"We hoeven elkaar geen onnodige geboden op te leggen"

God16 juni 2016
Sommige christenen weigeren op basis van Handelingen 15 biefstuk of bloedworst te eten. Theoloog Rob van Houwelingen ontdekt in dit gedeelte een andere boodschap: een oproep tot kerkelijke eenheid en het opzoeken van Messiasbelijdende Joden. “We mogen leren van de achterliggende principes en hoeven elkaar geen onnodige geboden op te leggen,” zegt Van Houwelingen.

Wat houdt het apostelbesluit in Handelingen 15 in?
“Door het zendingswerk van Paulus waren veel heidenen tot geloof gekomen. Daardoor kregen de apostelen en oudsten in Jeruzalem, waar de moederkerk zich bevond, steeds meer te maken met vragen als: moeten deze nieuwe gelovigen zich ook houden aan de Joodse gebruiken? Er waren Joden die vonden dat de christenen uit de volkeren besneden moesten worden en zich aan de Thora moesten houden. Maar Paulus vond dat dit niet nodig was, omdat ze in Jezus Christus geloofden. Dit probleem werd besproken tijdens een vergadering in Jeruzalem.

Petrus sprak namens de apostelen en Jakobus namens de oudsten. Beiden waren het erover eens dat Gods Geest ook aan het werk is in de heidenwereld. Petrus had dat in het huis van Cornelius van dichtbij meegemaakt. Ze kwamen tot het volgende besluit: de bekeerde heidenen dienden zich ‘te onthouden van de zaken waardoor men zich met afgoden bezoedelt: de hoererij, het verstikte en in het algemeen het bloed.’ Zo zouden zij daadwerkelijk afstand nemen van alle afgodendienst, die zich kan uiten in gewijde prostitutie, het eten van rauw, bloeddoorlopen vlees en het drinken van bloed.”
"We mogen leren van de achterliggende principes en hoeven elkaar geen onnodige geboden op te leggen"

Wat betekent dit besluit voor ons westerse christenen?
“Allereerst moet bedacht worden dat de context van dit besluit uniek was. De problemen die destijds speelden (inzake het verschil tussen Joodse en niet-Joodse christenen, red.) spelen in onze situatie niet meer. Bovendien is in de eeuwen erna de Joodse gemeenschap binnen de christelijke kerk helaas sterk geslonken en zou je kunnen zeggen dat de christenen uit de volkeren het roer hebben overgenomen. Er is nu dus sprake van een omgekeerde wereld.”

Wat kunnen we desondanks van het apostelbesluit leren?
“De onderliggende gedachte achter het besluit is dat verschillende ‘bloedgroepen’ binnen het lichaam van Christus moeten leren om met elkaar samen te leven. In de Nederlandse situatie moet ik dan denken aan het toenemend aantal samenwerkingsgemeenten binnen de CGK, GKv en NGK. Eigen tradities worden terecht gerelativeerd en men aanvaardt elkaar in Christus. Omgekeerd is het schadelijk wanneer splitsingen ontstaan vanwege secundaire redenen. In die zin is Handelingen 15 een oproep tot kerkelijke eenheid.
" Tegenwoordig moeten we ons de vraag stellen hoe we de Messiasbelijdende Joden kunnen ondersteunen"

Daarnaast maakt het gedeelte ook duidelijk dat we onze Joodse wortels niet mogen vergeten. Destijds werden christenen uit de volkeren verwelkomd door de moederkerk in Jeruzalem. Tegenwoordig moeten we ons de vraag stellen hoe we de Messiasbelijdende Joden kunnen ondersteunen. We hebben nog steeds te maken met de God van Israël. Zijn trouw aan het Joodse volk is voor eeuwig. Uit de Bijbel blijkt dat heilshistorisch gezien de Joden vooropgaan, gevolgd door de gelovigen uit de volkeren (zie Romeinen 1:16, red.).”

Wat zie je misgaan bij het interpreteren van Handelingen 15?
“Het wordt soms opgevat als een besluit dat onafhankelijk van de situatie geldig is. De situatie van toen is duidelijk veranderd en dan moeten we als christenen ook durven zeggen dat de regels van toen niet voor ons gelden. Het ging niet om een incidentele maatregel, het was geworteld in de basisprincipes van het geschapen leven, en gedurende de eerste eeuwen werd het algemeen nageleefd. Daarom zeggen sommige christenen met een beroep op dit bijbelgedeelte dat we geen biefstuk of bloedworst mogen eten. Maar deze interpretatie houdt mijn inziens te weinig rekening met de heilshistorische context van Handelingen 15 en de ontwikkelingen daarna. We mogen leren van de achterliggende principes en hoeven elkaar geen onnodige geboden op te leggen.”

Binnenkort verschijnt van de hand van Van Houwelingen het boek ‘Handbagage voor Jezus-volgers. Twintig inzichten om mee te nemen’ bij uitgeverij Buijten & Schipperheijn.

Rob van Houwelingen is nieuwtestamenticus aan de TU Kampen. Bezoek hier de website van de universiteit.

Praatmee

Beluister onze podcast

#322 Patrick & Jeffrey over David de Vos, de Trump-bijbel en een opvallende arrestatie
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

ds. W. F. 't Hart
Video

Terugkijken: ds. W. F. 't Hart beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. W. F. 't Hart te gast om te spreken over het thema 'Word hervormd'. De predikant van de Hersteld Hervormde Gemeente Zwartebroek-Tersch

Nigeriaanse vrouwen/Gerhard
Opinie

Ontvoeringsindustrie in Nigeria moet stoppen: tien jaar wegkijken is niet te verteren

Tien jaar geleden reageerde de wereld geschokt op de ontvoering van 276 meisjes van een school in Chibok, in het noorden van Nigeria. De geruchtmakende kinderroof werd de opmaat voor een bizar verdienmodel. Eerst even het geheugen opfrissen. Op 14 ap

nigeria
Nieuws

Tientallen christenen gedood bij driedaagse islamitische aanval in Nigeria

In het bisdom Pakshin in Nigeria hebben islamitische Fulani-herders drie dagen lang een bloedbad aangericht. Daarbij zijn minstens 29 christenen om het leven gekomen. Daarnaast raakten er twee christenen gewond en werden er kerken en huizen van chris

Engelse leerlingen
Nieuws

Rapport toont aan dat Engelse scholen hevig tekortschieten in godsdienstonderwijs

Op veel Engelse scholen ligt de kwaliteit van godsdienstonderwijs te laag. Dat is de conclusie uit een rapport dat deze week door onderzoeksbureau Ofsted gepubliceerd werd. In het rapport staat onder meer dat scholen hun godsdienstonderwijs veel meer

Myanmar
Nieuws

Predikant en christelijk leider in Myanmar kort na vrijlating opnieuw gearresteerd

De prominente christelijke leider en voorvechter van mensenrechten dominee Hkalam Samson is in Myanmar kort na zijn vrijlating opnieuw gearresteerd. Hij was nog maar enkele uren uit de gevangenis toen hij opnieuw werd opgepakt. Dat meldt een familiel

Miss Amie
Nieuws

Dragqueen cancelt voorleesbeurt in Amerikaanse kerk na aanhoudende kritiek en bedreigingen

Een Amerikaanse dragqueen ziet af van haar voorleesbeurt die ze volgende week zou verzorgen in een kerk in Pennsylvania. Dat meldt The Christian Post. Aanvankelijk zou de dragqueen haar voorleesbeurt houden in een bibliotheek maar na aanhoudende krit

Manchester
Nieuws

Politiebegeleiding voor pro-life spreker Manchester na scheldpartijen en bedreigingen

In het Engelse Manchester heeft de politie moeten ingrijpen om een jonge pro-life spreker te beschermen tegen een schreeuwende menigte pro-abortus demonstranten. De spreker, Madeline Page, CEO van de Alliance of Pro-life Students (APS), moest onder p

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant waarschuwt voor valse nederigheid: "Dat is een christen op zijn slechtst"

"Het leek zo nederig, alsof het haar om de eer van God te doen was en dat ze dat wilde beschermen. Maar in feite zette ze zichzelf in de laagte neer om er de hoogte voor terug te krijgen. Dat is een christen op zijn slechtst", aldus ds G. van Zanden.

Meerartikelen

Anja Haga
Nieuws

ChristenUnie: BBB verkoopt Europese luchtkastelen

Europarlementariër Anja Haga (ChristenUnie) is verbijsterd na uitspraken van BBB over de inzet van Nederland in Europa wat betreft de mestderogatie: ‘Als je weet hoe het werkt in Brussel weet je ook dat duurzame afspraken voor boeren en natuur baat h

opperrabbijn
Column

Een moment verdwaald in Friesland

In zijn nieuwe dagboek vertelt opperrabbijn Jacobs hoe hij moest spreken in Friesland en plotseling alleen in de regen stond. Verder deelt hij een verdrietig verhaal van een oud-leerling die op 52-jarige leeftijd overleed en vertelt Jacobs uit te kij

Nigeriaanse Bethany dankbaar voor hulp Open Doors
Video

Nigeriaanse christen werd ontvoerd nadat haar dochter overleed

De Nigeriaanse Bethany heeft veel meegemaakt. Nadat haar dochter ontvoerd werd en later overleed, viel zij zelf in handen van diezelfde ontvoerders. Open Doors hielp haar door middel van traumazorg en de bouw van een huis. Bethany’s dochter, Mary, we

Een sterke kerk op een kwetsbare plek
Video

Ontdek in deze video het bijzondere werk van christenen in Ghana

In Noord-Ghana wonen veel moslims en zijn christenen in de minderheid. Naast dominees zijn vrijwillige voorgangers van grote betekenis voor de kleine dorpskerken in dit extreem arme gebied. De Presbyteriaanse Kerk van Ghana traint catechisten. Een ca

evangelisten
Nieuws

Straatevangelisten organiseren tweedaags event in Amsterdam

Op donderdag 9 mei (Hemelvaart) en vrijdag 10 mei organiseert Evangelist.Network het tweedaagse event ‘Take The City Amsterdam’. Dit initiatief is eerder geboren uit een enthousiaste groep straatevangelisten, die het verlangen hebben om met vele gelo

Elbert Smet en Kinga Bán
Video

Nog steeds indrukwekkend: Kinga Bán en Elbert Smelt zingen 'Leef met volle teugen'

Het is bijna vijf jaar geleden dat de bekende en geliefde christelijke zangeres Kinga Bán op 37-jarige leeftijd overleed. Kinga, onder meer bekend van haar jarenlange deelname aan Sela, nam tijdens haar ziek-zijn de single 'Leef met volle teugen' op.

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe Jezus door te sterven de angel uit de dood heeft gehaald

“Paulus noemt de zonde ‘de angel van de dood’ die de hand van Jezus zou doorboren. Maar niemand wist dat daardoor de dood zijn macht over ons zou verliezen. Door Jezus met onze zonden tot zonden te maken, drong de angel van de dood Zijn ziel, geest e

Giovanca Ostiana
Video

Giovanca Ostiana is komende zondag te gast in Hour of Power

Komende zondag is zangeres en presentatrice Giovanca Ostiana te gast in Hour of Power. In een persoonlijk gesprek met Jan van den Bosch vertelt Giovanca welke impact het overlijden van haar tante op haar gelooft heeft.  Je zou Giovanca gerust een all

Arie-Jan Mulder
Column

Wat heeft het avondmaal te maken met de komst van Gods koninkrijk?

Als het koninkrijk komt, zal Jezus met ons de wijn nieuw drinken, zegt Hij bij de instelling van het avondmaal. Het koninkrijk van God heeft dus ook alles met het avondmaal te maken. Het Bijbelboek dat ons de meest indringende beelden geeft van de ko

Vluchtelingen in Soedan
Dagelijks leven

ZOA: vergeet miljoenen vluchtelingen in Soedan niet in gebed

Christenen moeten rampen als die in Soedan niet vergeten in hun gebed. Dat is de stelling van KlaasJan Baas, woordvoerder van ZOA. Daarom roept hij namens de noodhulporganisatie Nederlandse christenen ertoe op te bidden voor miljoenen mensen die op d

Dit is onze God
Video

Luister naar het nieuwe 'Dit is onze God' van Stichting Opwekking

'Dit is onze God. Dit is wie Hij is: Hij houdt van ons. Dit is onze God. Dit is wat Hij doet: Hij redt ons. Hij droeg het kruis, versloeg het graf. Laat de schepping vol ontzag zingen voor Hem, Koning Jezus.' Deze zijn woorden zijn afkomstig uit het

Bisschop
Nieuws

Neergestoken bisschop vergeeft dader: "Moge de Heer Jezus je zegenen en de weg wijzen"

Bisschop Mar Mari Emmanuel heeft gereageerd op de terroristische aanslag waar hij slachtoffer van werd. Tijdens zijn preek in de Christ The Good Shepherd Church in Sydney werd hij maandagavond neergestoken door een 16-jarige moslim. Dezelfde avond on