereldvreemdheid. Dat is een grote uitdaging.
Over deze ingewikkelde thematiek gaan zes vertegenwoordigers van verschillende kerken met elkaar in gesprek tijdens het symposium 'Stuk geluk, investeren in verbondenheid bij relatiebreuken' op vrijdag 28 oktober in Ede. Het symposium wordt georganiseerd door het NCFM (zie www.ncfm.nl) Zie verdere info op www.symposiumstukgeluk.nl.
Praatmee